Tuesday, January 26, 2010

English-Gubatnon

A
a (indefinite article): an, an sayo, sayo.
a cappella, (adv & adj) kanta o kuros na wara tugtog
a tempo, (adv & adj) balik sa dati na tyempo
ab initio (adv) batog sa batog
abaca, (n) abaka. Latin name: Musa textilis
aback (adv) nabigla; nagulat; naarimpungatan;
abacus (n) abakos
abandon (v) bayaan; abandona, layasan, omudong
abandoned (adj) binayaan
abase (v). tumaktumak. pababa.
abash (vt) paraw-ayan
abate (v) pondohon an ribok; pababaan halimbawa an buwis
abate (v). hupa pinakalma. pakalmahon
abattoir (n) bonoan
abbot (n) padi na enkargado sin monasteryo
abbreviate (vt) pahalip-oton an surmaton sa paagi sin pag-hali sin letra o tunog
abdicate (v) bayaan an hataas na katungdan sa kahadian; diri makaotob san kaniya trabaho
abdomen (n) 1. parte sin hayop na may odog na nasakop san tiyan, bituka, nan iba pa na orhano. 2. tiyan
abdomen (n).tiyan. estomago. pus-on .
abduct (vt) pwersahan na paglipat nan pagkowa sin sayo na tawo, agaw, dokot
abed (adv) nasa higdaan; nakahigda
aberrant (adj) nasiway o habo magsunod sa normal o mayad na himo
aberration (n) pagkalagalag, paglihis, lawgaw, kapay, kulantro, may diyo
abet (v) sulsol
abet (vt) dumanon sa sayo na humimo sin illegal
abeyance (n) pagpondo para miyentras sin sayo na himoon ;. Sitwasyon kon hain an legal na tagsadirihon sin propyidad diri pa maaraman
abhor (vt) sayomahan o kahaboan an sayo na tawo o bagay
abhorrence (n) sumpa. hangit.
abide (v) sumonod sa reglamento
ability (n) abilidad, kapabilidad, kakayahan
abiogenesis (n) kaisipan na an buhay pwede maghali sa wara buhay na bagay.
abiosis (n) condisyon na wara sin buhay
abject (adj) wara pag-asa umayad an buhay o makakowa sin pag-asa ; makalolooy, makalolooy
abjure (vt) bayaan an dati na paniniwala lalo na kun hinimo ini sin pormal, bawion an sinabi
ablate (vt) pag-hali sin minatay o diri makaruruyag na panit sa paagi sin operasyon o iba pa.
ablaze (adj) nag-kakalayo; naglalaad, nasusunog
able (adj) may lawas nan pag-iisip na humimo sin sayo na bagay sa tama na panahon nan lugar ; may talento, kaya, may kakayahan
able-bodied (adj) sayo na tawo na mayad an salud nan kalawason , masarig an lawas
ableism (n) pag-kila o diskriminasyon sa mga maluya an kalawason nan pag-isip
abloom (adj) namumorak
ablution (n) ritwal na paghugas san kamot nan lawas san padi, o sagrado na kopa durante sin sayo na misa
ably (adv ) sa mayad na paagi
abnormal (adj) diri inaasahan; diri normal, abnormal, abno, alangan. diri matanos, diri mayad.
aboard (adv) prep lunad sin eroplano,barko o tren nan iba pa na behikulo, nakalunad, nakasakay
abode (n) 1 balay 2. peryodo sin pag-istar sa iba na lugar
abolish (vt) pondohon an sayo na bagay halimbawa an sayo na ordinansa o ley
A-bomb (n) bomba atomika
abominable (adj) 1. grabe na makasusulya; makarimarim 2.maluyahon an kalidad
aboriginal (adj) eksistido na san mga una na panahon; an mga una na tawo sa
Australia
abort (v) vti halion an inunlan o bata para pondohon an pag-borod; pag-otod san buhay sin bata sa solod san tiyan san ina.
abortion (n) laglag. aborsyon. dinugo. nakuwaan.
abound (vi) daghan an bilang ,grabe, dipalita.
about (prep) (core meaning): sormaton manunungod sa iba-iba na aspeto sin sayo na bagay sa punto sin sayo na pagtubod o oryentasyon 2. (prep) harani sa sayo na numero, panahon o oras o lado 4. (prep) binutang sa, yadto sa , o nangyayari sa harani lang 5. (prep) palibot sin sayo na tawo 6. adv in lilibot 7. (adv) nasa sarungat na posisyon 8 sa kada lado o lugar
about-face, about turn (v) talikod ,atubang
above (adv). sa itaas, sa ibabaw, sa tungbaw
aboveboard (adj & adv) hayag, aram san entero, malinig, wara digta, wara mantsa
abrasion (n): gasgas. kamras
abrasive (adj) nagamit sin matarom na bagay para linigon o pahalnason an ibabaw (sin lamesa) n papel de liha
abreact (vt) halion an kapagalan sa paagi sin pag-estroya san pangyayari nan kawsa
abreast (adv) arabay na nahampang sa unahan o atubangan ;adj aram an mga bag-o na pangyayari, abay, takin
abridge (vt) pinahalip-ot na kasuratan sa paagi sin paghali sin mga sormaton; halian an sayo na tawo sin deretso, otodon, guntingon, pondohon
abroad (adv) nasa iba na nasyon; n mga lugar pwera san sadiri na nasyon
abrogate (vt) halion an sayo na bagay sa paagi sin pormal o solemni na okasyon
abrupt (adj) bigla o diri inaasahan ; biglaan na pag-taas sin bulod na agihan, sagkahon, pangarat
abscess (n) habol na hubag dahil sa nana;
abscission (n) 1. natural na paagi kun hain an dahon o iba pa na parte sin kahoy natangko 2. biglaan na pag-utod sain sayo na bagay
abscond (vi) sekreto na pagdulag sa aresto nan kaso, dumulag sa prisohan
absence (n) . katunuayan na an sayo na tawo wara sa particular na lugar ; an peryodo durante san wara an sayo na tawo sa lugar ; an kawaraan sin particular na kalidad, pagpalya, diri pag-abot, kawar-an
absent (adj) palya, awsente ; wara pag-atindir maski siya kaipuhan; diri nag-babati sin leksyon
absentee ballot (n) balota na pinadara sin sayo na botante sa paagi sin koreo
absentee voter (n) botante na nasa lowas san lugar na inbobotohan
absent-minded (adj) malilimuton ; harayo an iniisip
absolute (adj) an possible na pinakataas na kalidad o lado; may total na poder nan awtoridad; ginagamit sa pagsukol sin kahalaba, o oras; kumpleto; tunay, an tunay na katotoohan
absolute majority (n) an total na boto na naamontar sin sobra sa katunga san total na possible na boto
absolutely (adv) ginagamit para hatagan sin doon an sayo na insasabi
absolution (n) kapatawadan, patawad
absolution (n) pagpatawad san kasal-an sin sayo na tawo sa solod san Kristyano na simbahan.
absolve (vt) isabi sa publiko na an sayo na tawo wara sin kasal-anan sa ley; palibrihon an sayo sa obligasyon, halion, kalason
absorb (vt) 1. higopon an tubig diyo-diyo o kaya an sustansya; sigopon an liwanag, ribok o enerhiya; kuwaon an kumpleto na atensyon sin sayo na tawo; kubkuban an saday na negosyo sin dako na negosyo na nangahulugan sin pagkawara san pangaran san saday na negosyo; bation, basahon nan intindihon an mga implikasyon sini
absorbent cotton (n) gapas na unagi na sa pabrika para gamiton sa medisina o iba pa
absorption (n) 1. an paghigop sin tinanom sin tubi ; abilidad para humigop sin liwanag, ribok o enerhiya
absquatulate (vi) biglaan na paghali sa makangangalas na sitwasyon; mamatay; maki-argumento
abstain ( v) ayono.
abstain (vi) mag-desisyon na diri maghimo sin sayo na bagay
abstemious (adj) diri magparakaon o mag-inom sin sobra o daghanon , tama lang
abstention (n) 1.an desisyon na diri maghimo sin sayo na bagay; an diri pagboto o pag-oyon maski pabor o diri pabor sa sayo na plano
abstinence (n) pagkontrol na diri mag-inon sin alcohol o pagkaon sin karne, abstininsya
abstract (adj) masakit intindihon. dipisil masabotan; ginagamit sa tugtog na wara sin emosyonal na solod kundi an abilidad sin sayo na musikero; (n) pinta, estatuwa o iba pa na himo sin arte; vt humimo sin kaisipan harayo sa realidad, sayo na bagay na nasasabotan o namumustra hamok san kaisipan ; basi sa heneral na prinsipyo diri sa tal na ehemplo
abstruse (adj) masakit maintindihan; makalilibong; makalilipat
absurd (adj) makatitinawa dahilan sa wara ini sin rason o direksyon ; (n) , kaisipan na an buhay sa kinab-an wara kabuluhan, bowa, diri totoo, patarson
abundance (n) daghan. dipalita.
abuse (n) abuso
accede (v) hunod, uyon.
accelerate (v) arangkada. kaskas.
accent (n): doon, aksento
accept (v) kuwaon, uyon, akseptaron
access (n). agihan, dalan
accessory (n). gamit, kaopod na gamit
accident (n). aksidente. disgrasya.
acclamation ( n) tapák
acclimatize (v) maanad, masanay
accommodate (v) paturogon, paestaron,
accommodation (n) turugan, estaran
accompany (v) opodan ,upod gitarahan, akompanyahan.
accomplish (v) taposon, himoon
accomplishment (n) nahimo, nahimoan
according (adv) susog sa
account (n) kabuluhan. kautangan, simbagón
accountant (n) para-kwenta, parabilang
accredit (v) tagan awtorisasyon, tiwalaan.
accrue (v) makadto, madagdag.
accumulate (v) tipon, tambak
accurate (adj) tama, eksakto, husto
accursed (adj) sinumpà.
accusation (n) tugod-tugod. akusasyon (sp).
ache ( n) kulóg, dusò
acknowledge (v) kilahon , umawon
acquaintance (n) kakila, amigo, amiga
acquire (v) makakowa, kuwaon, bakalon
acquit (v) palibrihon, pawaraan sala
across (prep) sa luyo
act (n). hiwag, hiro, arte
action ( n) himo, hiro, hiwag, kilwag, kiwa
active (adj) aktibo, masigkat, mahiwag, buháy
activity (n) aktibidad; himoon, kulukasyon
actual (adj) tunay, totoo, ssa tunay na buhay
acute (adj) grabe,
adapt (v) bumagay
add ( v) dagdag, punuan
addict ( n). tawo na lulong sa bawal na druga, adik
addicted (adj) lulong, gumon
address (n) diskorso; surmaton; lugar na estaran; direksyon
adduce (v) irason; magrason; dahilan
adept (adj) eksperto, hasâ
adequate (adj) husto; tama
adhere ( v) dukot; kupot
adjacent (adj) kaabay; kataning;
adjoining (adj) kaabay; kasugpon
adjourn (v) udongon; pondohon, taposon
adjudge (v) husgahan
adjust (v) ihusto; ibagay; itama
administer (v). pamahaláan
admirable (adj) kahanga-hanga; makaruruyag
admissible (adj) pwede akoon; pwede ma-akseptar
admission (n) pagpasulod, tiket, pag-ako
admit (v) pasuludon; akoon;
admonish (v). sermonan; pangisogan
adolescence (n) pag-kadaraga, pagkasultero
adopt (v) humopot; umataman
adorable (adj) makaruruyag, magayon-gayon, maya-aya an pandok,
adoration (n) hataas na pag-imod, respeto, pag-omaw
adore (vt) mamoot sin hararom, mooton an sayo sin igot sa boot; samba, sambahon an Dyos ; gustuhon an sayo
adorn (v) dekorasyonan, butangan burak, pagayonon,
adrift (adj) in-aanod, naglulutaw-lutaw,
adrift (adv) wara rumbo, nawara, lutaw
adroit (adj) maaram, praktisado, mayad, capable
adulate (v) omawon, itaas,
adult (adj) gurang, maaram na,
adulterate (v) ayunan, haluan, raoton, atian
adulterous (adj) sala sa ley, sala sa mata sa Dyos
adulthood (n) sa panahon sin pagigin magurang, kagurangan,
advance (n) kauswagan, progreso, kadagdagan na serbisyo; bale sa sweldo, utang na kwarta, atab na kabayadan
advance (v) abante, uswag , ipadagos
advancement (n) kauswagan, kaayadan, kadagdagan na serbisyo publiko
advantage (n) bentahi, ganahan, benepisyo, danon
advantageous (adj) nakabentahi, nakalamang , makadanon na benepisyo
advent (n) pag-abot, batog, kabatugan unong
adventure (n) biyahe, lakaw
adversarial (adj) makihiranon, laban
adversary (n) kahiran, kalaban , kontra
adverse (adj) sa luyo, kontra, kahiran, kalaban , hangit
adversity (n) kasakitan, masakit na siwasyon, kapagalan,
advertisement (n) anunsyo, imbitasyon sa parabakal
advice (n) rekomendasyon, suhestyon, kaisipan,
advisable (adj) abrido sa nano man na tukdo, adal o hulit
adviser (n) parahulit, paratukdo
afar (adv) sa harayo
affable (adj) maka-oomaw, magayon-gayon
affair (n) kolokasyon, trabaho, inhihimo
affect (v) raoton, makaraot
affection (n) pagkamoot, pag-imod,
affectionate (adj) mahuyo an boot, namomoot
affiliation (n) inintrahan, inopodan
affirm (v) oyonan, patotoohan
affix (v) isurat, ikopot
affliction (n) pagmondo, padagos na sakit
afford (adj) kaya, may kwarta
afraid (adj) hadok,
after (adv) pakatapos
afternoon (n) hapon
afterwards (adv) pakatapos
again ( adv) ulit, otro
again and again (adv) oro-otro, ulit-ulit
against ( prep) salungat ,direkta na kontra,
age (n) edad
agency (n) opisina, ahensya
agenda (n) pag-erestoryahan, pag-direskutiran
agent (n) ahente
aggravate (n) palalaon
aggressive (adj) maisog, agresibo
aggrieve (v) pakulogan, pamondoon
agitator (n) paragatong, parapahangit,
ago (n) sadto, san panahon
agony (n) pagsakit
agree (v) omuyon
agree in (v) omuyon sa
agreeable (adj) mayad sa pag-iisip nan pag-imod
agreement (n) napagkauyonan, napagkaerestoryahan
agriculture (n) manunungod sa pag-oma, agrikultura
aground (adj) nakasadsad, nakasagrap
ahead (adv) nasa unahan,
aid (n) danon, ayuda
aim (n) katuyuhan, himunta
air (n) hangin
air force (n) sanga sin military na nagamit sin mga eroplano kon lalo na kon may giyera
airbase (n) palupadan san eroplano san militar
airfield (n) palupadan
airplane (n) eroplano,
airport (n) palupadan san eroplano na pampasahero
alarm (n) ribok, iskandalo, alarma
alarm clock (n) relo na naghahatag sin alarma
albumen(n) puti san bonay
alcohol (n) alkohol
ale (n) inomon na maisog
alert (adj) andam, alerto
alias (n) lulo
alibi (n) dahilan, rason
alien (n) tagalowas, estranghero
alight (v) lumusad, bumaba, humaw-as
align (v) luminya, tumaytay
alike (adj) magkakorte, pareho , isan
alimony (n) sustento
alive (adj) buhay, nagkikiwa
all (adj) enterso, rabos
all of a sudden (adv) biglaan ,mamangno
alliance (n) pag-uropod, pag-arapin
alligator (n) buaya
allot (v) pondohan, butangan kwarta
allow (v) tugotan
allowance (n) balon, sobra na kwarta, paabong na kwarta
allusion (n) pag-unabi sin bagay na diri direkta
ally (n) kaapin, kadanon
Almighty (n) Makakamhan
almost (adv) madali na harani na
alms (n) limos, danon
alone (adj) solo-solo
along (adv) sa piliw
aloof (adj) maila
aloud (adv) sa makusog na paagi
alphabet (n) sunod-sunod na mga letra na ginagamit sa pagsurat sin surmaton o lengwahe, alpabet
already (core meaning) na
also (adv) mao man
altar (n) altar
alternate (n) katukal
alternate (v) tukal-tukal
alternative (n) katukal, iturukal
although (con) maski
altitude (n) kataas
altogether (adv) sarabay, entero
alumnus (n) produkto san, gradwet san
always (adv) pirmi, kada bes
amateur (adj) bag-ohan
amaze (v) pangalason, hadokon
amazement (n) kangalasan, hadok
amazing (adj) makangangalas, makahahadok
ambassador (n) sugo, representante,
ambitious (adj) ambisyoso
ambulance (n) ambulansya
ambush (v) tambangan
amend (v) tukalan, isusog
amendment (n) tukal, tinukal, kasusugan
America (n) Amerika
amiable (adj) makaruruyag, mayad an ugali
amid , amidst (prep) sa bot-nga san
amity (n) pag-aramigo, pagka-uroyon
amnesia (n) pagkalimot
amnesty (n) pagpatawad
amok (n) huramentado
among (prep) sa mga
amount (n) kantidad, balor
ample (adj) husto, tama lang,
amplifier (n) ampli, amplipayer
amplify (v) pakusugon, dagdagan an kusog
amputate (v) tagpason, utodon an siki
amusement (n) paaling-alingan
analogy (n) pagkapareho, kumparasyon
analysis (n) pag-imod sin bisay, pag-iisip
analyze (v) isipon, imodon
anarchist (n) sayo na tawo na nagrebelded kontra sa awtoridad o nagamit sin pwersa
anathema (n) sayo na tawo na inkahaboan kaya diri na inpapaentra o inpapadagos
ancestor (n) ginikanan
anchor (n) angkla
anchovy (n) bolinaw
ancient (adj) gurangon na, mga tawo sa Roma san una na mga panahon
and (con) nan
anecdote (n) halip-ot na estorya na personal na naimod manunungod sa sayo na bagay o pangyayari
anemia (n) kondisyon sin kalawason kon hain maluya an dugo
anemic (adj) maluya
anesthesia (n) pampaturog
angel (n) anghel, ispirito
angelus (n) bagting sa simbahan kon alas says an hapon
anger (n) hangit, libong san ulo
angle (n) an espasyo sa botnga sin dowa na linya na natapo sa sayo na punto
angrily (adv) sa paagi sin hangit o pagka-uyam
angry (adj) hangit, mainit an ulo
anguish (n) ekstrimo na pagdomdom
animal (n) hayop
animate (v) pahiwagon, buhayon, pamangnohon
ankle (n) bol-ong
annex (v) idagdag, dakopon, kontrolan
annihilate (v) uboson, paratayon
annihilation (n) pag-ubos, pagparatay
anniversary (n) okasyon sa tal na petsa kon hain inhihimo kada taon dahilan sa kapareho na bagay o nangyari sa nasabi na petsa
announce (v) ibalungibog, ipaaram, ianunsyo
announcement (n) balungibog, paaram, anunsyo
announcer (n) tawo na para-balungibog, tawo na may programa sa radyo
annoy (v) uyamon
annual (adj) taon-taon
anomalous (adj) sala sa ley, nalihis sin trabaho
anomaly (n) sala, panloloko
anonymity (n) pagigin tago, pagigin diri kila
anonymous (adj) diri kila, nakatago
another (pron) sayo pa, an sayo
answer (n) simbag, kasimbagan
ant (n) kutitob, tanga
ant hill (n) pungko
antagonist (adj) kalaban, kahiran, kakontra
antagonize (v) hiranon, labanan, kontrahon
antecedent (n) bagay na nauna sa sayo na bagay
antenna (n) parte sin sayo na inskto na ginagamit pagbati o magbaho, antena, gamit sin radyo o telebisyon para makowa sin makusog na signal o tunog
anthem (n) kanta sin pag-omaw sa sayo na nasyon o organisasyon
anti (adj) kontra sa, laban sa
anticipate (v) laomon, bantayan
antipathy (nj) grabe na pagkahangit sa sayo na persona o bagay, diri mababari o maliliwat na pagkontra
antique (n) gamit san sinauna na panahon na makantidad dahil sa pagkagurang o pagkaawat na
antonym (n) surmaton na kabaliktadan san sayo na surmaton: ( An surmaton na “pinit” mao an kabaliktdan san “ paso”)
anxiety (n) kulba, pag-domdom san umaaoton na mangyayari,
anxious (adj) inkulbaan, diri kalmado an pag-iisip
any (adj) maski arin, maski sayo sa
anybody (pron) maski sin-o
anyhow (adv) maski pan-o
anyone (pron) maski sin-o
anything (pron) maski nano
anytime (adv) maski nano na oras
anyway (adv) tutal
anywhere (adv) maski diin
apart (adv) harayo sa
apartment (n) balay na may plete an pag-okupar o pag-estar sa tagsadiri
apologize (v) umayo tawad, umayo dispensa
apology (n) tawad, dispensa
apostle (n) parasunod, disipolo
apostrophe (n) saday na kurit na ginagamit sa surmaton para ipaimod na may letra na nawara o kaya nagpapaimod sin tagsadirihon
apparatus (n) gamit, kagamitan
apparent (adj) malinaw, klarado
apparently (adv) ini malina na, ini klarado na
apparition (n) pagpaimod sin sayo na malin an tawo, kalag
appeal (n) in-aayo na patawad, panawagan,
appear (v) magpaimod, lumuwas
appearance (n) itsura, korte
appease (v) paulian, paodongon sa paagi sin paghatag sa kaniya sin pabor
appeasement (n) istratihiya na pampolitika para maibitaran an hiriran o kaya giyera
appendicitis (n) apendisitis
appendix (n) kadagdagan na surat na inoopd o nasa urhi sin sayo na kasuratan
appetite (n) gutom, pangangaipo na kumaon, siram san pagkaon
appetizer (n) pampasiram sa pagkaon
appetizing (adj) masiram
applaud (v) tapak, parakpakan
applause (v) tapak
apple (n) mansanas
application (n) pormal na pag-ayo sin trabaho o pag-entra sa uruyag, o iba pa
apply (v) ayo, entra
appointment (n) estoryahan, miting, magimodan
apportion (v) bahinan, hatagan,
appraisal (n) pagtasar, pag-eksamin
appraise (v) tasaron, eksaminon
appreciation (n) pasalamat
apprehend (v) dakopon
approach (v) ranian, ranihan
appropriate (v) pondohan, hatagan sin gastohon
appropriation (n) pondo, gastohon
approval (n) pag-uyon
apron (n) apron
aptitude (n) natural na abilidad o talento sa sayo na bagay
arable (adj) pwede maoma, maooma
arch (n) likaw, arko
archbishop (n) obispo na may pinakataas na ranggo
architect (n) sayo na tawo na nagdedesenyo sin sayo na balay nan naghahatag kaaraman sa pagtindog sini
ardent (adj) may interes, dedikao, komitido
ardor (n) hararom na pamati o pagkagusto sa sayo na bagay
area (n) kadako
argue (v) pagsalungat sa sayo na tema sa hangit na paagi
arid (adj) mamara, lugar na bihira aboton sin uran
arise (v) mata, buhat, tindog
arm (n) kamot,
armistice (n) pagudong san giyera para mag-erestorya na pondohon an kariribokan o giyera
armor (n) bado na metal basi diri madultan sin pana o bala
armory (n) sarayan sin mga badil nan iba pa na gamit panggyera
army (n) mga suldados
aroma (n) baho
around (adv) palibot
arouse (v) pamangnohon
arraign (v) iakusar, darahon an sayo na tawo sa korte para pasimbagon san sala
arraignment (n) akusasyon
arrange (v) hingayadon
arrangement (n) kahingayadan, erestoryahan, napagkauyonan
arrears (n) kautangan
arrest (v) dakopon, arestohon
arrival (n) pag-abot
arrive (v) unabot
arrogance (n) grabe na pagmaw-ot sa sadiri para kahangitan an iba na tawo
arrogant (adj) hangít, arogante
arrow (n) pana
arson (n) pagsunog
art (n) paghimo sin magayon na trabaho
artery (n) ugat
artesian well (n) puso, alogan tubi na maiinom
article (n) artikulo, sinurat
articulate (adj) nakasurmaton sin mga kaisipan, ideya o namamatian sa mayad na paagi
artificial (adj) diri totoo, peke, artipisyal
artist (n) artista, pintor
artistic (adj) hinimo sa artistiko na paagi
ascend (v) sumakat, kanap
ascent (n) pagsakat sa blood o hagdanan
ascertain (v) sigurohon
ash (n) abo
ash tray (n) tiponan sin abo san sigarilyo
ashamed (v) naraw-ay
ashamed of (v) naraw-ay sa
ashamed to (v) naraw-ay na
aside (adv) pwera,
ask (v) hapot
asleep (adj) turóg
aspiration (n) pangaturogan, gusto maabot
aspire (v) aboton
assail (v) atakihon sa paagi sin surmaton na hiwag
assassinate (v) patayon
assault (n) byolente na ataki sa paagi sin kusog
assemblage (n) baragat sin mga tawo o bagay sa sayo na lugar
assemble (v) magtiripon
assemblyman (n) representante
assert (v) isabi na an sayo na bagay totoo
assess (v) tasar
assessment (n) pagkatasar
assign (v) ibilin, ipahimo
assignment (n) himoon, trabahoon, adalan
assimilate (v) iopod an sayo na tawo sa mas dako na grupo
assist (v) danonan
assistance (n) danon
associate (v) makiopod, makibagay,
association (n) grupo, pag-oropod
assume (v) isipon na totoo o tama
assurance (v) patoo, asigurasyon
asthma (n) hapo, higak
astonish (v) pangalason
astonishment (n) kangalasan
astray (adj) buhî,
athlete (n) parauyag
athlete’s foot (n) alipunga
atmosphere (n) panganoron
atrocity (n) brutál na himo
attach (v) ikopot
attain (v) kuwaon, aboton, mahimo
attempt (v) porbaron,
attend (v) atendir
attendance (n) listahan san mga nag-aratendir
attendant (n) kadanon
attention (n) pagmangno, atensyon
attest (v) patunayan
attire (n) sul-ot, bado
attitude (n) ugali
attorney (n) abogado
attract (v) kuwaon an atensyon
attraction (n) kakusgan na makakowa atensyon
attractive (adj) magayon,
auction (n) subasta
audience (n) parabati, paraimod
audit (v) eksaminon an kaha o kwarta
auditor (n) para eksamin, awditor
auger (n) barina
augment (v) dagdagan
August (n) Agosto
aunt (n) tiya
authentic (adj) totoo
author (n) parasurat
authoritative (adj) may awtoridad
authority (n) awtoridad, may rinda san gobyerno
authorization (n) pagtutugot, awtorisasyon
authorize (v) tugotan
auto (n) awto
autobiography (n) sinurat manunungod sa sadiri na buhay-buhay
automatic (adj) tolos, insigida, awtokatik
autumn (n) panahon (sa Amerika o Europa) kun suarin na tarangko an mga dahon san kahoy
avail (v) umentra, akoon
available (adj) may-on,
avenge (v) ibalos, mabalos
average (n) botnga, an linya o lado na narepresentar sa n kadaghanan
avid (adj) patok
avocation (n) trabaho, linya, kulukasyon
avoid (v) likayan, ibitaran
await (v) hulaton
awake (adj) mata
award (v) ihatag,
aware (adj) nakamangno
away (adv) harayo
awful (adj) maraoton
awhile (adv) halip-ot na oras
awkward (adj) makararaw-ay
awning (n) paspasan
ax (n) patók
axle (n) ehe sa awto
azure (adj) asul, kolor sinlangit
B
B movie (n) barato na pelikula; pelikula na diyo an gasto paghimua
babble (vti) utal-utal na surmaton; diri tama na surmaton; pahuring na surmaton; wara kabuluhan na estorya
babe (n) termino na ginagamit sa sayo na katrato; sayo na daraga na magayon; bata na saday; gwapito na tindyer
babel (n) (literary) ribok; sarabay na boses o sarabay na ribok sin mga boses
baby (n) bata na saday;
baby (v) alingon, protehiran,
babyhood ( n) sa panahaon sin pagkabata, kadaghanan sa edad na dowa hanggan tolo kataon
babyish (adj) malin an bata an ugali o kaya hitsura
babysit (v) alingon, bantayan, atamanon
babysitter (n) yaya, para-aling
babyware (n )gamit sin bata
bachelor (n) lalaki na wara asawa o diri pa nakaasawa
bachelor’s degree (n) tinapos na kurso sa kolehiyo o unibersidad
back (n) likod; parete na kadaghanan diri naiimod;
back away (vi) sumibog;lumakaw paatras; atras
back channel (n) indirekta na pagtukal sin impormasyon
back door (n) pintouan san stage, agihan, luwasan
back down (vi) omudong sa argumento; bayaan an interes
back off (vi) . tumalikod; sumibog; umatras; pumondo pag atakake sa sayo na tawo.
back out (v) vi humali; humabo sa nauna na himoon o lakawon
back pain (n) diri nagtutunong na kulog sin likod
back pay (n) bayad sa trabaho na nahimo na
back seat (n) ingkudan sa likod
back talk (n) simbag, sumay-sumay, surmaton na wara respeto
back up (v) suportahan an sayo na tawo, ideya o bagay; kumopya sa diskette (computer); nagtiripon
back yard (n) an lugar sa likod sin balay, natad sa likod
backbite ( vti) maglibak, libakon
backboard (n) tabla na kinabitan o hinurandigan sin sayo na bagay; suporta sa sayo na bagay; an kwadrado na tabla o kaya fiberglass na ginagamit sa basketball
backbone (n) tul-ang sa likod;odog ; kusog
backdoor (adj) lipat na paagi; hinimo sa sekreto na paagi
backdown (n) pag-atras dahil sa pag-kontra sa posisyon o opinion
backdrop (n) telon sa teatro na pinintahan para ipaimod an lugar susog sa drama
backer (n) parasuporta; kadanon; sayo na tawo na huntag sin moral o pinansyal na danon
backfill (vt) tahuban an buho; n an ingod na itarahob o itarambon
backfire (v) bweltada, palso,
background (n) 1. personal na buhay o inagihan2. kawsa sin sayo na bagay 3. an imodon sa likod sin sayo na bagay 4. an parte sin sayo na retrato o pinta na nasa likod
backless (adj) bado sin babayi na an iros in-papaimod an likod;
back-to-back (adj) dowa katawo na nakatindog nan nakatalikudan sa kada sayo; tinindog (na balay) harani sa sayo man na balay; uli-ulit na miting
backyard (adj) kaupod san likudan
bacon (n) karne sin baboy na inasinan, pinamara nan pina-agonan
bad (adj) 1. maluya na klase 2. kulang sa kakayahan 3. maraot 4. lupa 5. irido o mahapdos 3th century. Origin
badge (n) medalyon ; pidaso sin tela na nagpapaimod san ranggo o awtoridad , tsapa
badmouth (v) pangisugan
baffle (v) lipaton, lawgawon, libongon
bag (n) basket, bag, solodan
bag (v) ganahon, sarayon, agawon
baggage (n) bagahe, personal na kagamitan
baggy (adj) haluga, haluga na butog pa; estilo sin pantaloon
bagman (n) biyahero na paratinda
bail bond (n) dokumento kon hain nakukuwa an pyansa
bail out or bale out (v) 1. vti lim-asan an sakayan gamit an tabo; mag parakyut hali sa eroplano; tumakas sa masakit na sitwasyon ; danonan an sayo na tawo sa masakit na sitwasyon
bail ( n) pyansa; kwarta na diniposito para diri mapreso an sayo na akusado; libre sa preso para myentras inbabati an kaso
bailiwick (n) balwarte, lugar sin sayo na aktibidad kun hain siya na makusog , nangunguna o namumuno
bait (n) paon ; ginagamit kon namamanwit sin isda; ideya para homoyo an boot sin sayo na tawo
bake (v) magluto sin pan sa pugon, pakudaton sa pugon an lapok , hurnohon
bakery n panaderiya, lutuan sin pan , hurnohan
bakeshop (n) saday na panaderiya
baking powder (n) libadora , yeast
balance (n) timbangan, balansi, tuda, hinimbang
balcony (n) balkon, biranda
bald (adj) arot, wara buhok
balding (vt) nagigin arot, nawawaraan sin buhok
bale (n) bulto, mga gamit na tiniripon nan ginakot o hinigutan para ibiyahi
bale out (v) maka-alpas, dumulag
baleful (adj) makahahadok na ulakit o impluwensya
balk (v) mag-dowa dowa, umudong sa hihimoon
balky (adj) paoroatras,
ball (n) bola
ball and chain (n) kadena nan bola na lansang na ginagamit para diri makadulag an sayo na priso, asawa
ball boy (n) kadanon sa pagpurot sin bola sa lawn tenis
ball game (n) uyag na bola an gamit
ball of fire (n) tawo na makaskas an abilidad sa nano man na inhihimo
ballad (n) kanta sin magkatrato, kanta sin pagkamoot
balladeer (n) parakanta
ballast (n) magub-at na bagay para imantiner an timbang san sakayan o barko
ballerina (n) babayi na parasayaw sa baley
ballet (n) baley
ballistic (adj) manunungod sa pagpalupad sin kanyon o pana
balloon (n) balun
ballpark (n) uyagan
ballpen (n) pansurat, bolpen
ballplayer (n) parauyag sin basketbol o besbol
ballroom (n) dako na lugar na insasayawan,
ballyhoo (n) wara kalatoy-latoy na estorya, poropaganda, bowa
balm (n) bulong na panhaplas
balmy (adj) may kakayahan na makabulong
baloney (n) bowa
bamboo (n) patong, marurugi,kawayan
bamboozle (vt) lokohon,
banana (n) saging
banc (n) inkudan sin mga huwes sa husgado
band (n) grupo sin paratugtog
bandage (n) butok, tela na pantahob sa habol
bandanna ( n) dako na podong na ginagamit sa ulo
bandit (n) makawat, tulisan
bandleader (n) lider sin kombo, namamahala sa grupo sin musikero
bandmaster(n) maestro
bandstand (n) lugar na intutugtugan sin banda o orkestra
bandwagon (n) gamit na lunadan san sirko na pinagayon sin dekorasyon nan inlilibot para mainganyo an para-imod
bangle (v) sayangon, pyerdihon
banish (v) pahalion an sayo na tawo sa kaniya estaran,
banishment (n) pagpahali
banjo (n) banjo
bank (n) banko
banker (n) tagsadiri sin banko
banking (n) an negosyo sa pagbanko
banknote (n) kwarta na papel
bankroll (v) gastosan, butangan kapital
bankrupt (adj) lugi, bankarote
bankruptcy (n) an kalugian, pagkabankarote
banner (n) bandera, senyal sin grupo, tela na may marka o senyal
banquet (n) bangkete, karaon, okasyon kon hain inoomaw an sayo na tawo
bantam (adj) saday pero mayad makilaban o manuntukan
baptism (n) bunyag
baptize (v) bunyagan
bar (n) inoman
bar code (n) mga linya na narepresentar sin numero na inbabasa san kompyuter, ginagamit sa mga daragko na tindahan
bar girl (n) serbidora sa inoman
bar graph (n) presentasyon sin datus nan balor san kada impormasyon
barbarian (n) sayo na tawo na wara labot sa kultura, agresibo nan byolente na tawo
barbaric (adj) diri sibilisado, malin an hayop
barbecue (n) sinugba, barbekyu
barbed wire (n) alamre na may tunok na ginagamit pangkudal
barbell (n) barbel
barber (n) paraburog
bare (adj) huba, wara bado
barefooted (adj) nakasiki
bargain (adj) barato, (n) kontrata,
bark (n) batok san ayam , upak san kahoy
barn (n) payag
barrel (n) kanyon san badil , bariles
barrio(n) baryo, barangay
basin(n) planggana
basis (n) basihan, inhalian
bat (n) kulalapnit, kalabidong, pambambo
bathe (v) karigos
bathroom (n) karigosan
battle (n) gyera
B-ball (n) US basketball: basketball (slang)
B-boy (n) mahilig sa hip-hop nan rap: kadaghanan mga tinedyer
be (v) magin
beach (n) dagat, hubasan
beard (n) barabas
beast (n) hayop na maisog
beat (n) kumpas,
beat (v) pakol
beautiful (adj) magayon
beauty (n) gayon
because (conj) kay, pan-o
become (v) nagin
bed (n) kama, higdaan
bedbug (n) sudlat
bee (n) pukyutan,
beef (n) karne san baka
before (prep) bag-o; (adv) sadto, san panahon
beg (v) makilimos, makiayo,
beggar(n) makililimos
begin (v) batogan, batogon
behave (v) magtanos
behavior (n) ugali
behind (adv) sa likod, sa urhian, sa urhi
being (n) tawo, linalang
belief (n) pagtubod, paniniwala
believe (v) tumubod, maniwala
bell (n) bagtingan
beloved (n) namomot-an
below (adv, prep) sa ibaba, sa irarom
belt (n) paha
bench (n) bangko, bangkito
bend (v) balikoon
bequeth (v) ibilin, ihatag
beside (prep) kaabay, katakin
besides ( adv) pwera san, iba san
best (adj) pinakamayad
bestow (v) ihatag,
betray (v) hinudas, linoko
better (adj) mas mayad
between (prep) sa bot-nga,
beverage (n) inomon, palamig
bid (v) magtawad
big (adj) dako,
bill (n) tuka , proponido na ley, listahan sin bayadan
billard (n) bilyar
bind (v) gakoton, higotan
birth (n) pagkabuhay
bit (n) pidaso,
bithday (n) kapanganakan
black (adj) itom
blade (n) tarom
blame (v) basolon
blast (v) pumutok
blaze (n) laad, kalayo
bleed (v) dunugo
bless (v) bindisyonan
blind (adj) buta
blindfold (v) tahuban an mata
blink (v) pirok
blister (n) hubag sa panit na may likido
block (n) bloke, matugas na bagay na plastado an gilid
blood (n) dugo
bloom (v) mamurak
blossom (n) grupo sin mga burak sa sayo na kahoy, sayo na burak, pamumurak
blot (v) ramog
blotter (n) kasuratan sa pulis san mga nagyari na krimen
blow (v) pakangon, suntukon
blow away (v) palidon
blow off (v) huyopon
blow out (n) pakaon, painom
blue (adj) asul
boar (n) butakal
board (n) tabla
boast (v) hambog,
boastful (adj) mahambog, pasikat
boat (n) sakayan, subiran, kasko
body (n) lawas
boil (v) kaladkad
bold (adj) dako, maisog, makusog
bomb (n) bomba
bone (n) tul-ang
book (n) libro
border (n) piliw, hanggan
bore (v) luhoan, buhoan
borrow (v) hudam, sangli
bosom (n) dughan, tiyan
boss (n) amo, tsip
both (pron) pareho, an dowa
bother (v) abala
bottle (n) botelya, bote
bottom (n) irarom
bough (n) sanga san kahoy
boundary (n) lindero
bow (v) duko
bowl (n) mangko
box (n) kahon
boy (n) bata na lalaki
brace (n ) sulay, (v) palibutan, higotan
brain (n) hutok
branch (n) sanga, opisina na sanga sin masa dako na opisina o kompanya
brass (n) metal na kolor kanya na kompwesto sin bronse nan zinc
brave (adj) maisog, makusog an boot, wara hadok
brawl (n) suruntukan, hiriran
bread (n) pan, tinapay
breadfruit (n) rimas
break (n) preno
break (v) barion , pilayan, otodon
break away (v) humali, humabo
break down (v) maraot, mamatay an makina san awto
break into (v) sumulod
break one’s heart
breakfast (n) pamahaw
breath (n) hinangos
breathe (v) humangos, bahoon
breeze (n) haropoy
bribe (v) suhulan, hukipan kwarta
brick (n)
bride (n) kasalon na babayi o bag- kasalno na babayi
bridegroom (n) kasalon na lalaki o bag-o kasalon na lalaki
bridge (n) tulay
brief (adj) halip-ot, madali
bright (adj) maliwanag
brillance (n) liwanag
bring (v) daraon, bitbiton
bring about (v) himoon, taposon
bring down (v) tumbahon, badilon
bring home (v) iuli
B-road n ikadowa na klase sin tinampo
broad (adj) halapad, dako
broadcast (n) i-anunsyo sa radyo o telebisyon
broadminded (adj) maaram mag-ako sin mga bag-o na kaisipan sa relihiyon o politika
broil (v) sugba, magin hangit
brook (n) sapa
broom (n) silhig, samhod
brother (n) kamanghod na lalaki
brown (n) kolor ingod, kolor panit
bruise (n) habol, gasgas
busy (adj) daghan an trabaho,
but (con) pero,
butcher (n) parabono
butter (n) palaman sa tinapay, ginagamit na panloto imbis na lana
butterfly (n) kulibangbang
button (n) botones
buy (v) bakal
buyer (n) parabakal
by (prep) ni, san
bygone ( n) nakaagi na
C
cab, (n) taksi
cabaret (n). kabaret, night club, restawrant na may sayawan
cabbage (n) repolyo, Brassica oleracea capitata
cabin (n) saday na kwarto sa barko; payag
cabinet (n) kabinet, tabakera
cable (n) kable, lubid
cactus (n). tinanom na may tunok, kaktus, Melocactus o kaya Coryphantha
cadet (n) kadete, estudyante sa eskwelahan militar
café, (n) saday na restawran
cafeteria, (n) kapeteriya,
cage (n) hawla, laoman
cake (n) cake, kayk
calamity (n). kalamidad, bagyo, baha, sunog
calculate (v) sumahon, karkulo
calendar (n) kalendaryo
calf (n) saday na baka
calfskin (n) anit sin baka
call attention (v) kuwaon an atensyon, paa-tendiron
call down (v). pababaon, palusadon
call for (v) ipahanap, hanapon
call on (v) bisitahon, halyawan
call up (v) paserbihon sa militar
call (n) panawagan, paabot; (v) gahoy, gahoyon, ipaabot
callous (n) kalyo, pagdamo nan pagkudat sin panit lalo na sa guramoy san siki o bol-ong; adj. wara sin pakiaram, wara labot,
calm (n) peryodo sin silensyo pakatapos sin bagyo; adj. trangkilo, silensyo; v. pumuyo, umodong sin ribok
camera (n) kamera. Kodak, retrato
can (n) lata
canonize (vt) pagdeklara san Katoliko Romano na simbahan sa minatay na na tawo na magin santo
canal (n) kanal. irigasyon
cancel (v) kanselahon, paraon, taposon na
cancer (n) kanser
candel ( n ) kandila
cane ( n ) sungkod
canopy ( n ) an madamo na dahon sin kakahoyan na nahatag sin limpoy sa katahokan
canteen (n) kaunan sa naiimod sa mga opisina
canvas (n ) tela na masarig, kadaghanan himo sa sako
canvass ( v ). maglibot nan maghapot manunongod sa presyo o sitwasyon sa politika, komrsyo o panahon
cap ( n ) kalo
capable (adj) capable, may kakayahan
capacious (adj ) mahiwas, tama an kahiwas o kadako para makahusto an dapat na isurolod
capacitate (v) himoon an sayo na magin capable
capacity (n) kapasidad, kakayahan
capital, (n) pinakasentro sin probinsya o nasyon; kapital na kwarta, (coll) basiyo
capitalist (n) sayo na tawo na nagkakapital sin kwarta sa negosyo
caprice (n) kaprisyo, biglaan na pag-iba san isip
capsize (v) malunod (an sakayan o barko)
capsule (n) kapsula sin bala sin badil o kanyon; bolong
capsulize (v) magestorya sin pinahalip-ot na tema
captain (n) kapitan
caption (n) halip-ot na surat sa ibaba sin retrato na nakaimprinta sa ano man na babasahon
captivate (v) makuwa an kaborot-on
captive (n) tawo o hayo na pwersahan na kinuwa o priniso, bihag
capture (v) dakopon
car (n) awto, kotse
caramel (n) asukar na sinamoan sin tubi nan pinaso hanggan mumara nan matubod-tubod, karamel
carat (n) ginagamit sa pagtimbang sin bulawan o dyamante sa sukol na 200 milligrams, karat
caravan (n) grupo sin mga tawo o behikulo na uropod para sa siguridad, parada sin mga awto, karaban
carbon copy (n) kopya, an kopya pwera san orihinal, kambal
carcass (n) an minatay na lawas sin hayop na binuno para karnehon
carcinogen (n) sustansya na nakakawsa sin kanser
cardiac (adj) manunngod sa kapuso sin tawo
care (n) pag-ataman
career (n) trabaho
careful (adj) maingat
caregiver (n) tawo na may responsibilidad sa pag-ataman sin bata o gurang
careless (adj) walho, waga
caress (v) kilikon
caretaker (n) sayo na paramyentras namumuno sa opisina na dahil sa ini nabakante, paraataman
cargo (n) kagamitan na linunad nan biniyahe sa paagi sin dagat, ingod o hangin
carry about (v) dara-darahon, uro-alsahon
carry away (v) kuwaon, kaliton
carry on (v) sigihon, ipadagos
carry (v) darahon, bitbiton, alsahon, hakoton
cart (n) kareta
case (n) kaso; condisyon; kahon, solodan
casino (n) pribado na lugar kon hain hinihimo an sugal
cast (v) iitsa, itapok
casual expense (n) diri pinsar na gasto
casual look (v) diyo na imod, pagaging na imod
casual visitor (adj) diri inaasahan na bisita
casual (adj) unagi lang, pahapyaw, diri inpensar
cat (n) kuying, kusmag
cataclysm (n) biglaan na kalamidad pareho san gyera, bagyo , linog o baha na nakawsa sin pagliwat sin gobyerno
catacomb ( n) lubungan sa iraron sin ingod na naagi sin mga buho o mga lusutan ( tunnel)
catastrophic (adj) magiya sin distroso o kamatayan sa kadaghanan
catcall (n) pang-uyam na taghoy o siyak kontra sa para-uyag o durante sin sayo na turgtugan
catch (n) dakop,
categorize (v) ikompara an sayo na tawo o bagay sa kadaghanan na pareho an ugali, kalidad o kakayahan
caterpillar (n). ulod
catfish (n) iit, isda sa tab-ang o salog na wara kiskis
catharsis (n) ispiritwal na kaugmahan
Catholic (adj) katoliko
catsup (n) ketsup
cause (n) kawsa, dahilan
cave in, v. rasay, tunahob
cave, (n) kweba
cease, v pumondo, umodong
celebrate, v. selebrar, mag-ogma
celebration, (n) kaogmahan
cell¸(n) selda, prisohan
cement, (n) semento
cemetery, (n) sementeryo, kamposanto
cent, (n) sentimos
central, (n) butnga
century, (n). ika-sanggatos kataon
certainly, (adj) sigurado, syempre
certificate, (n) sertipiko
certify, (v). patunayan, sertipikaran
chain, (n) kadena
chair, (n)silya, ingkudan
chairman, (n) namumuno, tsirman
chalk, (n) tisa
challenge, n. (n) agyat; v. agyaton
chamber, (n) solod
chapter, (n) parte
character, (n) ugali, pag-uugali
charcoal, (n) oring
charge, (v) lusobon, akusaran
charity, (n) paralimos
charm, (n) gayon,
charming, (adj) magayon
charter, (n) kasuratan sin awtoridad
chase, (v) bukodon, lanaton
chat, (v)estorya, surmaton
chauffeur, (n) tsuper, drayber
cheat, (v) kopya, lansi,
check, (v) imodon, koreksyonan, hingayadon, bantayan
cheek, (n) pandok
cheer, (v) paogjahon, patinawaon, pabaskogon an parauyag
cheese, (n) keso
chest, (n) dughan; kahon na solodan sin mga gamit lalo na an mga alahas o kayamanan
chew, (v) supa, ngipa-ngipa
chicken pox, (n) utos
chicken, (n) manok, maldos
chief, (n) namumuno, hepe san pulis
child, (n) bata
chimney, (n) tsiminiya
chin, (n) ku-ko
chip, (n) giniris na prutas (saging),; (adj). saday
choice, (n) pinili, paurog
choir, (n) kuro, grpo sin parakanta
choke, (v) took, tikog
cholera, (n) kolera
choose, (v) pillion,
Christian, (n) kristyano
Christmas, (n) pasko,
chronic, (adj) hapdos na awat na inbabati, pirmi presente na hapdos, pabalik-balik na hapdos; diri nag-aayad na hapdos
chum, (n) n amigo
church, (n) simbahan
cigar, (n) tabako
cigarette, (n) sigarilyo
circle, (n) bilog, talimon
circulate, (v) ipalibot, ihatag, ibalongibog
circumference, (n) palibot san bilog
circumstances, (n) pangayayari, dahilan
circus, (n) sirko
citizen, (n) residente, syudadano
city, (n) syudad
civil, (n) sibil
civilize, (v) tukdoan sin bag-o, adalan
claim, (v) akoon, sadirihon; n. interes, deretso
clap, (v) tapak
clasp, (v) sakomon
class, (n) klase, klasipikasyon, lado
clavicle, (n) tul-ang sa may liog sa itaas san gusok (collarbone)
clay, (n) lapok
clean, (adj) malinog, limpyado; (v). linigon, limpyahan, halian ati
clear up, (v) liwanagon, ieksplikar
clear, (adj) silag, malinaw, badla
clerk, (n) empleyado, kleriko
clever, (adj) intelihente, listo, maaram magpahin-hino
climate, (n) klima
climax, (n) katapusan, ,
climb, (v) sakaton, sagkahon
clip, (v) utodon, guntingon; n. inutod, pidaso na papel
clock, (n) relo
close, (adj) harani
closet, (n) aparador, sarayan sin bado
cloth, (n) tela
clothe, (v) badoan
cloud, (n) dampog
clown, (n) parapatinawa, komedyante
clue, (n) danon para maresolba an patangkod, ( tip)
cluster, (n) biriyo, inuropod, grupo
clutch, (v) gumapot
coal, (n) karbon
coast, (n) sa piliw san dagat, baybay
coax, (v) karawan, lawgawon
cobble, (n) bato na ginagamit sa tinampo imbis na semento o aspalto
cobbler, (n) sapatero,
cock, (n) manok na iborolang, sulog; v. kasahon ( an badil)
cockroach, (n) ipos
coconut, (n) lubi
coffee, (n) kape
coffin, (n) kabaong, kahon na soludan san minatay
coin, (n) plata, sinselyo, barya
coincide, (v) dumungan, makisabay
cold, (n) sip-on; (adj) mapinit
collaborate, (v) makidanon
collar, (n) kuhelyo
colleague, (n) kasarabay, kasabay
collect, (v) tiponon, kolektahon
college, (n) kolehiyo
colonel, (n) koronel
color, (n) kolor
colt, (n) saday nan lalaki na kabayo; bag-ohan o wara pa eksperyensa na lalaki
coma, (n) turog, diri nagmamangno
comb, (n) sudlay
combination, (n) kombinasyon, biniriyo, sinaramo
combine, (v) biyoon, uropodon
come across, (v) labayan, inagihan, nabasa na
come along, (v) umopod
come by, (v) lumabay
come down, (v) bumaba, lumusad
come, (v) umabot,
comedian, (n) parapatinawa, komiko
comfort room, (n) kasilyasan
comfort, (n) kamutangan, kayaahan sa buhay
comfortable, (adj) komportable
comical, (adj) makatitinawa, makaharakhak
comma, (n) koma
command, (n) orden, sugo
commence, (v) batogan
commend, (v) hatagan sin onor, omawon
comment, (n) kometar, estorya
commerce, (n) komersyo
commit, (v) himoon, sumuod sa responsibilidad
committee, (n) grupo, komite
common, (n) ordinaryo, simple
communicate, (v) makiestorya, sumurat, gumahoy, sabihan
communion, (v) komunyon
community, (n) kumunidad, lugar
companion, (n) kaopod, kasabay
company, (n) kompanya, kaopod
compare, (v) irogon, ikumpara, ipareho
compartment, (n) sulodan sin gamit sa unahan san ingkudan san tsuper
compel, (v) piriton
compensate, (v) bayadan
compete, (v) umentra
competent, adj may kakayahan, kompetente
complain, (n) reklamo, isurumat; (v) magrklamo, magsumat
complement, (v) punoan, kadanon, parte san kabilogan
complete, (adj) kompleto, wara kulang
complex, (adj) komplikado, masamok, malabo, masakit masabotan
complexion, (n) panit
complicate, (v) samokon, palaboon
compliment, (n) pag-umaw sa sayo katawo, respeto
comply, (v) sumunod
comprehend, (v) saboton, horop-horopon, isipon
compress, (v) dasokon
comrade, (n) kaoropod sa organisasyon o sa militar
conceal, (v) tagoon, sarayon
conceit, (n) pag-orgolyo an sadiri, pag-hambog
conceive, (v) mangidam, bomorod, mag-lihi
concern, (n) haghag
concerning, prep manunungod sa
concise, (adj) halip-ot,
conclude, (v) taposon, pondohon, magdeklara sin kataposan
conduct, (v) himoon
confidence, adj kakayahan
conflict, (n) hiran, gyera
congratulate, (v) abrasahon
congratulations, (v) pagsaludar, pagomaw sa nahimoan
connect, (v) isugpon, isugpon, idugtong
conquer, (v) pyerdihon, sakopon
consent, (n) pagtogot
construct, (v) pandayon, magtindog balay
contact, (n) kaetorya, kakopot
contain, (v) pondohon na makalowas, papiliwon, laomon
contemporary, (n) kababata, kasabay sa edad
content, (n) solod, laman, kabolohan
contest, (n) pamarayadan sa nano man na bagay
continue, (v) dagoson, iderestso
contract, (n) kontrata
contradict, (v) sarungaton, kontrahon
contribute, (v) mag-ambag, magdanon panahon o materyal na bagay
control, (v) kontrolon, susteneran
convenience, (n) kaginhawaan sa buhay, pasayon
convert, (v) bumalyo, tumukal
convict, (v) patunayan na may kasal-an sa ley
convince, (v) paniwalaon, patubodon kombinsihon,
cook, (n) paraluto; v magluto, magsugna
cool, (adj) mapresko, mapinit, mahayahay
cooperate, (v) dumanon, makikooperar
copier, (n) makina na nakakopya papeles
copper, (n) bronse
copy, (v) komopya
cordial, (adj) igot sa boot
core, (n) pinakasolod, pinakababa
corner, (n) kanto
corporal, (n) korporal
corpse, (n) minatay, tigbak
correct, adj tama
correspond, (v) umuyon sa inhihimo o insasabi
corrupt, (adj) opisyal san gobyerno na makawat o makalit
cost, (n) gasto, kantidad, presyo
costly, adj magasto, mahal
costume, (n) sul-ot, bado
cot, (n) tiheras, papag
cottage, (n) payag
cotton, (n) gapas
couch, (n) higdaan
cough, (n) ubo; taliaskan; v. umubo, mataliaskan
counsel, (n) abogado, inkokonsultahan
count, (v) bumilang
counterfeit, (n) palsipikado, peke, diri tunay na kwarta
country, (n) nasyon
countryman, (n) kabubongto
courage, (n) kusog sin boot
course, (n) putahe, agihan
court, (n) korte
courteous, adj magalang
courtesy, (n) pagpahunod, paggalang
cousin, (n)n primo, prima, bata sa tiyaon
cover, (n) putos
covert, adj sekreto, intatago na operasyon
covet, (v) gustohon, kuwaon, agawon an asawa san iba
cow, (n) baka
coward, (adj) lupaw, kobarde
crab, (n) kasag, kinis, kalasakas,
cradle, (n) duyan, kuna
crawl, (v) kamang
crazy, (adj) boang, lapyo, maypagkadiyo, lapak, landuan,
create, (v) humimo
creature, (n) linalang
creed, (n) pagtubod
crime, (n) krimen, kasal-an
critic, (n) kritiko, parakomentar
crop, (n) tinanom; v otodan
crowd, (n) katawohan
cruel, (adj) maisog, nagpapakulog
crush, (n) sekreto na pagkagusto
cry, (n) hibi, uka, kurahaw
cult, (n) sistema sin relihiyon na insasabi sin iba na uniba sin linya o hunarayo sa tama na pag-samba
cultivate, (v) atamanon o padangbaon an tinanom, bilogon an kaisipan
cunning, adj tuso, switik
cup, (n) tasa
cupboard, (n) aparador
cure, (n) bolong, ubat ; v. bolongon, ubatan, paayadon
cured fish, (n) inasinan nan pinamara na isda
curiosity, (n) pag-osyoso
curl, (v) kurongon
curly (adj) kurong
current, (n) an niyan na nangyayari, presente; agos, agay
curse, (n) sumpa, arang
curtain, (n) kurtina
custom, (n) kaugalian, kustomre
cut, (v) utodon, iroson
D
dab, (v) buno, biglaan na bungkol
dad, (n) ama, papa
dagger, (n). punyal
daily, (adj) oro-adlaw; n peryodiko na inlolowas oro-adlaw
dainty, (n) bagay na masiram sa pagnamit
dairy, (n) kwarto kun hain insasaray an gatas nan inhihimo an keso
damage, (n) raot, karaotan, destroso
damn, (v) kondinar
damp, (n) holos; mabaho na sungaw sin kemikal
dampen, (v) holoson
dance, (n) sayaw
danger, (n) risgo, naka-angba na destroso oa karat-an, peligro
dangerous, (adj)peligroso
dare, (v) atubangon, magkamay-on sin tama na kusog sin boot
dark, (n) dolom
darkness, (n) kadoloman
darling, (n) padaba, paurog,
darn, v, sursi
dash, (v) magkadali
date, (n) petsa, estoryahan na mag-imodan
daughter, (n) bata nan babayi
dawn, (n) maaga, pasirang an adlaw, pagsirang san adlaw
day, (n) adlaw
dazzle, (v). arimpongatan, mahalian sin klarado na pag-imod
dead, (n) minatay
deaf, adj bongol, diri nakabati
deal, (v) barahinon, siriwayon
dear, (adj) may kadatahan, importante,
death, (n) kamatayan
despair, (n). kawar-an sin pag-asa, pagmati sin kapyerdihan
detonate (v) pumutok
die, (v) mamatay
differ, (v) magin iba, magn kontra
difference, (n) tuda, kaibahan
different, (adj)iba
diligent, (adj) maadal, mayad sa trabaho
dilute, (v) haloan, palabsayon sa paagi sin pagdagdag sin tubi sa solusyon
dim, (v) padolomon
dine, (v) kaon, siba
dinner, (n) panigab-i
dip, (v) ibontog, ihulog
direct, adj direkta, deretso, wara pondo
direction, (n) rumbo, dereksyon
director, (n) director, paramanda
dirt, (n) ati, basura, during (body dirt)
dirty, adj maati,
disappear, (v) mawara
disappoint, (v) mamundo
disapprove, (v) diri pag-aprobahan
discourage, (v) paluyahon an boot, paatrason, papondohon
discover, (v) diskobre, agihan
discuss, (v) diskutir, pag-erestoryahan, pagdebatihan
disease, (n) hapdos
disguise, (n) maskara, sul-ot na iba para itago an tunay na histsura
disgust, (n) makusog na paghabo, pagkauyam, pagkahangit
dish, (n) kaonon, pagkaon
dislike, (n) disgusto, pagkauyam, diri pagkagusto
disobey, (v) magsutil, diri magsunod
dissolve, (v) tunawon
distance, (n) kaharayo, distansya
distant, adj harayo na,
distinguish, (v) pillion, markahan na iba
distribute, (v) barahinon, siriwayon
district, (n) distrito
disturb, (v) isturbuhon
ditch, (n) buho, kanal
divide, (v) barahinon
do , (v) himoon
do away with, (v) pondohon, taposon, otodon
do the dishes, (v) hugasan an mga pinggan
doctor, (n) doktor, parabulong
doll, (n) munyika
domestic, (adj) lokal
donate, (v) maghatag indono
donation, (n) indono
door, (n) pinto
double, (adj) doble
double-cross, (v) lokohon
doubt, (n) duda
dove, (n) salampati
down, (n) ibaba; (adj) tumba
downcast, (adj) mamundo
downfall, (n) pagkatumba, pagkaraot
drag, (v) saog
dragon, (n) dragon
dragonfly, (n) tiwtiw, bag-angan
drain, (v) saraon; (n) lababo
drama, (n) drama, estorya sa radyo na seryoso
draw, (v) bolahon, hugoton
drawers, (n) tabakera
dreadful, adj makahahadok, makangingirhat
dream, (n) inop, pangaturogan
dress, (n) bado sin babayi
drift, (v) anod, lutaw-lutaw
drill, (v) praktis; n. barina
drink, (v) inom, laklak, lag-ok
drive, (v) maneho
drop, (v) ihulog, ibilin, iplanto
drown, (v). lumoson , butodon
drug, (n) bolong, druga
drum, (n) bombo, lata na sorodlan
drunk, (adj) hubog, hultok
dry, (adj) mamara
dues, (n) bayadán, kautangan
dull , (adj) patal, matangpol, diri matarom
dumb, (adj) bobo, patal
dust, (n) alpog
duty, (n) trabaho, obligasyon, himoon
dwell, (v) istar
dwindle, (v) nagdiyo, duniyo, hunibaba
dye, (n) tina
dynamic, (adj) mabaskog,
dyspepsia, (n) diri natunawan
E
each (pron) kada sayo, sayo
eager (adj) nagmamadali, insisiraman na,
eagle (n) agila, banog,
ear (n) talinga
eardrum (n) salming sa talinga
early ( adv) atab
early bird (n) sayo na tawo na atab kon magmata
earmark (v) pilion nan ireserba
earn ( v) magka- sinte, magka- kwarta
earnest (adj) pormal, seryoso
earnings ( n) gana,kwarta, sinaray na kwarta
earpiece (n) parte sin telepono na inrarani sa talinga
earplug (n) gapas o gara na ginagamit na pansulat sa talinga para diri maribokan
earrings (n) hikaw
earsplitting (adj) sobra na kusog, makusogon
earth ( n) kinab-an
earthen (adj) himo sa lapok o sa ingod
earthmover (n) buldoser
earthquake (n ) linog
earthworm ( n) alulunti
earwax (n) tuli
ease (n) ginhawa (v) pasayonon
easement (n) limitado na deretso sin pagamit sin ingod para matindogan sin balay o nano man na edipisyo
easily ( adv) madali, masayon
east (n) sirangan
eastard (adv) pakadto sa sirangan
Easter (n) Domingo de Gloria
easy (adj) masayon
easygoing (adj) wara labot, paisi-isi
eat (v) kaon, kumaon
eatery (n) kaunan
eaves ( n) paspasan
eavesdrop (v) mamati sin nakatago
ebb (n) hubas, pagbaba san dagat
ebony (adj) maitom na may halo na berde
echelon (n) lado sin awtoridad
echo (n) daging, dagong
eclectic (n) sayo na tawo na napili sin pinakamayad sa man-iba-iba na bagay
eclipse (n) eklipse, madalian na pagdolom, pagtago san adlaw sa bulan o sa pagtahob san kinab-an sa bulan
ecology (n) an pag-adal san relasyon san mga linalang sa kaniya kapalibutan
economical (adj) maaram magasto sin diyo na kwarta sa sayo na bagay na kapareho sin iba na bagay na mas mahal
economize (v) ibanan an gasto
economy (n) an paghimo o pagpatubo baraklon nan an pagkunsumo sini kaupod an paggamit sin mga serbisyo sin sayo na komunidad
economy of scale (n) pagbaba sin kantidad sin sayo na baraklon kon nahimo sin daghan na produkto o baraklon
ecosystem (n) grupo sin organismo o mga buhay na bagay na nagkikinabang san kada sayo kaupod an kapalibutan na kanira in-eestaran
ecotourism (n) pagdagka sin mga bisita o turista sa sayo na lugar na inhihingoha na diyo an destroso o karaotan na nahihimo sa kapalibutan o lugar na inbibisita
eczema (n) balos
edge (n) linya o solar na nasa durho o pinakaharayo hali sa bot-nga
edible (n) nakakaon,
edifice (n) dako na balay
edit (v) hingayadon, ippreparar an sayo na kasuratan bag-o iimprinta
edition (n) babasahon o programa sa radyo nan telebisyon na inotro na may diyo na dagdag o iban
editor (n) parahingayad, sayo na tawo na enkargado san pagpublikar sin libro , peryodiko o ano man na basahon
educate (v) adalan, paaramon, pa-eskwelahon
education (n) kaaraman, adal
eel (n) kasili
effect (n) epekto
effective (adj) may dulot, mayad, epektibo, aprobado,
efficiency (n) an kapasidad oa kapabilidad sin sayo na tawo na magin mayad o epektibo sa kaniya trabaho
efficient (adj) epektibo, kompetente, maaram
effort (n) pagal, kusog,
egg (n) bonay
eggplant (n) tarong
eight (n) walo
eighth (adj) ika-walo
eighty (n) otsenta
either (adj) an lamban sayo, kada, arin man sa dowa
elaborate (adj) pinagalan pagayonon, hinignayad bisay
elapse (v) unagi, lunampas,
elastic (adj) hinat-hinat, nahihinat
elated (v) naogma, tunaas an boot
elbow (n ) siko
elect (v) botohan
election (n) borotohan
elector (n) botante,
electric (n) kuryente
electrician (n) paratakod kuryente, parahingayad sin gamit na di kuryente
electrocute (v) kuryentihon
elegance (n) kamayadan magbado-bado, mayad na estilo sin isurol-ot
elegant (adj) mayad magbado-bado
elephant (n) elepante
elevate (v) itaas, pataason, isagka, sapnohon,
elevation (n) an kataas
elevator (n) elibitor
eleven (n) onse
eligible (adj) nababasa, kaya basahon
eliminate (v) halion, lainon, patayon
elongate (v) pahalabaon
elope (v) tabagon
eloquent (adj) matibay manormaton, mayad an bokadora
else (adv) nano pa
elsewhere (adv) diin man
elude (v) tagoan, likayan, diri magpaimod
elusive (adj) malikay, matinago, masakit madakop, pirmi nakadulag,
emaciated (v) hunugos, mahoho
emanate (v) maghali, lumowas, bomotwa
emancipate (v) pahulagposon, palowason, palibrihon, halion an kontrol sa pagkasurugoon
embark (v) sumakay sa barko o eroplano, bumatog, m,agbutang sin kapital na kwarta
embarrass (v) paraw-ayan
embarrassment (n) karaw-ayan
endear (v) hatagan sin hataasn na presyo, pataason an pagkamoot,
endeavor (n) seryoso na kapagalan o himoon
endorse (v) pirmahan an tseke sa likod, isurat an pirma
endow (v) hatagan sin eredasyon, ambag o bagay na may kantidad
endurance (n) otok, lalay , an abilidad na tioson an kapagalan, resistensya
enema (n) labatiba
enemy (n) kahiran, kalaban
energetic (adj) makusog, mayad an kalawason
enfeeble (v) paluyahon, halian kusog, rutoyon
enforce (v) ipautob, i-implementar
engage (v) entrahan, maimbwelto, ikomitir
engaged (adj) ikarasal na
engagement (n) pagigin ikarasal na, pangako sa kasal
engine (n) makina
English (n) Englis
engrave (v)
enjoy (v) mamatian an kamayadan, mamatian an siram
enlarge (v) padakoon
enlist (v) magpalista sa serbisyo militar
enough (adj) tama na, husto na
enrich (v) magpayaman
enroll (v) magpalista sa eskwelahan, muskwela
enslave (v) sakopon,
enter (v) sumolod
enter into (v) sumolod sa,
entertain (v) paogmahon, aling-alingon
enthusiasm (n) hilig, kagustuhan, gusto
entire (adj) kabilogan, kadakoan
entitle (v) hatagan sin legal na kakusgan, hatagan poder
entrance (n) sulodan, agihan
entreat (v) magpahimoot, kombinsihon,
entrust (v) itiwala, ibilin
envelope (n) solodan sin surat
envious (adj) nahahari
equal (adj) pareho,
equal (n) kapareho
equip (v) hatagan gamit, punoan sin gamit o ekipahe
equivalent (adj) nasuma sa
era (n) panahon
eradicate (v) pondohon, halion,
erase (v) paraon
erasure (n) pinaraan
erect (v) itindog
error (n) sala
escape (v) dumulag
essay (n) halip-ot na kasuratan sa pag-analisar, o paghatag sin iba na kahulugan sa sayo na bagay
establish (v) ipundar, itindog
estimate (v) karkulohon
etc. (abbrev) nan iba pa
eternity (n) wara kataposan na panahon
etiquette (n) mayad na ugali
evade (v) likayan
evaporate (v) matunaw, magin hangin, mawara
even (adj) patas, plastado
evening (n) gab-i, gabsok, dolom
event (n) pangyayari
ever (adv) pirmi, wara kataposan, doroderetso, haggan na hamok
every (adj) kada , entero
everybody (pron) kada sayo, kada persona, kada tawo
everything (n) entero, kada bagay
evidence (n) ebidensya, senyal, pruweba
evil (adj) kasal-an, trabaho ni satanas
evolution (n) pagbabag-o, pag-uswag san rasa
examination (n) pag-analisar san naaraman, inspeksyon
example (n) , ehemplo,
excavate (v) kalkagon
exceed (v) lumampas, daogon, lmpasan, arigan
excellent (adj) mayadon, hataas an kalidad, nangunguna
excess (adj) sobra, kadgdagan, tuda
exchange (v) magtukalan
excitement (n) ruyag, interes, siram
exclaim (v) sumiyak, kumurahaw
excuse (n) dahilan, rason, eksplikasyon
exempt (adj) diri na sakob, pwera
exert (v) gamiton, gumamit sin,
exhaust (v) ubuson, pagalon , purbaron entero na paagi, sabihon an entero sa sayo na bagay
exhibit (v) ibitay an mga pininta, magpaimod sin bagay sa tawo, ipaimod an kalidad, maghatag sin ebidensya o pruweba
exile (n) paglowas sa sadiri na nasyon sa kagustuhan san gobyerno, sayo na tawo na pwersahan na pinalowas sa sadiri na nasyon
exist (v) nangyari, nabuhay,
exonerate (v)patawadon, halion an basol sa sayo na tawo, halian an sayo na tawo sin obligasyon ,
expand (v) pahiwason, pabotogon,
expansion (n) pagdako, paghiwas, pagbotog,
expect (v) maniwala, maghulat sa ,
expedite (v) padalion, kadalion
expense (n) gasto, pinalowas na kwarta
expire (v) mahalian sin data o balor, mamatay,
explain (v) ipaliwanag, ihatag an kahulugan san sayo na bagay, maghatag sin rason o dahilan
explode (v) pumutok, mag-araso
exploit (v) aprobitsaran an kaluyahan san iba, gamiton an sayo na bagay sa sadiri na benipisyo
export (v) ipadara an paninda sa iba na nasyon
express (v) magsambit sin bagay, ipalowas an kaisipan, ipadara sin masigkat
extend (v) gumamit sin mahiwas na lugar, ipadagos, padakoon, pahiwason
extension (n) kadgadagan,
exterminate (v) uboson pagpataya,
extinguish (v) parongon an kalayo o ilaw, pondohon, buhosan sin tubi,
extract (v) hulboton an sayo na bagay, kumuwa sin bagay sa kadakoan, kumuwa sin pwersahan, komopya sa sayo na kasuratan
extraordinary (adj) naiiba, diri inpensar, diri inasahan, kadagdagan
extravagant (adj) magastos, waldas, mahalon, hataason an presyo
eye (n) mata, matalsok
eyebrow (n) kiray
eyeglasses (n) antipara
eyelashes (n) pirok
eyesight (n) pag-imod, abilidad makaimod
F
fable (n) estorya na may leksyon, sala na estorya sa pangyayari
fabric (n) tela
façade (n) pandok san balay o edipisyo
face (n) pandok
facet (n) parte, padok, kaopod, kaparte
facilitate (v) pasayonon, danonan
fact (n) katotoohan, totoo
faculty (n) kapasidad san sayo na tawo na magtoom nan magrason
fade (v) lubad
fail (v) plantohon, diri mahimo o matapos
faint (v) madismayo
faith (n) pagtubod, paniniwala
faithful (adj) paratubod
fall (v) hulog, tumba
false (n) sala, diri tama, diri totoo
fame (n) kasikatan
familiar (adj) harani, maaram
family (n) pamilya
famine (n) kalamidad
fan (n) pahpah, abaniko
fancy (n) kaprisyo, kagustuhan, kaisipan
fantastic (adj) makangangalas
far (adv) harayo
far away (n) sa harayo
fare (n) pasahe
farewell (n) paghatod, pagpalarga, pagsabi sin mga mayad na bagay sa paglarga
farm (n) oma, pasakay, in-ooma, kalubihan
fascinate (v) makowa an atensyon sin sayo na tawo sa paagi sin estorya na misteryoso, makangangalas o kaya milagroso
fashion (n) muda, oso
fashionable (adj) kasabay sa oso
fast (adj) makaskas, masigkat
fat (adj) mataba, bilogon
fatal (adj) nakamatay
fate (n) kaabtan, swerte
father (n) ama
fatigue (n) kapagalan, (v) napagal, nanrugi, nanluya
faucet (n) gripo
fault (n) sala, onong
favor (n) pabor
fear (n) hadok
feast (n) pestiho, karaon nan irinom, kaogmahan
feather (n) balukag,
February (n) Pebrero
fee (n) bayad
feeble (adj) maluya
feed (v) bahogon
feel (v) pamatian
feelings (n) kaborot-on, kamatian
feet (n) siki
fellow (n) kaopod,
female (n) babayi
feminine (n ) pambabayi
fence (n) kudal
ferment (v) maghimo suka; pahangiton, pahpahan, kalayuhan
fern (n) hababa na tinanom pareho san pakó
ferry (v) ibalyo,
fertile (adj) kaya magbata, kaya magbunga, lugar na mayad o mataba an ingod para matanoman
fetch (v) kuwaon,
fever (n) kalintura
few (adj) diyo
fiancé (n) katrato na lalaki
fiancée (n) katrato na babayi
fickle (adj) diri nahihinimbang
fiddle (n) ing-ing, byolin
field (n) kahiwasan, kapatagan
fierce (adj) maisog, wara looy na laban
fifth (n) ikalma
fifty (n) singkwenta
fight (n) hiran, laban (v) makihiran, makilaban, hiranon, labanan
file (n) barhag, kasuratan (v) barhagan, palinigon, isaray, itago
filibuster (v) magrebelde, komuntra
fill (v) suludan, punuan
filter (v) saraon
filth (n) lupa, ati
final (adj) tapos na, pinal na
find (v) hanapon
fine (n) multa
finger (n) tudlo
finish (v) taposon,
fire (n) kalayo
fire (v) kalayuhan, sipaon sa trabaho, sisantihon sa trabaho, halion
fire place (n) gatungan
fire truck (n) bombero
firewood (n) panggatong,
firm (adj) makusog, determinado,
first (adj) una, primero
first aid (n) emehensiya na bolong, kadalian na pagbolong
fish (n) isda
fisherman (n) paraisda, parabanwit, parapadagat
fishhook (n) banwit
fit (adj) husto, igo
five (n) lima
fix (v) hingayadon
flag (n) bandera
flagellant (adj) malanit magsurmaton
flame (n) kalayo, laad
flash (v) lunaad, kumalayo (n) maliwanag na ilaw
flat (adj) unat, plastado
flatter (v) lanahan
flea (n) purgas
flesh (n) panit, karne
flee (v) dulag, dumalagan, humali tolos
flimsy (adj) maluya, delikado, marugi, madali magisi, masakit paniwalaan
flock (n) grupo sin tamsi of karnero;
flock (v) magbiriyo, mag-uropod
flog (v) lapohon, lapdoson
flood (n) baha
floor (n) ruwang
flop (v) humigda na malin baga magub-aton an lawas, humiwag sin mabudlay, lumya
flour (n) arina
flow (v) agay, tumoro
flu (n) trangkaso
fluent (adj) may abilidad manurmaton sin makaskas nan wara sala, matibay manurmaton
fluid (n) malin an tubi, may kapabilidad umagay o tumoro
flunk (v) iplanto an marka , ibagsak sa eskwlahan
flush (v) mamaga an pandok, buhusan an kubeta
fly (v) lumayog
foam (n) pamarong sa sunog, bagay na daghan an boro-boro pareho baga san goma nan plastik
foe (n) kahiran, kalaban
fog (n) madamo na aso, dampog na harani sa ingod,
foil (v) ulangon an kauswagan san iba
fold (v) piloon, tipigon
foliage (n) kadahonan, mga dahon, dekorasyon o pampagayon na korte dahon
follow (v) umotob, sunodan,
fond (adj) maypagkagusto, naoogma sa
food (n) kaonon, pagkaon,
fool (adj) boang, loko-loko, lungo, may diyo, medyo-medyo, landuan,
foot (n) sayo na siki, dose pulgadas
for (prep) para sa , para kan
forbid (v) bawalan, prebentaran
force (n) kusog, pwersa
forceful (adj) makusog, may kusog
forefather (n) ginikanan
forehead(n) agtang, ulo
foreign (adj) tagalowas, tag iba na lugar
foresee (v) isabi an mangyayari sa maabot na oras o panahon, antisipar
forest (n) kadlagan, tahok
forever (adj) hanggan na hamok, wara katausan
forger (n) palsipikador, parakopya, manloloko
forget (v) limutan
forgetful (adj) malilimoton
forgive (v) patawadon
forgiveness (n) kapatawadan
fork (n) tinidor
form (n) porma, korte, itsura
former (adj) dati, nakaagi, nauna
forsake (v) bayaan, humabo,
fortieth (n) kia-kwarenta
foster (adj) ataman, tinukal
foster child (n) ataman na bata
foster parent (n) moro-magurang
foul (adj) mabaho, puno sin ati, maation, kontaminado, diri mayad
found (v) magorganisar o magtindog bagay para sa maabot na panahon
fountain (n) obo, natural na lowasan sin tubi, dekorasyon na nagamit sin tubi
four (n) opat
fourteen (n) katorse
fraction (n) parte
fracture (v) barion, pilayan
fragment (n) kapidaso, parte
fragrance (n) hamot
frail (adj) maluya, marugi, nanluluya
frank (adj) nasabi sin totoo, insasabi maski makakulog sin boot
fraud (n) panloloko,
freckle (n) molong,
free (adj) nakatalingkas, libre, diri kontrolado
frequency (n) an kadaghan
fresh (adj) bag-o anihon, presko, bag-o na karigos
Friday (n) Biyernes
friend (n) amigo, sayo na tawo na harani an boot sa sayo man na tawo
friendship (n) pag-aramigo, pag-uropod
fright(n) bigla na pagkahadok, bagay na makahahadok
frog (n) talapang
from (prep) hale sa, pakatapos, batog sa,
front (n) hampangan, atubangan
fruit (n) bunga sin kahoy, prutas
fry (v) pritoson
fuel (n) panggatong, idurus-og
fugitive (n) dulag, bandido
fulfill (v) utobon, taposon,himoon
full (adj) puno, husto, apaw
full-pledged (adj) tapos na, rehistrado,lisensyado
fume (n) aso, buga,
fun (n) bagay na nakaaling, kaogmahan
function (n) trabaho, katuyuhan, kahulugan
fund (n) pondo, kwarta
funeral (n) lobong, dapit
funnel (n) imbodo
funny (adj) makatitinawa, makangingirit
furlough (n) bakasyon, pagtogot na diri magtrabaho
furnace (n) pugon
furnish (v) maghatag, magbilin
furrow (n) inaradohan
G
gab (n) erestoryahan, tsismis
gadfly (n) langaw nasopsop sin dugo san kabayo
gaff (n) balay, lugar na paaling-alingan
gaily (adv) sa maogma na paagi, sa maisog na kolor
gain (n) gana, tubo
gale (n) hangin, makusog na hangin, huyop san hangin
gallant (n) maisog nan magalang lalo na para sa mga babayi
gallery (n) galeriya, lugar na inpapaimod an mga himo san mga pintor, eskultor nan iba pa
gallon (n) galon
gallows (n) pundasyon na kahoy o mga troso kun hain inbibitay an mga kriminal
gamble (v) magsugal
game (n) uyag
gang (n) grupo, mag-aramigo, barkada
gangplank (n) hali-hali na tabla o tulay na ginagamit kon masakay sa sakayan o barko
ganster (n) maton, kriminal, myemro sin sayo na organisasyon sin mga kriminal
gap (n) kal-ang, sulodan, buka
garage (n) garahian
garb (n) bado, uniporme , kasul-otan sin sayo na grupo sin trabahador o emplyeado
garbage (n) ati, basura
garden (n) lugar na tanoman burak o gulayon
garland (n) tinuhog na mga burak
garlic (n) bawang
garment (n) bado
garter (n) lastiko, garter
gas (n) aso, hangin, kemikal na opod sa hangin, sungaw
gas pain (n) kulog sin tiyan,
gasoline (n) gasolina
gasp (n) hingak-hingak, biglaan na hangos, makusog na hangos
gate (n) agihan, trangkahan
gather (v) mamurot, puroton
gathering (n) tiripon, baragat
gaunt (adj) mahugos
gauze (n) manipis na tela na pantahob sa habol
gay (adj) bakla, maogma,
gaze (v) imodon sin awat, itutok an mata sa sayo na bagay
gem (n) makantidad na bato
gender (n) pagsiriway sin taw manunungod sa pagkababayi o pagkalalaki
general (n) heneral
generation (n) grupo sin mga tawo na parareho an edad o nagkaburuhay sa pareho na panahaon
generosity (n) pagkaloloy-on, pagkamahatagon,
genial (adj) mahoyo an boot, maboot , madali maiopod
genius (adj) mautak, matali, henyo, intelehente,
gentle (adj) magian an boot, kalmado
gentleman (adj) may inadalan na tawo, de-kultura na tawo
genuine (adj) totoo, wara halo, puro
geography (n) pag-adal sa hitsura o pisikal na aspeto san kinab-an kaopod an klima o panahon nan an hayop nan tinanom
germ (n) pinakasaday na hayop, bakterya, liso
get (v) magin, kuwaon, madapoan hapdos,
get across (v) bumalyo, bumalatas
get along (v) makibarkada, makiamigo, makiestorya
get angry (v) mahangit
get away (v) humali
get away with (v) humimo sin bagay na wara kabasolan
get going (v) deretso, sigi lang
get in (n) sulod
get together (v) makibagat
get up (v) mumata, bumuhat
ghost (n) kalag, asuwang
giant (n) higante
gift (n) regalo
gifted (n) matibay, tinagan sin abilidad, natural na mayad
giggle (n) hagikhik
ginger (n) luy-a
girdle (n) balhon
girl (n) babayi
gist (n) punto , pinakasentro
give (v) hatag
give away (v) manhatag, magregalo
give back (v) ulian, tumbasan
give birth (v) umanak, mabuhayan
give in (v) magpahunod
gizzard (n) tiyan nan bituka san manok o tamsi
glamour (n) gayon, pagpagayon sin magasto
glance (v) imod, sikop
gland (n) parte sin lawas sin tao na nagpapalowas sin likido pakadto sa dugo
glaring (adj) nakasuriaw, masunaon
glass (n) salming
glide (v) padaosdos, padiroros, paanod
globe (n) kinab-an
gloom (n) dolom, kasakitan
glory (n) pag-omaw sa sayo na tawo na nakahimo sin importante na bagay
gloves (n) gwantes
glow (n) suna sin ilaw na wara kalayo,
gnaw (v) itlib, kitkit
go (v) kadto, sigi
go after (v) sunudan, sundan
go ahead (v) pumadagos
go away (v) humali, lumayas
goal (n) pakadtoan, himoon,
goat (n) kanding
God (n) Dyos
godchild (n) ihado, ihada
goddess (n) dyosa
goiter (n) bogon
gold (n) bulawan, kayamanan
good (adj) mayad, pwerte
good looking (adj) gwapo, gwapito, may itsura
goodwill (n) mayad na pagtrato sa sayo na tawo, magian an boot na himoon an trabaho
goose (n) ganso
gore (v) suagon, tuhugon san sungay
gorgeous (adj) magayon,
gossip (n) tsismis
govern (v) sakopon, pamunuan, dominaron, maneharon
government (n) gobyerno
governor (n) gobernador
gown (n) pormal nan halaba na bado sin babayi na ginagamit kon mya okasyon
grab (v) rabnoton, agawon,
grace (n) mayad na paghiwag-hiwag, polido na hiwag
grade (n) hagdanan , grado , lado
gradual (adj) diyo-diyo
graduate (n) pasado, tapos na
graft (n) aktibidad sin sayo na elihido na opisyal san gobyerno sin iligal para magkakwarta, kurakot
granary (n) bodega, sarayan sin paray o mais
grand (adj) malin hadi pag-imodon,
grand total (n) suma total
grandchild (n) makoapo
grandfather (n) lolo
grandmother (n) lola
grandparent (n) apo
grape (n) ubas
grapefruit (n) lukban
grass (n) gabon
grasshopper (n) dapan, diwit
grate (v) kagod,
grateful (adj) pasalamat,
gratis (adj) libre
grave (n) lubongan, puntod
gray, grey (adj) kolor abo, kolor timga
graze (v) sabsab, manginaon sin gabon
grease (n) grasa
great (adj) dako-dako, angot, pwerte
greed (n) ugali na kumaon daghan, pagka-arkabos
green (adj) beede, kolor dahon, kolor abokado
greenhorn (adj) bag-ohan, sayo na tawo na madali maloko, lanahan
greet (v) kasurmatonon an sayo na tawo sa magalan na paagi
grief (n) pagmundo, kamundoan
grill (v) sugba
grim (adj) makamumundo, makaluluya
grind (v) giling
grinder (n) gilingan
grindstone (n) bato na pandonot o panggiling
grip (n) gapot
gripe (n) padagos na reklamo
groan (v) halaba na hibi o iyak dahilan sa kulog
grocery (n) tindahan
grope (v) kapkap, sumagrap sa dolom
gross (n) kabilogan bag-o ibanan sin buhis
ground (n) an ibabaw san kinab-an, ingod
group (n) uropod, grupo
grow (v) magtanom, mabuhay
gruel (n) malabsay na linanot
gesticulate (n) ihiwag an kamot miyentras nagsusurmaton
guarantee (n) siguro, garantiya
guard (n) bantay
guava (n) bayawas
guess (n) tangkod
guest (n) bisita
guidance (n) giya, katukduan
guide (v) giyahan, upodan, tukdoan
guilty (adj) nakahimo sala, dapat basolon
guitar (n) gitara
gum (n) mapolot na likido na hali sa kahoy na nakudat sa hangin nan natunaw sa tubi
gun (n) badil
gutter (n) agayan tubi
gyp (n) manloloko
H
haberdashery (n) tindahan sin mga bagay na ginagamit pagtahi bado
habit (n) ugali
habitation (n) an pag-okupar sin sayo na lugar sin tawo o hayop
hacienda (n) dako na oma, pasto, asyenda
hack (v) tigbas, tadtadon
haggard (adj) nagpapaimod sin kapagalan lalo na nangingitom nan lobong an mga mata
hail (n) paggahoy, pag-omaw
hair (n) buhok
hairdresser (n) sayo na tawo na parakurong o paraburog
hairnet (n) patalimon na hikot na ginagamit para sa buhok
hairpin (n) herpin
hairy (adj) mabuhok, puno o palibot sin buhok
half (v) tunga
half-breed (adj)
half-brother (n) kamanghod sa ama o sa ina
hall (n) mahiwas na lugar na insasayawan o inmimitingan
ham (n) karne sin orig na hinilap sa hita na inasinan nan inagonan
hammer (n) martilyo, maso
hammock (n) duyan
hamper (v) ulangon, barikadahan
hand (n) kamot, kamulmog
handbag (n) bag,
handcuff (n) posas
handful (n) kantidad o bilang na puno sa kamot
handicap (n) bagay na kaulangan san sayo na tawo, bintaha o disbintaha sin sayo na intrado o partisipante sa uyag
handicraft (n) trabaho na gamit an kamot sa paghimo sin mga paninda
handkerchief (n) podong
handle (n) gapotan, garaptan
handmade (adj) himo sa kamot
handrail (n) andamyo sa hagdanan o rampa
handsome (adj) gwapo
hang (v) bitay, bitayon, higotan sa liog nan patayon
hang around (v) lumagaw-lagaw, umistambay
hanger (n) palaypayan sin bado, bitayan sin bado
happen (v) mangyari
happily (adv) sa maogma na paagi
harbor (n) doongan sin barko
harbour (v) maniwala, isipon, itanom sa isip
hard (adj) matugas
harden (v) pinatugas
hard-headed (adj) matugas an ulo
hardy (adj) mayad an kalawason para atubanogn an kapagalan o kasakitan
harm (v) pakulugan
harmonica (n) silinron
harmony (n) mayad pagbation na kombinasyon sin mga tunog
harness (v) higotan
harrow (n) suród
harsh (adj) sobra, malanit
harvest (n) ani
has-been (n) sayo na tawo na wara na polos o diri na importante
haste (n) kaska, kadali na lakaw
hasten (v) kadalion
hat (n) kalo
hatch (v) himsa
hatched (v) hinimsa, nahimsa
hate (v) hangitan, kauyaman
hateful (adj) makahahangit, makauuyam
hatred (n) hangit, pagkauyam
haughty (adj) hataas o superyor na pagkila sa sadiri na kadaghanan na panahon siya arogante
haunt (v) magpaimod sa iba bilang kalag
have (v) magkamay-on, sadirihon,
hay (n) dagami
hazardous (adj) peligroso, makahahadok
hazing (n) paagi sin pagsaligsig sin mga estudyante o tawo na makaentra sa sayo na praterniti o organisasyon na kadaghanan inhihimo sa pagpakuilog sini
he (pron) siya
head (n) ulo, namumuno, hadi
headache (n) kulog sin ulo
heading (n) uluhan
headquarters
heal (v) ayad, paayadon
health (n) salud, mayad na kalawasan
healthy (adj) mayad an kalawason
heap (n) tambak, tinambak na mga bagay
hear (v) batî
hearing (n) pagbati
heart (n) kapuso
heart attack (n) atake sa puso
heat (n) pasò, dagaang
heaven (n) langit, kamurawayan
heavy (adj) magub-at
heel (n) bol-ong
height (n) kataas
heir (n) eridero
hell (n) impyerno
help (n) danon, ayuda
hem (n) sidsid, laylayan
hen (n) umagak
henpeck (v) pauyamon an asawa na lalaki sa paagi sin oroad-law na sermon nan paghanap sin sala
her (pron) kaniya
herb (n) mahamot na tinanom na ginagamit na bolong sa mga hapdos o kaya gamit pangpahamot
here (asv) dini,niyan
heredity (n) nasa dugo, linya,
hermaphrodite (n) sayo na tinanom o hayop na may lalai nan babayi na sekswal.
hermit (n) ermitanyo
hero (n) bida na lalaki, tagasalbar
heroine (n) bida na babayi, tagasalbar
heron (n) talalabong
hesitate (v) dowa-dowa
hide (v) tago
high (adj) hataas
highland (n)
highway (n) dako nan halapad na tinampo
hike (v) baklay
hilt (n) polo san badil, sundang , kutsilyo o punyal
him (pron) siya
hindrance (n) ulang, kaulangan
hint (n) danon sa sayo na tawo para masimbagan niya an patangkod o kaya masimbagan an eksamin
hip (n) piad
hire (v) arkilahon, pletihan
his (pron) kaniya
hit (v) igo, suntok
hitch (v) makilunad, makisakay
hoard (v) tiponon, itago
hoarse (adj) paas
hobby (n) kulukasyon, paaling-aling
hoe (n) asadol
hog (n) orig, baktin
hoist (v) itaas
hold (v) gapotan
hole (n) buho
holiday (n) selebrasyon na dineklara san gobyerno bilang adlaw na pamunay o wara trabaho
holy (adj) banal, sagrado
home (n) balay
homework (n) himoon o adalan sa balay
honest (adj) onesto
honesty (n) pagka-onesto
honey (n) dugos
honor (n) pangaran, onor
hook (n) kawit
hop (v) lukso
hope (v) umasa
hopeless (adj) wara pag-asa
horn (n) sungay
horror (n) hadok
hospitable (adj) mayad mag-istimar sin bisita
hospital (n) ospital
host (n) sayo na tawo na nagingimbitar sa okasyon nan nagpapakaon o nagpapainom, parapakila kon may programa
hostility (n) pagkahangit sa sayo na tawo
hot (adj) mapaso, nakadilya
hour (n) oras
house (n) balay
how (adv) pan-o
however ( pero, maski
huddle (v) mag-oropod, magkoropot
hug (v) sakom
huge (adj) angot, dako-dako
hum (v) humuni , maghuni
human (n) linalang, tawo
humanity (n) katawohan
humble (adj) maboot
humiliate (v) paraw-ayan
humor (n) kaaraman sa pagpatinawa
humorist (n) parapatinawa, komedyante
humpback (adj) kuba
hunger (n) gutom
hunt (v) hanapon
hurry (v) dalion, kadalion
hurt (v) pakulogan
husband (n) asawa na lalaki
husk (n) bunot
hut (n) payag
hyphen (n) kurit
hypocrisy (n) pag-asta sin mayadon o kaya may mayad na prinsipyo maski diri man
hypocrite (adj) pagpaimod sin kamayadan o maprinsipyo maski diri man, ipokrita, ipokrito
I
I (pron) ako
Ice (n) yelo, bloke san yelo
ice cream (n) ays krim
idea (n) ideya, kaisipan, isip
ideal (adj) maiirugan, pwede irugan
identify (v) kilaon, aramon, itukdo
identity (n) kilaan
idiot (n) monggo
idle (adj) hugakon
if (conj) kon
ignite (v) pugkutan, subsuban, kalayuhan, pakalayuhon
ignorance (n) kapatalan, ignorante, wara aram
ignore (v) bayaan, diri pag-estoryahan o imodon
ill (adj) mahapdos
illegal (adj) iligal, sala sa ley
illegitimate (n) bata sa lowas, sowal sa ley
illness (n) mahapdos
illusion (n) inop, bagay na naiimod sa isip
illustrate (v) imustra, idrowing, hatagan halimbawa, liwanagon
image (n) anino, retrato, Kodak, kapareho
imagination (n) isip, imahinasyon
imagine (v) isipon,
imbecile (adj) diyo-diyo, monggo, abno
imitate (v) irogon
immaculate (adj) malinigon, mapution
immature (adj) bata pa, no-noon pa, daghan pa na bogas an kakaonon
immediate (adj) kadaralian, sibot
immediately (adv) tolos-tolos, insigida, mismo
immerse (v) ilagtob, ibobo,
immigrant (v) dayo
imminent (adj) masunod , nakatuka
immodest (adj) mahiwag, makibwalon
immoral (adj) maraot, kasal-an
immortal (adj) wara kamatayan
immune (adj) diri indulotan
impact (n) hugalbong, tama
impair (v) raoton
impart (v) ipaaram, ibalongibog, ibayabay
impassable (adj) diri maaagihan
impatient (adj) madali mauyam, mauuyamon
impeach (v) iakusar, pahalion
impede (v) ulangon
impel (v) ituklang, pahalion, piriton
impend (v) rumani, humarani
imperative (adj) kaipohan
imperfect (adj) diri puro, kulang
impertinent (adj) wara mutang, wara kamutangan
implement (v) himoon, ipatrabaho
implicate (v) damayon, iopod, idawit
implore (v) makimalooy, lumuhod
imply (v) malin man lang an nagsabi sin sayo na bagay maski diri ini sinabi
impolite (adj) bastos, wara galang
import (v) kumuwa paraoso sa lowas
importance (n) kadatahan, data
important (adj) may data, importante
impose (v) ipatong,
impossible (adj) diri mangyayari, imposible
impracticable (adj)
impregnable (adj) diri kaya solodon, matibay
impress (v) magpasikat
imprison (v) prisohon, ikarsel
impromptu (adj) biriglaan, maski diri preparado
improper (adj) sala na himo
improve (v) hingayadon
improvement (n) kauswagan,
imprudent (adj) wara raw-ay
impure (adj) diri puro
in (prep) sa
inasmuch (conj) kaya , kaya ngani
inauguration (n) pag-abri, inagurasyon
incapable (adj) wara kakayahan, maluya
incense (n) insenso, bagay na inpupugkutan para maghatag sin mahamot na baho
inch (n) pulgada
incident (n) an nangyari
inclination (n) gusto
include (v) iopod, ibilang
income (n) ganansya
incompetence (n) wara sin kakayahan
inconvenience (n) pagkaulang, diri komportable
incorporate (v) iopod sa sayo na bagay na iksistido na
increase (v) dagdagan, padakoon
incriminate (v) idamay, idawit, iopod
incubator (n) himsaan san manok, makina na naghahatag sin paso
incumbency (n) termino, panahon sa posisyon o opisina
indebted (adj) nakautang, may utang
indecent (adj) huba, wara bado, diri mayad pag-imodon
indeed (adv) sa totoo, sa tunay na buhay
indefinite (adj) wara oras, diri maaraman kun suarin
indelible (adj) diri napapara na tinta
indemnify (v) bayadan
independence (n) katalingkasan
indicate (v) isabi, sabihon
indicative (adj) nagpapaimod na an sayo na bagay totoo
indifferent (adj) wara labot sa sayo bagay, pangyayari o tawo
indigent (adj) pobre
indirect (adj) diri deretso, unagi sa likod, sa iba na paagi
indolence (n) kahugakan, kahuslaan
induce (v) agoyon, lanahan
induct (v) pasumpaon
indulge (v) umentra, trumabaho sa
industrious (v) mahigos
ineffective (adj) maluya, diri epektibo
ineligible (adj) diri nababati
inevitable (adj) diri inaasahan
infallible (adj) wara tumbahan
infancy (n) pagkabata
inferior (adj) hababa an kalidad, maluyan na klase
infidelity (n) panloloko sa asawa
infinite (adj) wara katapusan, diri mabilang
inflame (v) pakalayohon, pahangiton, paasohon,
inflammable (adj) madali madokotan kalayo
inflate (v) pabotogon
inflict (v) pakulugan, habolon
ingenuity (n) maaram mag-embento
ingratitude (n) pagigin ingrato, diri maaram magimod sin pagkautang
ingredient (n) halo
inhabit (v) estaran
inhale (v) hangos pasolod
inherent (adj) kabit, kaopod
inherit (v) eridar
inhuman (adj) diri makatawo
initiate (v) batogan
initiative (n) inisyatibo, sadiri na hiro
injure (v) habolan, kulgan
injustice (n) kawar-an sin hustisya
ink (n) tinta
inmate (n) preso
inn (n) turugan
innocence (n) pagkainosente, wara sala, wara aram
innumerable (adj) diri mabilang
inquire (v) maghapot
inquisitive (adj) mahapot,
insane (n) boang, landoan, loko-loko
inseparable (adj) kopot, diri pwede mapuknit
insert (v) ipairarom
inside (adj) sa solod
insignificant (adj) diri na bale, wara epekto, diri maka apekto
insincere (adj) diri sinsero, paloko
insist (v) ipirit
insolent (adj) diri nagpapaimod sin respeto sa hiwag nan surmaton
intense (adj) makusog, hararom
intention (n) katuyuhan
intercept (v) harangon, bantayan
interchange (n) pagtukal
interest (n) tubo na kwarta sa pautang, hiyok, interes
it (pron) an nasabi, ini ,yoon, yadto
interfere (v) umulang-ulang
interior (n) solod, sa irarom
interjection (n) bigla nan makusog na surmaton na wara kadatahan o kahukugan
intermediary (n) botnga, parasuhay,
interment (n) lubong, dapit
intermission (n) sayo na aktibidad sa programa para makahangos o makapamonay an paraimod o partisipante
interpret (v) maghatag sin kahulugan sa sayo na bagay, isabi sa sadiri na surmaton an insasabi sin taw na taga lowas
interpreter (n) tawo na maaram magsurmaton sin maniba-iba na lengwahe
interrogate (v) maghapot
interruption (n) ulang, ulang-ulang
intervene (v) umentra, makisabay
interview (v) hapoton an sayo manunungod sa mga bagay bagay o sadiri na buhay
intestine (n) bituka
intimate (adj) ugos
into (prep) nagpapaimod na an sayo naghihiwag pasulod sa sayo na lugar o hihimoon
intolerable (adj) diri maaako,
intoxicate (v) hilohan
introduce (v) ipakila
introduction (n) batog
intrude (v) magsawong-sawong, istorbohon an katrangkilohan sin sayo na tawo sa paagi sin pagsawong-sawong
invade (v) giyerahon
invalid (adj) wara mutang, wara data
invaluable(adj) wara kantidad, diri mairogan
invent (v) umembento
inventor (n) imbentor
investigation (n) imbistigasyon
invigorating (adj) nakahali pagal, nakahali paha
invincible (adj) diri nadudultan
invisible (adj) tagulipnan, diri naiimod
invite (v) imbitaran
involve (v) intrahan
iodine (n) tintura diyodo
irate (adj) hangit
iron (n) lansang, plantsa
iron (v) plantsahon
irony (n) paghatag sin kabaliktaran na kahulugan sa sayo na hiwag, himo o bagay
irreconcilable (adj) diri mauulian
irregular (adj) diri rigular, baliko
irrelevant (adj) wara hamang
irrevocable (adj) diri maliwat an isip
irrigate (v) patubian
irrigation (n) patubi
irritate (v) pahangiton, pauyamon
island (n) isla
isolate (v) ilain, ipiliw, itago
issue (n) problema, isyu, tema
itch (n) katol
item (n) bagay
its (determiner) ginagamit para ipaimod na an sayo na bagay kaopod o may relasyon sa sayo na bagay
itself (reflexive pron) ginagamit para ibalik an inpapahiwag sa surmaton sa sadiri

J
jab (n) madalian nan deretso na suntok sa pandok
jack (n) makina na ginagamit sa pag-alsa sin magub-at na bagay pareho san awto
jack up (v) itaas an presyo, pamahalon
jacket (n) madamo na bado na ginagamit kon tagpinit
jackfruit (n) langka, Artocarpus heterophyllus
jackhammer (n) maso na de-koryente na ginagamit para rumuba sin dargko na trabahoon
jack-in-the-box (n) uyagan sin bata na kahon na may munyika sa solod. Pag-inabrihan an kahon, an munyika na bigla paglutaw
jackknife (n) lansita o punyal na di-abaniko, batanggas
jack-of-all-trades (n) tawo na maaram trabahoon o himoon an manlainlain na bagay
jackpot (n) kwarta na ginana sa paripa
jade (n) makantidad na bat na berde an kolor
jagged (adj) bagay na may mga utwal na matarom
jail (n) prisohan
jail (v) prisohon
jailbird (adj) tawo na napripriso sobra sa sayo kabeses
jailbreak (v) dumulag sa prisohan
jalousie (n) mga pidaso sin tabla o salming na ginagamit para makontolan an pagsolod san hangin o liwanag sa bintana
jam (v) iosong an sayo na bagay sa saday na solodan
jam (n) prutas na pinakaladkad sa tubi nan asukar
jamboree (n) tiripon, selbrasyon
jam-pack (adj) puno sin tawo, surup-ay an tawo
jangle (v) tahok,
janitor (n) dyanitor, parasilhig
January (n) Enero
Japanese (n) Hapon
jar (n) grapon, martabana,
jargon (n) lengwahe o surmaton na ginagamit sin particular na tawo, propesyon na diri maintindihan san ordinaryo na taw
jasmine (n) klase sin burak na nagkakanap na may mahamot na burak, Jasminum
jaundice (n) kanya na kolor san panit o kaya mata na nagpapaimod na an atay san tawo may hapdos
javelin (n) budyak
jaw (n) panga
jaywalk (v) bumalatas sa tinampo maski ini bawal
jaywalker (n) tawo na napatunayan na nagkasala sa pagbalatas sa tinampo
jazz (n) tugtog na singkopado o kaya pagtugtog sa sadiri na talento
jealous (adj) nag-imon
jealousy (n) pag-imon
jeans (n) mahunit na sarowal o kaya pantaloon , kadaghanan maong
jeep (n) dyip
jeepney (n) pampasahero na dyip, halaba na dyip
jeer (n) tinawa o siyak sin pagka-uyam o disgusto
jell (v) pakudaton
jelly (n) panulsi o pandulsi pakatapos kumaon na hinimo sa gulaman na hinaloan sin prutas o iba pa na pampasiram
jeopardize (v) ibutang sa alanganon an sayo na tawo o bagay, ibuyo an sayo na tawo o bagay sa kulog o wara
jerk (v) kabigon, hugnoton, hulboton
jersey (n) bdo na ginagamit sa uruyag
jest (n) karaw
jest (v) karawan
jester (n) karawon
jet (n) eroplano na makaskas, dyit
jet lag (n) kapagalan sin sayona biyahero lalo na kon siya nakasolod sa lugar na iba an oras sa lugar na hinalian
jettison (v) itapok hali sa barko, eroplano o awto
jewel (n) bato na makantidad
jeweler (n) alahero
jibe (n) surmaton para mahangit an sayo na tawo
jig (n) sayaw na mahiwag an siki
jigsaw (n) patangkod
jihad (n) giyera o atake sa mga tawo na diri naniniwala sa Islam para idepensa an kanira relihiyon
jinx (n) sumpa na nakaraot
jitterbug (n) makaskas na sayaw san mga panahon san ikadowa na giyera munyal
jive (n) sayaw san mga 1930 nan 1940
job (n) trabaho
jobless (adj) wara trabaho
jockey (n) hinete, paralunad sa kabayo kon may paralanatan o karera
jog (n) luway na dalagan para maersisyo
join (v) umupod, umentra, isugpon, ikabit
joint (n) sugpon, kabitan
joke (n) karaw
jolly (adj) maogma
jolt (v) bigla na tapik of kaya rabingki dahilan sa bagay , koryentehon
jostle (v) sikohon
jot (v) isurat, ikurit, ikurit-kurit
journalism (n) trabaho sa peryodiko, radyo o telebisyon sa paagi sin paghimo o pagsurat sin mga artikulo o kommentaryo
journalist (n) parasurat
journey (n) lakaw hali sa sayo na lugar pakadto sa iba na lugar, pakadtuan
joust (n) uyag san panahon kun hain an dowa na nakasakay sa kabayo, sa paagi sin halaba na budyak, inpipirit an kalaban na mahulog sa kabayo
jovial (adj) nakangirit, maogma
joy (n) ogma
joyful (adj) maogma
joystick (n) hiwag-hiwag na bagay na malin an tudlo na gamit sa kompyuter para ikontrol an uyag
jubilant (adj) kaogmahan dahil sa kapangganahan
jubilee (n) selebrasyon para domdomon an sayo na okasyon na unagi na
judge (n) huwes
judge (v) husgaran
judgment (n)husga
judiciary (n) mga huwes
judicious (adj) paghusga sin mayad na paagi, nagpapaimod sin dunong para matapos na an sayo na problema
judo (n) dyudo
judoka (n) tawo na maaram o naggagamit si n dyudo
jug (n) hararom na solodan sin tubi o likido na may gapotan
jugular vein (n) maski arin sa opat na padis sin ugat na in aagihan sin dugo hali sa ulo
juice (n) duga
juicy (adj) maduga, daghan an duga
jujitsu (n) paagi sin pakilaban san mga Hapon na wara gamit na armas
July (n) Hulio
jumble (v) saramoon
jumbo (adj) sayo na tawo o bagay na sobra an kadako
jump (v) lukso, iktin
junction (n) lugar kon hain dowa o mas daghan na tinampo nagbabagat o nagtatapo
juncture (n) oras o panahon na importante
June (n) Hunyo
jungle (n) tahok
junior (adj) bata, hababa an ranggo
junk (n) gamit na tinapok na, tudan na gamit
junkyard (n) tiponan sin mga tuda na gamit
junta (n) grupo sin mga opisyal san military na kunontrol san nasyon matapos an kudeta
juridical (adj) katakod san ley, o mga huwes
jurisdiction (n) may kontrol, awtoridad, poder
jurisprudence (n) desisyon san pinakahataas na korte na may-on sin kusog sin ley
jury (n) grupo sin mga tawo natinagan kakusgan na mao an maghusga sa kaso na kanira inbabati
just (adj) may hustisya
justice (n) huwes
justifiable (adj) may-on sin rason base sa mga inkaugalian
justify (v) magrason, hatagan sin paliwanag
jute (n) upak san kahoy (Corchorus ) na gamit sa paghimo sin mahunit na sako
juvenile (adj) bata pa
juvenile delinquent (n) bata na kriminal o kaya nagin ugali na na balgahon an ley

K
kaiser (n) emperador san Alemanya o san Awstriya san primero na Giyera mundial
kalimba (n) instrumento sa pagtugtog na himo sa mga halip-ot na patong o metal na tinono nan kinabit sa tabla
kamikaze (n) piloto na Hapon san panahon sa ikadowa na giyera mundyal na ginagamit an eroplano para pasabogon an barko san kalaban
kangaroo (n) kangaru, hayop sa Awstralya na halip-ot an unahan na mga siki nan naglulukso sa paagi san dowa na siki
kangaroo court (n)
kapok (n) kayo
kaput (adj) raot, diri na nag-aandar
karaoke (n) gamit sa pagkanta sin mga bag-ohan kun hain nakasurat an letra san kanta
karma (n) pilosopiya san mga Bombay nan parasunod ni Budha na an presente na buhay apektado san mga nakaagi niya na buhay
kata (n) sunod-sunod na hiwag sa karate na ginagamit sa pag-ensayo o kaya pagpaimod
kayak (n) magian na sakayan na gamit san mga tawo sa Alaska partikalua an mga Inuit
kebab (n) tinuhog na mga marugi na kaonon pareho san karne san baboy, mano, baka nan insusgba
keel (n) an pinaka pondasyon san sakayan o barko na nabatog sa prowa sa ibaba o pinakairarom pakadto sa urhian
keen (adj) madali makasabot, matarom an pagbati
keep (v) sarayon
keep company (v) upodan
keep down the price (v) pababaon an presyo
keep from going (v) diri pagpadagoson, pondohon
keep in touch (v) makibagat uli
keep one waiting (v) pahulaton
keep out of trouble (v) lumikay sa hiriran
keep the change (v) sarayon an uli
keep up with the pace (v) dali-dalion
keeper (n) parasaray
keeping (v) nagsasaray
keepsake (n) panumdoman, saday na regalo na panumdoman
keg (n) saday na bariles na ginagamit sa pagsaray sin likido partikular sa pagsaray sin serbesa
kelp (n) halapad nan halaba na tinanom sa irarom san dagat: Laminariales
kennel (n) lugar kon hain inpapalahian an ayan nan intutukduan
kerchief (n) dako na podong, alikmod
kernel (n) an nakakaon na parte san liso
kerosene (n) gas
ketchup (n)
kettle (n) kasrirola, takuri
kettledrum (n) dako nan patindog na bombo na ginagamit sa orkestra
kewpie(n) munyika na may turotalimon na baga sa pandok nan kurong an buhok
key (n) lyabe
keyboard (n) pyano, an mga letra na intutudlok sa makinilya o kompyuter
keyhole (n) lyabihan
keynote (n) surmaton para ipresentar an tema san tiripon
keynote speaker (n) tinagan sin responsibilidad na mao an mag surmaton bilang hueste de honor
khaki (n) kolor kaki, ginagamit na uniporme san militar
kibbutz (n) lugar na in-iistaran sin grupo sin mga paraoma sa Israel
kick (v) sipa,
kickboxing (n) klase sin uyag na suruntukan na may kaopod na sipa o banyak
kid (n) bata
kid (v) karawan
kidnap (v) kinowa sa pirit, tinabag sa pirit
kidney (n)
kill (n) patayon
kilo (n) kilo
kilogram (n) sangribo na gramo, kilo
kilometer (n) kilometro, sangribo na metro
kindergarten (n) eskwelahan para sa mga bata na may edad na opat hanggan onom kataon o bag-o mag eskwela sa elementarya
kindle (v) pugkotan
kindness (n) maboot na ugali
kinetic (adj) naghihiwag
king cobra (n) hulag, Ophiophagus hannah
kingdom (n) kahadian
kingfisher (n) tagkarit (Family: Alcidinidae)
kingpin (n) pinakaimportante na tawo sa grupo o lugar
king-size (adj) mas dako sa kinaugalian o aprobado na kadako o kahalaba
kinky (adj) kurong
kinship (n) relasyon sin sayo na tawo sa iba sa paagi san dugo o kaya kasal
kiss (n) hadok
kiss of death (n) bagay o kaya tawo na an presensya nagaarang sin kalamidad
kitchen (n) kusina
knapsack (n) solodan, o bag na in sasab-it sa likod
knead (v) masa
knee (n) tuhod
kneel (v) luhod
knight (n) suldados sa Yurupa san mga panahon na tinagan sin hadi sin hataasn na ranggo
knit (v) maghimo sin bado sa paagi sin paggamit sin halaba na dagom o kaya makina
knob (n) bagay na malin an bola na gapotan
knock (v) tuktok
knockout (v) an pagpatumba nan pagpyerde sa kalaban sa uyag na boksing
knot (n) butngol
know (v) aramon
knowledge (n) kaaraman
knuckle (n) buko-buko
kodak (n) kodak, retrato
L
la (n) ika-onom na nota sa solfiyo
label (n) marka
labor (n) trabaho na gamit an kapagalan san tawo
labor union (n) grupo sin mga obrero o mga trabahador
laboratory (n) sayo na kwarto na may-on gamit para sapagtukdo sin syensya o kaya pagtrabaho
labyrinth (n) lugar na daghanon an mga lusutan o kaya agihan na madalion mawara an sayo
lace (n) sintas, higot
lacerate (v) guruton
laches (n) nakokomiter
lack (n) kakulangan
lackadaisical (adj) wara labot, hugakon, huslaon
lackluster (adj) mabudlay, wara kolor,
laconic (adj) diyo na paggamit sin surmaton, halip-ot na presentasyon sin surat
lacquer (n) barnis, pampagilang sin tabla na likido na hinimo hali sa kahoy
lactose (n) an matam-is o asukar na naagihan sa gatas (disaccharide)
lad (n) soltero
ladder (n) hagdanan
laden (adj) ingub-atan, may pas-an na magub-at
ladies’ man (n) lalaki na gusto makipagkarinyuhan sa babayi
lady (n) babayi
lady- luck (n) babayi na narepresentar sin swerte
lady-killer (n) lalaki na madali magustuhan sin mga babayi
lag (v) maurhi
laggard (n) tawo na pirmi urhi
lahar (n) lapok na binuga sin bulkan na in-aagay pababa kon nauran sin daghan
lake (n) dako na lim-aw
lamb (n) karnero
lambaste (v) itsaran sin grabe, atakehon an sayo na tawo sa paagi sin surmaton
lame (adj) pilay
lament (v) magsabi sin kamundoan manunungod sa sayo o daghan na bagay
laminate (v) tahuban o tungbawan sin manipis na plastik an retrato para umawat an buhay
lamp (n) ilawan, lampara, gasera
lampoon (n) sinurat na estorya para karawan an sayo na tawo o bagay
lampshade (n) tahob
lance (n) budyak,
land (n) ingod
land grabber (n) para-anab
landlady (n) babayi na nagpapaplete sin balay o ingod
landline (n) linya sin telepono, kable
landlocked (adj) napapalibutan sin ingod
landlord (n) tawo o kaya organisasyon na tagsadirihon sin ingod na inpapletehan sa mga paraoma
landmark (n) pakilahan, monumento o bagay na nakatukdo o pakilahan sin sayo na lugar
landmass (n) dako-dako na ingod pareho baga san dako na isla (Awstralia) o kontinente
landmine (n) bomba na tinanom sa ingod na naputok kon natutunuban o nararanian sin metal
landscape (n) an magayon pag-imodon na kahiwasa, pininta na lugar
landslide (n) an pagrasay sin ingod dahil sa baha o uran
lane (n) hayitid na dalan
language (n) surmaton, lengwahe
languid (adj) mabudlay humiwag, kulang kusog
languish (v) magsakit,
lanolin (n) taba na nakukuwa sa barahibo san karnero na ginagamit sa paghimo sin bulong sa panit san tawo
lantern (n) ilaw, karaba
lap (n) an ibabaw san dowa na paa na in-iingkodan, sayo na taririk sa dalaganan
lapidate (v) batohon an tawo hanggan sa mamatay
laptop (n) kompyuter na dara-dara
lard (n) mantika
large (adj) dako
largesse (n) an pagigin mahatagon sin regalo, kwarta o pabor
larva (n) bata pa na insekto na korte ulod nan wara pa sin pakpak
larynx (n) parte san lawas in tawo sa may tutunlan na naghihimo sin boses
laser (n) gamit na nagpapalowas sin ilaw na makusog(Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation)
lash (v) lapnit, muda
last (adj) urhi, kapurit
last name (n) apelyido
lasting (adj) diri magbabag-o, permanente
latch (n) bisagra
late (n) urhi, tarde
lately (n) sa nakaagi
latex (n) puti na duga sin kahoy na ginagamit paghimo goma
latex paint (n) pinta na gamit an latex
lather (n) subo san sabon sa tubi
latitude (n) pahigda nan imahinasyon lang na linya sa kinab-an na parareho an tukal hali sa botnga (equator ) san kinab-an
latter (n) an ikadowa na tawo o bagay na nasambit
laud (v) hatagan sin pag-omaw
laugh (n) tinawa
laughter (n) tirinawa
launch (v) palayugon an sayo na bagay sa itaas, iusong an bag-o himoon na barko sa dagat, batugan an atake o nano man na aktibidad
launder (v) maglaba nan magplantsa sin bado
laundry (n) labahan
laureate (n) tawo na tinagan sin premyo dahil sa kaniya nahimoan sa arte o kaya syensya
lava (n) nagbabaga nan tunaw na bato na inbubuga san bulkan kon ini natuga
lavatory (n) unidoro o kaya saday na kasilyasan na may onidoro
lavish (adj) daghan , nagsup-ay
law (n) ley
law and order (n) an istrikto na pagpautob san ley
law of nature (n) mga prinsipyo na katakod san natural na mga bagay
law of the jungle (n) agresibo na ugali na hali sa prinsipyo na an pansadiri na interes nan katrangkilohan mao an pinakaimportante
lawless (adj) wara sin insusunod na ley
lawn (n) natad
lawsuit (n) asunto, kaso
lawyer (n) abogado
lax (adj) matinugot, maboot, diri istrikto
laxative (n) pamurga
lay (adj) kulang sa adal sa partikular na bagay o trabaho, two na diri man padi pero naghihimo sin aktibidad na dapat himoon san padi
lay aside (v) itago ngon-a, ipiliw ngon-a
lay off (v) halion sa trabaho
layer (n) lado
layman (n) tawo na kulang sa adal sa tal na bagay
layout (n) paagi kon pan-o bisayon an mga bagay
lazy (adj) hugakon, huslaon
lead (n) pamunuan, batugan
leader (n) puno, nagpapasunod
leaf (n) dahon
leak (v) sumungaw, tumuro
leakage (n) turo, tagas, sungaw
lean (v) hurandig, sandig
leap (v) lukso
learn (v) makaaram, umadal
lease (v) papletihan
leasehold (n) paggamit sin ingod na omahon tukal sin plete sa tal na taon
least (adj) pinakadiyo, pinakahababa na pwesto
leather (n) anit san baka, kabayo o karabaw
leave (v) humali, bumaya
leaves (n) dahon
lectern (n) gamit sa programa kon hain ini inbubutangan sin mga basahon san nagsusrmaton
lecture (n) tukdo, katukduan
ledger (n) libro de benta, libro na may permanente na kasuratan
leech (n) linta
left (n) wala
left over (n) sagmaw, tuda
left-handed (adj) walahon,
leftmost (adj) sa pinakawala
leg (n) siki, bitiis, samingkig
legacy (n) binilin, bilin, panumduman
legal (adj) ligal
legal age (n) an edad na diniterminar san ley para siya makaentra sa particular na relasyon o kaya partiklar na transaksyon
legal-size (adj) an kadako base sa diniklara san ley
legend (n) estorya manunungod san mga nakaagi maski ngani masakit mapatunayan
legendary (adj) pwede paniwalaan pwede diri
legible (adj) nababasa, klarado
legion (n) dako na pwersa militar
legislature (n) grupo sin mga tawo na may poder o awtoridad maghimo o magpasar sin ley
legitimate (adj) tunay
legume (n) an bunga o pisog sin balatong o kaya monggo
leisure (n) libre na oras o panahon pakatapos sin trabahoon
lemon (n) suwa
lemonade (n) limonada
lend (v) pautangon
length (n) an kahalaba
lengthen (v) pahalabaon
lenient (adj) marugi, maboot, matinugot
lesbian (n) tomboy
less (v) ibanan
lesson(n) leksyon
let (v) bayaan, himoon
letter (n) surat
letter (n) letra
lettuce (n) letsugas
level (adj) pantay
levitate (v) lumutaw sa hangin, tumaas
lewd (adj) bulgar, maraot
liberal (adj) maboot, diri halop
liberate (v) ilibre, paluwason
liberty (n) poder sin sayo na tawo na humimo san kaniya gusto
librarian (n) empliyado na mao an namamahala san sayo na sarayan na pahudaman sin mga libro
library (n) lugar o kwarto na sarayan sin mga libro o kaya inhuhudaman sin mga libro nan iba pa na basahon
license (n) lisensya
licensee (n) atwo na tinagan sin lisensya
lieu (n) katukal ni , katukal san
lieutenant (n) tinyente
life (n) buhay
lifeguard (n) parabantay, parasalbar sin buhay
ligate (v) higotan, botngolan
lighter (n) bagay na pangpugkot kalayo na nagamit sin bato na likido
lightning (n) kilat
limelight (n) mao an aniimod, irimodon,
limited (adj) diyo, limitado
lingua franca (n) surmaton na ginagamit kon an mga tawo hali sa manlain-lain na nasyon nagtitiripon
linguist (n) tawo na maaram isurmaton an manlain-lain na surmaton o kaya madali makaaram sin manlain-lain na surmaton
liniment (n) panhaplas sa panit o mga kalamnan para mahali an kulog
link (n) an sayo na parte san kadena, koneksyon
linkage(n) relasyon, grupo
lion (n) leon
lip (n) ngudoy, ngawi
liposuction (n) operasyon para halion an taba sa irarom san panit san tawo (lalo na an babayi) sa paagi san paghigop
liquid (n) likido
list (n) listahan
listen (v) bat, pamati
liter (n) litro
literary (adj) manunungod sa pagsurat
litigate (v) ikaso, iakusar
litterbug (n) tawo na sigi an bilin sin ati sa mga tinampo o lugar na publiko
little (adj) saday, bigik, pugay, buligid
little by little (adv) diyo-diyo
liturgy (n) paagi sin pagsamba na kasuguan an simbahan
live (adj) buhay, inhihimo ora mismo kun sa radyo o telebisyon, rinikord miyentras nagtutugtog, konektado sa may-on kuryente
live (v) mabuhay, umestar
live out (v) umestar sa lowas o harayo sa intrabahoan
live wire (adj) buhay na kuryente, may kuryente
live-in (adj) nag-iistar sa lugar na intrbahoan
livelihood (n) pagkabuhay
lively (adj) may buhay, aktibo, malin an naglulukso
liver (n) atay
living (v) nabubuhay
load (n) karga, lunad
loaf (n) pidaso sin pan
loan (n) utang
loan shark (n) parapautang sin hataason an tubo
loathe (v) kahangitan an sayo, kahaboan
lobby (n) mahiwas na lugar pakasolod sin sayo na hotel
lobster (n) banagan
local (adj) lokal
locate (v) hanapon, itindog
location (n) lugar
lock (n) kandado
locket (n) laket
locksmith (n) parahingayand lyabihan
locomotion (n) an abilidad na maghiwag hali sa sayo na lugar pakadto sa iba
locomotive (n) lunadan na may makina
locust (n) doron
lodge (v) isangpa, umistar
lofty (adj) hataas na posisyon o ranggo
log (n) troso
logical (adj) may punto, may rason
loin (n) an kalamnan sa likod san tawo na maagihan sa itaas san piad nan sa ibaba san gusok
lone (adj) nagsosolo
loner (n) tawo na habo sin kaopod
lonesome (adj) namumundo dahil sa pagsosolo
longitude (n) an linya na himo sin imahinasyon na naagi sa Greenwich sa Englatera hali sa North Pole pakadto sa South Pole
look (v) imod, pihar
look after (v) bantayan, pagtagaimodon
look for (v) humanap sin
look on (v) pihari, imuda
look out (v) pagtagabantay
look-alike (adj) kapareho, isan
looking glass (n) ispiho
loop (n) likaw
loophole (n) buho,lusutan
loose (adj) haluga, diri husto,
loosen (v) pahalugaon
lopsided (adj) diri patas an laban, killing,
lord (n) amo
lose (v) waraon
loss (n) kawar-an
lost (v) nawara
lot (n) lote, ingod, solar
lotion (n) panhaplas
lottery (n) paripa, repa
loud (adj) makusog, nakatingol
loudmouth (adj) matabilon, maratsahon
loudspeaker (n) boka
lounge (n) hulatan, lugar sa mga hotel kun hain an sayo pwede umingkod pra miyentras nagpapamonay o naghuhulat
louse (n) kuto, lusa
love (n) pagkamoot, pagkaamigo
love child (n) bata sa lowas
lovely (adj) magayon
lower (v) ibaba, itunton
lowly (adj) pobre, mapakumbaba
loyal (adj) pakot na parasunod, diri nagsisiway,
lubricant (n) bagay na pampahanlas
luck (n) swerte
luggage (n) bagahe
lukewarm (adj) mapaso-paso, diri nagad interesado
lullaby (n) kanta na pampaturog sa mga bata
lumber (n) troso
luminous (adj) masuna kon gab-i
lump (n) butog
lunar (adj) manunungod sa bulan
lunch (n) pangalas dose, karaon
lunchtime (n) oras sin karaon
lungs (n) baga
lupus (n) hapdos sa panit: lupus erythematosus , lupus vulgaris
lurk (v) humiwag sin patago
luxurious (adj) mahalon
luxury (n) himoon na diri kaipohan kay magasto
lymph (n) likido sa lawas na dara an puti na mga bonay (white cells , lymphocytes)
lymph node (n) asol-asol
M
macabre (adj) makahahadok nan makaaati na estorya
macadam (n) aspalto
macaroni (n) makaroni
machete (n) sundang
Machiavellian (adj) panloloko, oportunista na paagi para maabot an gusto sa politika
machination (n) pagplano sin sekreto para maabot an sayo na obheto
machine (n) makina
machismo (n) sobra na pagpapaimod sin pagkalalaki
macho (adj) may kalidad sin pagkalalaki
macro economy (n) an sistema san ekonomiya hali sa pinakahababa na parte hanggan sa may kontrol san paghiwag
macroeconomics (n) sanga sin pag-aadal sin ekonomiya na natutok sa mga proseso o paagi para makahimo sin pangnasyonal na ekonomiya nan kon pan-o kunektado o nagkakasurugpon an manlain-lain na parte san ekonomiya
mad (adj) boang, inboang
madam (n) magalang na paggahoy sa sayo na babayi
madden (v) pahangiton an sayo na tawo o hayop
made (v) hinimo
magazine (n) basahon, magasin
magic (n) salamangka, madyik
magician (n) salamangkero
magistrate (n) huwes sa hahaba na korte kon hain trabaho an pagbati sin mga saragday na kaso
magnet (n) magnet
magnificent (adj) magayon pag-imodon
magnify (v) padakoon
magnifying (v) inpapadako
mahogany (n) kamagong
maid (n)kadanon
maid of honor (n) abay
mail (n) surat
mail box (n) solodan surat
mailman (n) kartero
main (adj) sentro, pinakaimportante
mainstay (n) tawo na may pinakaimportante na parte sa grupo
maintain (v) ipadagos, sarayon,
major (n) mayór, ranggo sa military, an mayór na inaadalan sa napili na kurso
majority (n) an kadaghanan
make (v) himoon
make a hit (v) humimo sin sikat na bagay
make a mistake (v) humimo sin sala
make a wish (v) umarang, umayo
make- believe (n) imahinasyon, sa isip lang
make clear (v) klarohon
make out (v) imodo o bation an sayo pero diri masyado maintindihan o makila
make- up (n) pinta sa pandok
maker (n) parahimo
malady (n) problema, hapdos
malaria (n) malarya
male (n) lalaki
malfeasance (n) sala na himo sa politika o sa serbisyo sibil
malice (n) an kagustuhan na makulugan an sayo o maimod na nagtitios o nakukulugan, malisya
mallet (n) martilyo o pamukpok pero kadaghanan himo sa kahoy an ulo, pamukpok sa tigib
maltreat (v) abusohon an sayo na tawo
mamma (n) ina
mammoth (n) elepante san mga una na panahon na an tingo natatahuban sin barahibo: (adj) angot, dako-dako
man (n) tawo, lalaki
manacle (n) posas, kadena
manage (v) palakawon, imanihar
management (n) manehamyento
manager (n) manedyir
manger (n) sabsaban
mango (n) mangga
manhandle (v) ituklang sin makusog, iusong, iraponggas,
manhood (n) pagkalalaki
manhunt (n) paglanat, paghanap
mania (n) sobra na pagkagusto o interes
manifest (v) ipaimod, imustra
manifold (adj) manlain-lain, man-iba-iba, daghan
mankind (n) katawohan
manly (adj) nagpapaimod sin hiwag sin lalaki
manna (n) pagkaon, sustento
manner (n) paagi, kustombre
mannerism (n) particular na hiwag sin sayo na tawo miyentras naghihimo sin sayo na bagay
manpower (n) kusog na hali sa mga tawo
manslaughter (n) pagpatay sin sayo na tawo na wara sin plano
mantis (n) bayi: Mantidae
mantra (n) ideya o surmaton na in-uulit
manual (adj) nagamit sin kamot
manufacture (v) maghimo sin mga kagamitan o paninda hali sa hilaw na mga gamit
manure (n) odo san hayop na ginagamit na pataba
many (adj) daghan, dipalita
map (n) mapa
mar (v) raoton, gision,
marble (n) dyolin
march (v) martsa
March (n) Marso
mare (n) gurang nan babayi na kabayo
margarine (n) mantikilya
margin (n) kal-ang
marginal (adj) nasa piliw
marine (adj) nabubuhay sa dagat
mariner (n) marinero
market (n) plasa
maroon (adj) hararom na kolor baga na may kolor lapok
marriage (n) kasal
marry (v) mapakasal
marsh (n) sapa
marshal (n) opisyal sa military, inkargado sin sayo na aktibidad
martial arts (n) sistema sin pagdepensa sa sadiri pareho san karate
martyr (n) sayo na tawo na gusto pa mamatay kaysa balgahon an kaniya relihiyon o kaya halion sa kaniya an pag-utob san kaniya pagtubod
marvel (n) sayo na bagay na nakahatag inspirasyon o kaya kangalasan
marvelous (adj) nakahatag inspirasyon, makangangalas
mascot (n) simbolo na nakahatag sin mayad na kaabtan
masculine (adj) takod sa lalaki
mash (v) donoton, isamo
mask (n) tahob, putos
mason (n) masón
mass (n) kadaghan, kabilogan
Mass (n) misa
massage (n) masahe
mast (n) poste na inbubutangan san layag san sakayan o paraw
master (n) amo
mastermind (n) nagplano
masterpiece (n) pinakamayad na himo sin arte pareho baga san pelikula, pinta o libro
masticate (v) supaon
mat (n) banig
match (n) posporo
match (v) ikompara, itugpo
mate (n) amigo, an opisyal na hababa san pinakahepe san barko
material (n) gamit
materialize (v) nangyari, lunuwas
maternity (n) pagborod, pag-anak
mathematics (n) matematika
matriculate (v)akoon sa eskwelahan, ilista, iopod sa listahan san mga maereskwela
matriculation (n) pag-ako sa eskwelahan, paglista
matrimony (n) kasal
maximize (v) interohon
maximum (n) pinakadaghan, pinakadako
maybe (adv) siguro, pwede
meadow (n) sabsaban, lugar na daghan an gabon
mean (adj) maisog
mechanical (adj) nagamit sin makina
medal (n) medalya
meddle (v) umentra, magsawong-sawong
media (n) an manlain-lain na paagi sin pagpaabot sin impormasyon sa tawo pareho baga san radyo, telebisyon nan peryodiko
median (n) an botnga, katunga
mediate (v) mangultanan sa dowa na naghihiran o dowa na may disgusto sa kada sayo para magkasabot
mediator (n) nangultanan
medicine (n) bolong
mediocre (adj) tama lang pero diri mayad
meditation (n) an paghali san mga in-iisip sa kaniya hutok o kaya an pag-isip sin sayo lang na bagay
medium (adj) diri saday pero diri man dako, tama lang
meek (adj) diri maribok, maboot
meet (n) uruyag
meet (v) bagat
meeting (n) baragat, erestorya
melancholy (adj) nalangkag
melody (n) tuno
melon (n) melon
melt (v) tunaw
meltdown (n) pagrasay, pagruba
member (n) miyemro
membership (n) pag-entra
membrane (n) manipis na panit na naputos san mga parte san lawas
memorabilia (n) mga bagay-bagay na takod sa sayo na kila na tawo
memorable (adj) nakatanom sa isip, pambihira, diri malilimutan
memorial (n) pakilahan, monumento
memorize (v) tuomon
menace (n) sayo na tawo na peligro sa iba
mend (v) sursi, tahion
mendicant (n) makililimos
menstruation (n) regla
mental (adj) takod sa pag-iisip
mention (v) isabi, sabihon
merciful (adj) maloloy-on
merciless (adj) wara looy
mercy (n) looy
merge (v) isabay, isamo, ibiyo
merit (n) pulos,
merry (adj) maogma
mesh (n) hikot
message (n) mensahe
metal (n) metal
meter (n) metro
method (n) paagi
microbe (n) mikrobyo
microeconomics (n)
microfilm (n) saday-saday na negatibo
microphone (n) mayk
microscope (n) sikopan sin mga saragdayon na bagay
midday (n) odto, alas dose an adlaw
middle (n) botnga
middle aged (adj) gurang
midnight (n) katotnga an gab-i
midst (n) botnga, pinakasentro
midwife (n) komadrona
might (n) kusog, pambihira na kakusgan
migrate (v) lumuwas, humali
mild (adj) mahuyo an boot, maboot
mildew (n) an puti na malin an polbos sa dahon, hapdos san dahon
mile (n) milya
military (n) militar
milk (n) gatas
mill (n) molinohan
million (n) milyon
millionaire (n) milyonaryo
mime (v) irogon
mind (n) isip
mindful (adj) nadodomdom, nag-iisip
mine (n) mina
mingle (v) makiestorya, makihalo
minimal (adj) diyo, diri malisyado
minimize (v) pasadayon, padiyoon
minimum (n) pinakadiyo, pinakasaday
minister (n) ministro
minor (n) bata pa, minor de edad
mint (n) tinanom na mahamot, lugar na inhihimoan sin plata na kwarta sa irarom san kontrol san gobyerno
minus (v) ibanan
minute (n) minuto
minute (adj) saday
minutes (n) kasuratan kon nakabotang an mga nangyari san erestoryahan o legal na miting
miracle (n) milagro
mirage (n) diri totoo na tubi na naiimod sa ibabaw san mapasoon na tinampo
mirror (n) ispiho, salming
mirth (n) kaogmahan na may tirinawa
misappropriate (v) kawat, kalit, gastohon sa sala
misbehave (v) rumingsal
mischief (n) ringsal
miser (adj) tawo na sigi lang an saray sin kwarta nan habo ini gastohon kaya malin man lang siya an pobre
miserable (adj) mamondo, diri kuntento
misfeasance (n) sala o kaya iligal na paghimo sin sayo na legal na bagay
misfire (v) paso, wara pagputok,
misfit (adj) diri husto, diri bagay
misfortune (n) dimalas, wara swerte
misgiving (n) duda
mishap (n) aksidente
misinformation (n) sala na impormasyon
misjudge (v) hugahan sin sala
mislead (v) itokdo sin sala, opodan sa salal na lugar
mismatch (n) diri bagay
misnomer (n) diri tama na ngaran
misplace (v) nalimutan,
miss (v) nagkalibyas
Miss (n) Mis
missing (n) nawawara
mission (n) misyon, katuyuhan
missionary (n) misyonaryo
mist (n) alapaap
mistake (n) sala
Mister (n) Mister
Mistress, Misses, Mrs. (n) Mrs.
mistrust (v) diri pagtiwalaan
misty (adj) madampog, maalapaap, malomlom
misunderstand (v) diri masabutan
mix (v) haloon, samoon
mixed (adj) hinalo
mixture (n) bagay na hiralo o ginamitan sin manlain-lain na ingrdyente
moan (v) aguro
mob (n) maribok na mga tawo
mobile (adj) kaya humiwag
mock (adj) diri totoo, diri tunay
mode (n) paagi
model (n) irugan, modelo
moderate (adj) tama lang
modern (adj) makabag-o, moderno
modesty (n) pagdowa-dowa na isabi an mga nagkahirimoan
modifier (n) sayo na tawo o bagay na nagbabag-o sin sayo na bagay
modify (v) bag-ohon
modus operandi (n) tal na paagi sin paghimo sin sayo na bagay
modus vivendi (n) kompromiso, areglo
moist (adj) hulos
moisture (n) pagkahulos
molar (n) bag-ang
molasses (n)
mold (n) apugaw
mole (n) arong
molest (v) isturbohon an pagkababayi o pagkalalaki sin sayo na bata
molten (v) tunawon
moment (n) panahon
monarch (n) hadi
monastery (n) monasteryo
Monday (n) Lunes
money (n) kwarta, sinti, pirak, tipoy
moniker (n) pangaran, lolô
monk (n) padi, mongha
monkey (n) ukay
monopolize (v) solohon
month (n) bulan
monthly (adv) buolan-bulan, kada bulan
monument (n) monumento
mood (n) pag-iisip
moon (n) bulan
moonlight (n) suna san bulan
moot (adj) may duda, Malabo, pwede pagdebatihan
moot and academic (adj) wara na sin gamit o data
mop (n) pamunas
moral (adj) katakod san tama o sala nan kon nano an dapat na ugali sin sayo na tawo
morale (n) an heneral na lado na namamatian sin sayo na tawo manunungod sa disiplina
moralist (n) sayo na tawo na paratukdo kun nano an tama
morality (n) ugali na akseptado na tama
more (adj) daghan
moreover (adv) nan, dagdag sa, pwera sini,
morning (n) aga
moron (adj) isip-bata, may pag-iisip sin edad walo hanggan dose anyos na nakatrabaho sin may bantay
mortal (adj) buhay
mortality (n) kamatayan
mortar (n) lusong
mortgage (v) iprenda
mosquito (n) namok
mosquito net (n) moskitero
most (adv) an kadaghanan na
mother (n) ina, mamay, may
mother-in-law (n) ugangan na ina
motion (n) hiwag
motion picture (n) pelikula
motionless (adj) paralisado, diri naghihiwag
motivate (v) hatagan sin rason an sayo na tawo para humiwag o himoon an dapat na himoon
motive (n) motibo
motor (n) makina, motor
motor boat (n) sakayan na de motor
mount (nv) lumunad, sumakay
mountain (n) bukid, bolod
mountainous (adj) bolod
mourn (v) magmondo
mouse (n) iraga
moustache (n) bigote
mouth (n) hiwa, higwakon
mouthful (n) kagat
mouthpiece (n) ahente, parasurmaton
movable (adj) nahihiwag
move (v) hiwag
movie (n) sini
mow (v) hawanan, otodon an gabon
much (adj) daghan
mucus (n) laway, plema
mud (n) lapok
muddy (adj ) malapok
muffle (v) palowayon an tunog, tahoban para lumuway an tunog,
mule (n) piyak sin kabayo nan donkey
multifarious (adj) manlain-lain, maniba-iba
multiplication (n) padaghan
multiply (v) padaghanon
mum (v) diri nagsasabi, silensyo
mumble (v) gumod-gumod
mumps (n) bayoko
munch (v) itlib, ngipa-ngipa
municipality (n) bongto
munitions (n) bala
murder (n) pagpatay sin may plano
murky (adj) malubog
muscle (n) kalamnan, braso
muscular (adj) mabaskog
muse (n) inspirasyon san grupo
museum (n) lugar kun hain nakasaray an mga antigo
mushroom (n) tubo
music (n) tugtog
must (v) dapat
mustard (n) mustasa
mute (adj) pula
mutual (adj) pareho na pagtrato
muzzle (v) papuyoon
my (det) nagpapaimod na sadiri san nagsurmaton
myriad (adj) diri mabilang
myself (pron) sa ako,

N
nab (v) arestohon, dakopon, kuwaon
nag (v) pangisog, pangaransada
nail (n) pako, kulo
nail-file (n) barhag
naïve (adj) wara kaaraman, inosente
naked (adj) huba, wara bado
naked eye (n) mata na wara gamit na antipara o teleskopyo
name (n) pangaran, ngaran
nameless adj) wara ngaran o pangaran
nanny (n) paraaling
nap (v) turog, maturog
nape (n) likod san liog
napkin (n) napkin
narcotic (adj) narkotik
narrate (v) isabi, isaysay
narrative (n) sanaysay
narrow (adj) hayitid
nasal (adj) manunungod sa irong, sa paagi san irong
nasty (adj) makarimarim, makahahangit
nation (n) nasyon
national (adj) nasyonal
nationalism (n) nasyonalismo, pagkamoot sa nasyon
nationality (n) ginikana, nasyonalidad
nationwide (adj) palibot san nasyon
native (adj) tubo
natural (adj) natural
naturally (adv) naturalmente, tunay
natural resources (n) natural na yaman

nature (n) kapalibotan
naught (adj) wara kadatahan
nausea (n) pagkakasuka
nauseous (adj) nakakasuka
naval (adj) pandagat, nabal
navel (n) posod
navigable (adj) pwede agihan na dagat o tubi
navigate (v) agihan
navy (n) pwersa pandagat
near (adj) harani
nearly (adv) madali na
neat (adj) malinig, tupido, pulido
necessary (adj) kaipohan
necessity (n) pangangaipo
neck (n) liog
neckerchief (n) alikmod
necklace (n) kulintas
nectar (n) nektar
née (adj) nabuhay na may apelyido na
need (n) pangangaipo
needle (n) dagom
needless (adj) diri kaipohan
needy (adj) nangangaipo
nefarious (adj) makahahangit
negate (v) negaran
negative (n) negatibo
neglect (v) pabayaan
negligence (n) kapabayaan
negligible (adj) pwede bayaan
negotiate (v) pag-erestoryahan
neighbor (n) kararani
neighborhood (n) kararani
neither (pron) diri maski arin sa dowa
nemesis (n) kahiran, kontra, kalaban
neophyte (adj) bag-ohan
nephew (n) __________
nerve (n) ugat
nervous (n) nerbyos
nest (n) salag
net (n) hikot
net profit (n) ganansya
neutral (adj) wara kaapin o kalaban
neutralize (v) kontrolon, pondohon
never (adv) nungka, diri o wara maski suarin
nevermore (adv) di na mangyayari o maootro
nevertheless (adv) pero
new (adj) bag-o
new arrival (adj) bag-o na abot
newborn (adj) bag-o mabuhay
newcomer (adj) bag-ohan
newly-wed (adj) bag-o ikasal
new moon (adj) gimata
news (n) balita, barita, estorya
newspaper (n) peryodiko
next (adj) masunod, sunod
next of kin (n) kamaranghodan
nibble (v) kitkit
nice (adj) mayad
nickname (n) lolo

niece (n) ___________
night (n) gab-i,
night-life (n) buhay sa gab-i
nightly (adj) gurugab-i
nightmare (n) bangungot
nimble (adj) masigkat
nine (n & adj) siyam
nineteen (n & adj) diesenwebe
ninety (n & adj) nubenta
ninth (adj) ika-siyam
nipple (n) utong
no (adv) diri
nobody (pron) wara sin nisayo
nocturnal (adj) pang-gab-i
nod (v) tango-tango
noddle (n) pansit
noise (n) ribok
noisy (adj) maribok
nomenclature (n) pangaran
nominate (v) nominar
nonchalant (adj) kalmante
non-combatant (n) sibilyan, diri kaentrado sa ralaban
nonconformist (adj) diri naoyon sa rukdo san simbahan
nondescript (adj) diri makila
none (adv) wara
nonetheless (adv) pero
nonsense (adj) wara hamang, wara data
non-stop( adj) wara odong
noodle (n) pansit, loglog
nook (n) kanto
noon (n) alas dose, odto
norm (n) modelo, ugali
normal (adj) normal
north (n) norte
nose (n) irong
nosebleed (n) sunggo
nosedive (v) sadsad una an ulo
nostalgia (n) langkag
nostril (n) buho san irong
nosy (adj) sigi an baho-baho
not (adv) diri
notary (n) notaryo
note (v) notaran
notebook (n) notebook
nothing (adv) wara
notice (n) notisya, paisi, paaram, padomdom
notify (v) paaramon, padomdomon
notion (n) ideya
notorious (adj) kila
nourish (v) pakaonon, buhayon
novel (n) nobela
novelist (n) nobelista
novelty (n) bag-o
November (n) Nobyemre
novena (n) nobena
novice (adj) bag-ohan
now (adv) niyan
nowadays (adv) niyan na mga adlaw
nowhere (adv) wara maski diin
noxious (adj) maraot
nuclear (adj) nuklear
nucleus (n) pinakabotnga, pinakasolod
nude (adj) huba
nudge (v) sikohon diyo
nuisance (n) ulang-ulang
null (adj) wara legal na kadatahan
nullify (v) pawaraan sin legal na data
numb (adj) mabinhod
number (n) numer, bilang
number one (adj) numero uno
numerous (adj) daghan, di mabilang
nun (n) madre
nuptial (n) kasal
nurse (n) nurse
nurture (v) padakoon, paadalon, pakaonon
nut (n) bagol
nutcracker (n) pamolpog
nutmeg (n) bunga na kapadis an buyo na in mamama
nutrient (n) sustansya
nutritious (adj) masustansya
nuts and bolts (n) ______
nylon (n) nylon
O
oar, (n) bogsay
oasis, (n) mga tinanom sa botga san disyerto
oath, (n) pagsumpa
obdurate, (adj) makusog an boot, diri basta basta nababaling an boot o isip
obedience, (n) pagsunod sa nakataas o awtoridad
obedient, (adj) masunod
obey, (v) sunodon
obfuscate, (v) samokon, libongon
obese, (adj) mataba
obesity, (n) katabaan
object (n) bagay
object (v) magreklamo
objection (n) reklamo
objective, (n) katuyuhan
obligation (n) trabahoon, obligasyon
obligatory, (adj) kaipuhan
oblige, (v) sumunod, umotob,
oblique, (adj) kiling, nakahurandig
obliterate, (v) raoton, paraon, paratayon
oblivion ,(n) pagkalimot, kamutangan na diri aram an nangyayari sa kaniya palibot
obnoxious, (adj) makaaati, makahahangit, makaoorag
obscene, (adj) maraot pag-imodon na sekswal na imodon
obscure, (adj) masakit masabutan, malabo
observance, (n) pagsunod sa mga reglamento o kaya kustomre san lugar
observe, (v) imodon, bantayan
obsolete ,(adj) wara na data, paso na
obstacle, (n) ulang, luksuhan
obstinate, (adj) matugas an ulo, ditirminado na diri masunod sa kagustuhan san iba
obtain, (v) kumuwa, kuwaon
obstruction, (n) ulang
obviate, (v) likayan
occasion, (n) okasyon
occasionally, (adj) diri pirmi inhihimo
occident, (n) sunlupan
occidental, (adj) taga sunlupan
occupant, (n) okupante, naka-estar
occupation, (n) trabaho, kulukasyon
occupy, (v) okuparon, suludon
ocean, (n) kadagatan
October, (n) Oktubre
odd, (adj) diri ordinaryo, malain, may diperensya
odor, (n) baho, hamot
off, (adj) lupa, raot, pan-os
offend, (v) balgahon an mga kasuguan san moralidad o leyes
offensive (adj) naghahatag sin karaotan, nakainsulto, nakaraot
offer, (v) hatagan
offering, (n) alay
offhand (adv) wara sin nauna na pag-aadal o preparasyon
office, (n) opisina
official (n) opisyal
officiate, (v) pamahalaan
offing (n) parte san dagat na may karayuan sa baybay pero
offset (v) punuan, ibalanse
offshoot (n) bunga, kinalowasan
offspring, (n) bata
often (adv) kadabis, pirmi
oil, (n) lana
oily (adj) mahanlas, malana
old (adj) daan, gurang
old-fashioned, (adj) suanoy, makadaan,
omen (n) maraot na senyal
omission (n) paghali sa sayo na bagay
omit, (v) halion,
on (prep) sa
once (adv) sayo lang nan wara na
oncoming (adj) inpapaabot
one, (n) sayo
one at a time, (adv) sayo- sayo
oneself (pron) kaniya
one-sided (adj) maypagkiling sa sayo na lado, diri patas
onion, (n) sibuyas,
onlooker, (n) para-imod, miron
only (adj) hamok, lang, solo
onward (adv) pakadto sa sayo na lugar o oras
ooze, (v) agay, dalahay
open (adj) abrido
open (v) abrihan
opening (n) agihan, buho, luho
operate (v) magtrabaho, maghimo , magpaandar sin makina, mag-opera
operation (n) operasyon
operative (n) detiktib, espiya
opinion (n) opinion, kaisipan
opium (n) apyan, opyum
opponent (n) kalaban
opportune (n) tama
opportunist (adj) oportunista
opportunity (n) oportunidad
oppose (v) kontrahon
opposite (adj) kahampang, kontra
opposition (n) pagkontra
oppress (v) pondohon, odongon
optimistic (adj) nag-aasa, naghuhulat sin kasunaan
oral (adj) sa paagi sin boses
orange (n) kahel, mandarin
oration (n) diskorso, surmaton sa hampang san publiko na nagtatratar sin importante na tema
orator (n) orador
orchard (n) tinanom
orchestra (n) orkestra, paratugtog
orchid (n) burak sa kadlagan
ordain (v) pagnomra bilang padi
ordeal (n) inaatubang na kasakitan
order (n) kasuguan, sugo
order (v) sugoon
orderly (adj) hingayad, matanos
ordinary (adj) ordinaryo
organ (n) parte san lawas san tawo pareho san kapuso, baga, atay; organo
organdy 9n) tela na himo sa gapas na ginagamit sa pagtahi bado o kaya kurtina
organization (n) grupo, organisasyon
organize (v) iorganisa, grupohon
origin (n) hinalian, ginikanan
original (n) orihinal
ornament (n) pagayon, dekorasyon
ornamental (adj) pangpagayon
orphan (adj) ilo
oscillate (v) humiwag pabalik-balik,
ostracized (v) pinahali sa komunidad
other (n) an tuda san sayo o dowa, an iba
ouch (int) aday, aguy
ought (verbal auxillary) ginagamit sa tugal, obligasyon o himoon
our (pron) ato, amo
our (adj) sa ato , sa amo
ourselves (pron) kita, kami
oust (v) pahalion
out (n) lowas, lampas, piyerde na
out of date (adj) sinauna, daan na
outbound (adj) palowas
outbreak (n) biglaan na pagtaas sin hapdos sa sayo na lugar
outcast (adj) inkahaboan
outgrow (v) arigan an katubo
outing (n) pasyar
outlaw (n) bandido
outlet (n) luwasan, tindahan
outline (n) pinaka solod san sayo na presentasyon, halip-ot na presentasyon o kaya giya sin sayo na mas halaba na tema
output (n) nahimo, produkto
outrageous (adj) nasobra sa inaako na kaugalian o normal na pagbuhay-buhay
outright (adv) insigida
outrun (v) arigan
outset (n) kabatugan san sayo na inhihimo,
outsider (n) taga luwas, estranghero
outspoken (adj) maestorya, matabil, masinurmaton
outspread (v) pahiwason, pahalabaon
outstretch (v) hinaton
outward (adv) palowas, hali sa punto o sentro
outwear (v) lampasan an buhay san gamit
outwit (v) daogon
oval (adj) pabilog, malin an bonay
ovary (n) obaryo
oven (n) hurno
over (adj) sobra, lampas
overbearing (n) ugali na pagdaog-daog o pagdominar sa sayo na tawo
overcast (adj) madampog, malomlom
overcharge (adj) sobra na bayad
overcome (v) lampasan, daogon
overdo (v) pasobrahan
overflow (v) sup-ay
overgrown (adj) natatahoban sin sobra na katubo
overhang (v) isampay
overhaul (v) rangkahon an makina para maimod an raot o dipernsya nan ini hingayadon
overhear (v) bation an insasabi san nagsurmaton na diri sini aram
overjoyed (adj) sobra an kaogmahan
overlap (v) sapawan
overlook (v) lampasan, limutan
overnight (v) paagahan
overproduction (adj) sobra na paghimo sin produkto
overrule (v) halian sin data an nauna na deisyon
oversee (v) bantayan
oversight (n) sala dahil sa pagkalimot o kaya pagkalipat
overthrow (v) pahalion sa paagi sin kusog o pwersa
overtime (n) trabaho na lampas sa oras
overturn (v) baliktaron
overwork (adj) pagalon sa trabaho
owe (v) utang,
owl (n) botbot
own (adj) sadiri
oyster (n)
P
playground (n) uyagan
pace (n) lakad, bitad
pace (v) bumitad, lumakad
pacify (v) papuyoon, paodongon sin ribok
pack (n) pakete,
pack (v) pamutos
package (n) pinutos na kagamitan, putos
pad (n) mga papel
pad (n) biniriyo o kinurupot na pael
paddle (n) bogsay
paddock (n) koral sin kabayo
padlock (n) puntal, kandado
padre (n) padi
pagan (n) tawo na diri nagtutubod sa dyos
page (v) gahoyon sa paagi sa pagsambit san pangaran paulit-ulit
pageant (n) pasali, pagarayonan
pagoda (n) pagoda
pail (n) balde
pain (n) kulog, duso
pain (v) pakulogan
painful (adj) makulog, maduso
painstaking (adj) pinagalan, loway-loway na trabaho pero sigurado
paint (n) pinta
pair (n) padis
pair (v) ipadis
pajama (n) padyama, panturog
pal (n) amigo
palace (n) palasyo
palatial (adj) masiram
pale (adj) malamti, malungsi
paleness (n) lamti, lungsi
palm (n) palad
Palm Sunday (n) Domingo de Ramos
palpitation (n) pulso
palsy (n) kiridig-kidig
pamper (v) sobra na pagpadaba o pagpaurog
pamphlet (n) papel na pinilo na may nakasurat na impormasyon
pan (n) karaha
pandemonium (n) dako na kariribukan
panel (n) hurado
panic (n) hadok
pant (v) humangos sin halip-ot
pants (n) saruwal
papa (n) ama
paper (n) papel
parachute (n) parakyut
parade (n) parada
paradise (n) paraiso, kamurawayan
paragraph (n) parte sin surat na kompwesto sin nagkapira na surmaton
parallel (adj) pirmi pareho an distansya
paralysis (n) pagkawara sin hiwag san lawas
parcel (n) parsela
parch (v) pamarahon
pardon (n) kapatawadan
pardon (v) patawad, halian sala
pare (v) paklo
parent (n) magurang
parental (adj) manunungod sa magurang, hinatag san magurang
parenthesis (n) surmaton na linain o siniparar sa paagi sin kurit o lipon
parish (n) paroko
park (n) pasyaran
parliament (n) parlyamento
parlor (n) kwarto kun diin an mga babayi nagpapagayon o kaya nagpapaburog
parricide (n) pagpatay sin magurang o kadugo
parrot (n) piriko
part (n) parte
part (v) magsiway
partial (adj) mutay-mutay
participate (v) umentra
particle (n) saday na pidaso sin sayo na bagay
particular (adj) partikular
parting (n) pagsiway, paghali
parting (n) an pagbaya sa sayo na tawo lalo na kon ini makamumundo
partition (n) bagay na nag-uulang
partly (adv) kauopod pero diri komplete, diyo-diyo
partner (n) kaopod, kaapin
party (n) karaon, irinom
pass (v) umagi, ipasa
pass (n) agihan
passage (n) gihan na may lipon kada piliw
passenger (n) pasahero
passing (adj) madali,
passion (n) sobra na emosyon pareho baga san pagkamoot, pagmaw-ot
passive (adj) wara labot, sutil,
passport (n) pasaporte
past (n) nakaagi
paste (n) pulot, pasta
pastime (n) kulukasyon, uyagan
pastor (n) pastor
pasture (n) sabsaban
pat (v) tapi-tapi
patch (v) tangbol
patent (adj) klarado, tunay
paternal (adj) manunungod sa ama,
path (n) agihan
pathetic (adj) makalolooy
patience (n) pasensya
patient (adj) pasensyoso
patient (n) pasyente
patriot (n) sayo na two na orgolyo niya an idepensa an kaniya nasyon o kaya na pamuhaymuhay sini
patrol (n) bantay, patrolya
patron (n) tawo na nagdadanon sa paagi sin paghatag sin kwarta sa sayo na aktibidad
patronage (n) padagos na pagbakal, paggamit sin sayo na produkto
pattern (n) borda, irogan
pauper (adj) makililimos
pause (v) odong
pave (v) sementohon
pavement (n) tinampo, sementado na agihan, buladan
pawn (n) piyon
pawnshop (n) prindahan
pay (n) bayad
pay back (v) bayadan an kakulangan
pay respect (v) maghatag respeto
paymaster (n) pagador
payment (n) kabayadan
payroll (n) listahan san bayadan
pea (n) liso na sulihon, Pisum sativum
peace (n) katrangkilohan
peak (n) pinakaitaas
peanut (n) mani
pear (n) peras
pearl (n) perlas
peasant (n) paraoma
peck (v) tuka
peculiar (adj) diri ordinaryo, naiiba,
pedal (n) pidal
pedestrian (n) paraagi
peek (v) imod, umimod kadali sa sayo na bagay
peep (v) sikop
peerless (adj) wara kairog,
peg (n) tadlok, o kaya bagay na himo sa plastik o kaya kahoy o metal para isugpon an dowa na parte
pelvis (n) piad
pen (n) pansurat
penalty (n) penalidad
pending (adj) di pa natatapos, inhuhulat
penetrate (v) lunusot
penitent (adj) mapenitensya
penny (n) sinti , sinsilyo
pension (n) pensyon
pensive (adj) para-isip
people (n) tawo
pepper (n) paminta
per (prep) kada, base sa
perceive (v) isipon, karkolohon
percent (n) posyento
perfect (adj) perpekto, kompleto
perforate (n) luhoon
perform (v) magpasali
performance (n) pasali
perfume (n) pahamot
perhaps (adv) siguro, malin
peril (n) risgo, simbagon
perilous (adj) marisgo
period (n) ultanan na oras, panahon sin pangyayari
periodical (n) peryodiko, basahon
perish (v) mawara
permanent (adj) permanente
permission (n) pagtugot, permiso
permit (v) tugotan
perpendicular (adj) nakatindog
perplex (v) libongon an sayo na tawo, humimo sin duda
persecute (v) hatagan sin kulog sin ulo an sayo na tawo o grupo sin mga tawo, ipiton, iusong
perseverance (n) determionado na paghimo sin sayo na bagay maski ini masakit
persist (v) ipadagos
person (n) tawo
personal (n) pansadiri
personnel (n) empleyado
perspiration (n) dangga
perspire (v) danggahan
persuade (v) agoyon, kaestoryahon
pertain (v) manunungod
perturb (v) ulangon, samokan, istorbohon,
pervade (v) sumaropsop, lumusot, sumulod,
pervert (v) darahon an sayo sa kasal-an
peso (n) piso
pest (n) peste
pester (v) pahangit
pestle (n) bayo
pet (n) ataman
pet (adj) paurog
pet (v) paurogon
petal (n) paklang
petition (n) pirmado na kasuratan na nag-aayo sin hiwag o aksyon sin sayo na opisyal
petty (adj)
pharmacy (n) parmasya, botika
physical (adj) panlawas, pisikal
physician (n) doktor
pianist (n) pyanista
pick (v) pili, podyot, porot
pick out (v) pilion
pick up (v) poroton, podyoton
pickle (n) atsara
picture (n) retrato, kodak
pie (n) bibingka, pan
piece (n) pidaso
pier (n) piyer
pierce (v) tusok
pig (n) orig
pigeon (n) salampati
pile (n) tambak
pilfer (v) magkalit
pill (n) pildoras, tabletas
pillar (n) harigi
pillow (n) ulunan
pilot (n) piloto
pimple (n) ponggod
pin (n) alpiler
pinch (v) kuniton
pine (n) pino
pineapple (n) pinya
pink (n) rosa
pinnacle (n) durho, pinakataas na punto san sayo na bagay
pious (adj) relihiyuso
pipe (n) tubo, pipa, kuwako
pirate (n) pirata
pistol (n) pistola, badil
pit (n) buho, tibalho
pitch (v) rabak
pitch (n) tono
pitiful (adj) makalolooy
pity (n) looy
pity (v) kalooyan
place (n) lugar
place (v) ibutang
plain (adj) ordinaryo, simple
plain (n) patag
plaintiff (n) nag-akusar
plan (n) plano
plan (v) planohon
plant (n) tinanom
plant (v) itanom
plantation (n) tanom
plastic (n) plastik
plate (n) plato
platform (n) plataporma
play (v) uyag
playground (n) uyagan
playmate (n) kauyag
plaything (n) uyagan
plaza (n) plasa,
plead (v) makihuron
pleasant (adj) mayad
please (v) aguyon
pleasure (n) ruyag
pledge (n) pangako
plenty (adj) daghan
plot (n) sekreto na plano
plot (v) planohon
plow (n) arado
plow (v) mag-arado
plumber (n) tubero
plump (adj) mataba-taba
plunge (v) buso, lukso
plural (adj) daghan, sobra sa sayo
plus (v) dagdag
plywood (n) playwud
pneumonia (n) pulmonya
pocket (n) bulsa
poet (n) parasurat rawitdawit
point (n) punto
point (v) tukdo
pointed (adj) matarais
poise (n) postura
poison (n) hilo
pole (n) tadlok
policeman (n) pulis
policy (n) giya
polish (v) pagilangon
polite (adj) magalang
pollute (v) atian
poloshirt (n) polo
pomade (n) pamada
pompous (adj) makasadiri, sobra na pag-omaw sa sadiri
pond (n) lim-aw
ponder (v) isip, horop-horop
pool (n) lim-aw, languyan
poor (adj) pobre
pope (n) papa
popular (adj) sikat, kila
population (n) bilang san tawo
porcelain (n) porsilana
porch (n) balkon
pork (n) karne san orig
port (n) doongan, pantalan
porter (n) parahatod, parabitbit
portion (n) parte, kaotod
portrait (n) retrato
portray (v) irogon, umarte
position (n) posisyon
positive (adj) positibo
possess (v) gapotan, sadirihon
possession (n) sadiri, gapot
possessive (adj) makasadiri, maimon
possible (adv) pwede, posible
post (v) ikopot
post office (n) hulugan surat
postage (n) koreyo
postpone (v) iatras, odongon ngon-a
postscript (n) dagdag,
posture (n) tindog
pot (n) kapitera, lusa
potato (n) patatas
potter (n) parahimo lusa o kapitera
pounce (v) saklot
pound (v) polpog
pour (v) ula, palis
pout (v) morosot
poverty (n) kapobrehan
powder (n) polbo
power (n) poder, kusog,
practise (v) praktis
praise (v) omawon
prawn (n) lokon
pray (v) pangadyi
preach (v) hulit, sermon, magtukdo manonongod sin relihiyon
preamble (n) una na surmaton, dahilan
precarious (adj) diri sigurado,
precede (v) mauna
precinct (n) presinto
precious (adj) makantidad, mahal
precise (adj) eksakto, tama
predecessor (n) an nauna, an tinukalan
predict (v) tangkod,
predominant (adj) pinakadaghan
preface (n) paunan na surmaton manunungod sa libro o kasuratan
prefer (v) pillion, paboran
prefix (n) elemento panggrmatiko na ginagamit sa unahan san surmaton para umiba an kahulugan
premature (adj) nangyayari sa atab na panahon, diri pa panahon
premonition (n) makusog na pamati o pagtubod na may mangyayari
prepare (v) maghanda, mag-andam
prescribe (v) tugon sa sayo na pasyente sa pagtumar sin bolong
presence (n) , pagpaimod, presensya
present (v) ihatag,
present (n) regalo
presentation (n) pasali,paimod, presentasyon
preservation (n) pag-ataman basi diri matunaw o maraot
preserve (v) protihiran, atamanon
preside (v) pamunuan
president (n) presidente
press (v) usong, doon
pressure (n) doon, pidlit
pretend (v) umasta na malin pero diri man
pretext (n) diri totoo na rason na hinahatag para itago an tunay na rason
pretty (adj) magayon-gayon
prevail (v) ganahon,
prevalence (n) kadaghan (san may hapdos)
prevent (v) prebentaran
prevention (n) pag-prebentar
price (n) presyo
prickly heat (n) hulas-hulas
pride (n) orgolyo
priest (n) padi
prime (adj) nauuna,nasa itaas
procession (n) prosisyon
proclaim (v) proklamar
proclamation (n) proklamasyon
procure (v) mamakal
prodigal (adj) waldas, magasto
prodigy (n) sayo na tawo na nagpapaimod sin talento o kamayadan sa sayo na bagay sa bata na edad
product (n) produkto
profane (adj) wara respeto sa diyos o kaya relihiyon
profess (v) akoon an sayo na bagay sa publiko
profession (n) trabaho, kulukasyon
profit (n) tubo, ganansya
profound (adj) hararom na pagsabot
profuse (adj) daghan, dipalita
progeny (n) bata sin tawo, piyak sin hayop, tubo sin tinanom
program (n)programa
progress (n) kauswagan
prohibit (v) ibawal
project (n) trabaho, plano, proyekto
project (v) ipaimod, imustra
prologue (n) pauna o batog na surmaton bag-o an rawit-dawit o nobela
prolong (v) paawaton, pahalabaon
prominence (n) kasikatan
prominent (adj) sikat, kila, utwal
promise (n) pangako, promisa
promote (v) i-indono, i-usong
prompt (adj) insigida, madali, mkaskas
promulgate (v) ideklara na opisyal an sayo na bagay
pronounce (v) sambiton, hilwason
proof (n) proweba, katunayan
propaganda (n) propaganda, publisidad o kaya impormasyon para i-indorsar an sayo na produkto
propagate (v) padaghanon an tinanom
proper (adj) tama
prophecy (n) pagsaysay san maabot na pangyayari
prophet (n) propeta
proposal (n) suhestyon, plano
propose (v) isabi an plano, magrekomendar
proprietor (n) tagsadiri sin negosyo
prose (n) surat
prosecute (v) iakusar
prosecutor (n) piskal
prospect (n) pag-imod
prostitute (n) parapabakal sin laman, bayadan
prostrate (adj) plastado
protect (v) proteksyonan, protihiran, ilikay sa karat-an
protest (v) reklamo, protesta
protestant (n) paraprotesta, parareklamo
protract (v) paawaton
prove (v) paluwason an totoo
proverb (n) kasabihan
provide (v) ihatag, tagumahan
province (n) probinsya
provision (n) pagkaon, rasyon
provocation (n) pahangit
provoke (v) pahangiton
prowler (n) malakaw na nakomiter sin krimen kon may oportunidad
proxy (n) tukal
prudent (adj) praktikal, mayad magmanihar sin kwarta para sa maabot na panahon
pry (v) mag-usyuso sa buhay sin may buhay
puberty (n) pagsultero, prmero na pagregla sin daraga
put (v) ibutang
put off (v) odongon ngun-a
put out (v) parongon
put up (v) itaas, padaghanon
puzzle (n) patangkod
pyramid (n) piramid
pyre (n) kalayo
python (n) sawa

Q
quack (n) huni san pato o kaya naga; albularyo, sayo na tawo na may kakayahan magbolong o kaya nano pa man pero diri totoo
quackery (n) panloloko
quad (n) kwadrado
quadragenarian (n) tawo na may edad 40 hanggan 49
quadrangle (n) lugar na inhihimoan sin mga aktibidad
quadrant (n) sikapaton na parte sin talimon o kaya lugar
quadraphonic (adj) tunog na naghahali sa opat na boka o kaya trumpa
quadrat (n) saday na lugar kon hain in-aadalan an buhay sin tinanom o hayop
quadrennial (adj) nangyayari kada opat kataon
quadrennium (n) peryodo o panahon sin opat kataon
quadricentennial (n) ika-400 kataon na selebrasyon
quadriceps (n) an laman sa printera san paa
quadrilateral (adj) may opat na pandok
quadrillion (n) sayo na may kaopod na 15 na zero
quadripartite (adj) himo sa opt na parte
quadruple (v) padaghanon opat kabeses
quaff (v) lig-ok
quagmire (n) kalapokan, lim-aw na malap-dok
quail (n) pogo
quaint (adj) makaluma pero magayon
quake (n) linog
qualification (n) kwalipikasyon, kalidad, talento, eksperyensya
qualified (adj) kwalipikado, pwede patrabahoon
qualifier (n) gunana na nan maka-entra sa masunod na pamarayadan
qualify (v) hatagan sin kalidad o kwalipikasyon, ipasar
qualitative analysis (n) pag-analisar san kalidad san sayo na hinalo
quality (n) kalidad, kondisyon, tindog
qualm (n) pagbasol, raw-ay
quandary (n) pag-dowa-dowa
quant (n) halaba na tadlok o kaya patong na ginagamit para iusong an sakayan
quantify (v) karkulo, sumahon
quantitative (adj) manunungod sa numero
quantity (n) kantidad, bilang
quantum (n) bilang sin bagay
quarentine (v) ilain basi diri makakulait sin hapdos
quarrel (n) hiran, bangkagan
quarrelsome (adj) makihiranon
quarry (n) minahan, hayop na
quart (n) sikapaton sin sayo na gallon
quartan (adj) ginagamit sa kalintura na nalowas kada ikaopat kaadlaw
quarter (n) sikapaton
quartet (n) grupo sin opat na parakanta o musikero
quartz (n) bato o kaya mineral na salming na ginagamit na parte sin relo o kaya computer
quash (v) odongon
quasi (adj) nakapareho pero diri entero
quasijudicial (adj) nakapareho sa korte
quatrain (n) tula na may opat na linya
quaver (v) kiridig-kidig
quay (n) pantalan, pondohan
queasy (adj) nagkakasuka
queen (n) reyna
quell (v) pondohon, odongon
quench (v) halion an paha sa pag-inom
querist (adj) parahapot
query (n) hapot, duda
quest (n) paghanap, pagbiyahe
question (n) hapot , kahapotan
questionnaire (n) listahan sin mga hapot
queue (n) pila, linya
quibble (n) salungaton an sayo na bagay o kaya makipag-argumento
quick (adj) makaskas, masigkat
quiescent (adj) kalmado
quiet (adj) silensyo
quill (n) balukag
quilt (n) kobre kama
quincentenary (n) ika-500 na anibersaryo
quintuplet (n) sayo sa lima na bata na nabuhay sa sayo na ina
quirk (n) aksidente
quit (v) umodong, pomondo, humabo
quitclaim (n) legal na paghabo
quits (adj) paratas
quitter (n) maalion humabo
quiz (n) padaraghanan tam na kasimbagan sa paagi sin paghapot sin makaskas nan daghan
quo warranto (n) kasuguan san korte na inpapasimbag an sayo na tawo kon nano na inbabasihan niya na legal na kasuratan o posisyon
quorum (n) pinakadiyo na bilang sin miyembro na presente para makahiwag an sayo na organisasyon
quota (n) ambag sin sayo para mapunuan an kadakuan, bahin sin sayo
quotation (n) parte sin sayo na surmaton o kaya kasuratan na kinopya
quote (v) otrohon an sinabi sin sayo
quotient (n) resulta sin pagbarahin

R
R & B (n) rhythm and blues
R and R (n) rest and recreation
rabbi (n) padi sa relihiyon san mga Hudeyo
rabbit (n) rabit
rabble (n) mga tawo na maribok
rabid (adj) ayam na may hapdos sin rabbies, in-boang na ayam
race (n) parareha
racial (adj) manunungod sa rasa o lahi
racism (adj) hangit sa iba na lahi o rasa
racist (n) particular na tawo na hangit sa iba na rasa o lahi
rack (n) bitayan o sarayan sin mga bagay
racket (n) pamakol sin bola sa uyag na tennis
radar (n) parahanap sin bagay lalo na barko o kaya eroplano
radial (adj) patalimon, patalibong
radiance (n) kaogmahan, kaliwanagan
radiation (n) makusog nan nakahapdos na enrgiya hali sa uranium o plutonium
radical (adj) nagusto sin madalian na pagbabag-o sa sosyal , ekonomiya o politika
radio (n) radyo
radius (n) linya na naagi sa bot-nga san bilog o talimon
raffle (n) ripa
raft (n) balsa
rag (n) trapo, pidaso sin tela
rage (n) grabe na pagkahangit
ragged (adj) girisi
raging (adj) hangitonon
ragtag (adj) grupo na sinaramo an miyembro
ragtime (n) singkopado na musika san 1920
raid (n) atake, daguso
rail (n) riles
railroad (n) riles san tren
rain ( n) uran, bugabog
rainbow (n) balangaw
raincoat (n) kapote
rainy (adj) mauran
raise (n) dagdag na sweldo
raise (v) pahataason, itaas, padaghanon, dagdagan
raisin (n) pasas
rake (n) kagkag
rake in (v) makatipon o makapasulod sin dako na kantidad
rally (v) gahoyon an mga tawo na ompod sa sayo na katuyuhan, demonstrasyon
rallying (v) paralanat o paararigan sin awto
ram (v) bonggoan, suagon
ramble (v) lumakaw-lakaw, pumasyar
rambler (n) paralakaw
rambutan (n) Nephelium lappaceum
ramen (n) pansit san Hapon
ramification (n) pampalibong
ramiform (adj) bukagkag
ramify (v) magsaranga-sanga
ramp (n) hali-hali na hagdanan na ginagamit kon nababa an pasahero sin eroplano
rampage (n) byolente na hiwag
rampant (adj) nangyayari na diri makontrolan
ramrod (n) panlinig sa badil
ran (v) dunalagan
ranch (n) rantso
rancher (n) rantsero
rancid (adj) namamaho sin arak o lana, mabanglig
rancour (n) wata na pagkahangit
random (adj) pinili maski arin
range (n) kadaghan san mahihimoan, naabot na boses
ranger (n) opisyal na bantay sin kadlagan, hataas na kalidad sin military
rank (n) ranggo, kahataas
rank-and-file (n) an mayoriya san mga empleyado
ranking (n) posisyon, kahataas
rankle (v) magpahangit
ransack (v) mangarika
ransom (n) patubos, bayad, kabayadan
rant (v) mangulhab, maniyak paulit-ulit
rap (v) isabi sin makaskas o masigkat
rapacious (adj) halop sa kwarta
rape (n) lupig
rapid (adj) makaskas
rapid eye movement (n) pilkat-pikat
rapine (n ) an paggamit sin kusog para agawon an sadiri san iba, agaw
rapist (n) manlulupig
rapport (n) rlasyon, pag-amigo
rapprochement (n) pagsinarabotan
rapt (adj) subsub sa pag-iisip sa sayo na bagay
rapture (n) sobra na kaogmahan na limot an iba pa na mga bagay- bagay pwera san kaogmahan
rare (adj) bihira, masakit maagihan
rarity (n) an katotoohan na bihira mangyari an sayo na bagay
rascal (n) sayo na tawo na parasunggod sa bata
rash (n) huilas-hulas
rasp (n) barhag
raspings (n) mga tuda san pan na ingagamit para iputos sa isda o karne bag-o ini pritoson
rat (n) iraga
rat on (v) bayaan an sayo na tawo
rat pack (n) grupo na parareho an kagustuhan o kaisipan san kada miyembro
rat race (n) an masakit na paghanap sin pagkabuhay sa moderno na sibilisasyon
rat-trap (n) padlong
rate (n) kasigkat o kakaskas, kakusog
rather (adv) nakaumagid, malin
ratify (v) pormal na aprobahan an sayo na bagay
rating (n) grado, puntos
ratio (n) timbang na relasyon sin mga grupo sin numero o kantidad
ration (n) rasyon , pagkaon na inhahatag lalo na sa panahon sin giyera
rational (adj) may rason, rasonable
rationale (n) rason, dahilan o mga prinsipyo na dapat himoon sa sayo na bagay
rationality (n) rason, kadianisan, kaayadan
rationalization (n) an paagi sa pagrason
rationalize (v) himoon an sayo na rasonble
rattan (n) uway, Calamus Daemonorops Plectomia
rattle ( v) kaligoon, kalago-kago
raucous (adj) makusog nan maraot pagbation
ravage (v) raoton padagos, destrongkahon
rave (v) magsiyak na nagpapaimod sin wara na siya kontrol sa sadiri
rave-up (n) kaogmahan na daghan an sarayaw, irinom nan ribok
ravel (v) magkagurumok
raven (n) uwak
ravenous (adj) gutom
ravine (n) hayitid na kabab-an,
raving (adj) paltarason, hangit
ravish (v) daogon o pangibabawan an sayo sin hararom na emosyon
ravishing (adj) sobra na gayon
raw (adj) hilaw, diri pa luto
raw deal (n) killing na kontrata, diri patas na erestoryahan
rawhide (n) anit san hayop
ray (n) banaag
raze (v) raoton, patombahon , kaonon sin kalayo
razor (n) labaha
razz (v) karawan an sayo na tawo
razzle-dazzle (n) pasali o palabas na in-ngangalasan
reach (n) abot
reacquire (v) kuwaon gihapon
react (v) kumulbo
reaction (n) simbag, kulbo
reactionary (adj) kontra sa pagbabag-o sa sosyadad, politika o ekonomiya
recollect (v) domdomon
reactivate (v) pahiwagon otro, buhayon otro
reactive (adj) sensitibo
read (v) basa
readable (adj) nababasa
reader (n) sayo na tawo na nabasa sa partikular na paagi
readership (n) parabasa, grupo sin mga tawo na nagbabasa san sayo na basahon
readily (adv) wara dowa-dowa, insigida
reading (n) pagsabot, pagka-aram
ready (adj) preparado sa sayo na bagay
reaffirm (v) otrohon an promisa
real (adj) totoo
realign (v) ibalyo
realistic (adj) harani sa katotoohan
reality (n) katotoohan
realize (v) saboton, kuwaon, makowa
really (adv) sa totoo
realm (n) nasasakupan
reap (v) ani
reappear (v) bunalik
rear (n) urhian,lubotan
rear drive (n) paatras
reason (n) rason, dahilan
reasonable (adj) may dahilan, rasonable
reasoning (n) pagrason, paggamit sin kaisipan
rebate (n) uli, sobra na binayad kaya inuli
rebel (n) rebelde
rebellion (n) rebelyon
rebirth (n) pagkabuhay ulit
reboot (v) abrihan ulit
rebuff (v) habuan, ayawan
rebuild (v) itindog gihapon
rebut (v) pahimowaan
recall (v) isipon
recant (v) bawion
recapitulate (v) balikan, otrohon
recapture (v) dakopon gihapon
recede (v) atras, uniban
receipt (n) resibo
recent (adj) bag-o, nakaagi pa lang
receptacle (n) surodlan
reception (n) pormal na okasyon pareho baga san kasal
receptive (adj) nakasabot, madali akoon an idea
recess (n) pamunay
recession (n) pagluya san ekonomiya sa halip-ot na panahon
recharge (v) kargahan, punoan sin elektrisidad
recidivist (adj) parahimo sin sal na paulit-ulit
recipe (n) mga ayon sa sayo na luto
recipient (n) hatagan, inhahatagan,
reciprocal (adj) tumbas
reciprocate (v) tumbasan
reciprocity (n) pagtumbas
recital (n) solo na pagpasali
recitation (n) pagbasa
recite (v) isurmaton, sabihon, isaysay
reckless (adj) wara ingat, waga
reckon (v) isipon, karkuluhon
recliner (n) butaka
recluse (n) ermitanyo
reclusive (adj) maila, gusto magsolo
recognize (v) kilahon
recoil (v) rekula
recollection (n) pagdomdom
reconcile (v) hingayadon, tamaon,
reconnaissance (n) pagmanman, imbistigasyon
record (n) kasuratan, kopya; plaka
record (v) kopyahon, isurat
recover (v) umayad sa hapdos, hanapon,
recreation (n) paaling-aling, uyag, pasyada
rectangle (n) espasyo na kwadrado, kwadrado
rectangular (adj) kwadrado
rectify (v) itama, hingayadon
rectitude (n) kamayadan
rectory (n) kumbento, estaran san padi
rectum (n) urod-an
recuperate (v) paayad-ayad, nagpapaayad
recur (v) umotro, unulit
recurrent (adj) pabalik-balik, paulit-ulit, paoro-otro
recycle (v) padatahan, gamiton an basura sa iba na gamit,
red (adj) baga
redeem (v) paulian, ihaw-as
redemption (n) pagsalbar
redound (v) magin ,mapakadto sa
redress (n) kabayadan, katukal sa nahimo na sala
reduce (v) ibanan, pasadayon
reduction (n) pag-iban, pagbaba, pagpasaday
redundant (adj) hinali sa trabaho, pinahali
reef (n) hubasan, kabatohan , koral
reek (v) banlig, namamaho
refer (v) gamiton sa surmaton, sambiton
referee (n) reperi
reference (n) basihan
referendum (n) borotohan
referral (v) pagpakadto, pagrekomendar
refine (v) pinohon
reflect (n) irogon,
reflection (n) kairogan, kakorte
reform (v) magbag-o
reformist (n) parasuporta o parasulong sin pagbabag-o
refract (v) balikoon, ulangon
refrain (v) umodong
refresh (v) papreskohon,
refreshment (n) inomon, pagkaon
refuge (n) pailihan, sirongan
refund (v) iuli an binayad
refurbish (v) pagayonon, hingayadon
refusal (n) pagsayuma
refuse (v) sayuma
refute (v) isabi an totoo, pahimowaan
regain (v) makauna gihapon, makaabante
regard (n) pag-imod, respeto
regarding (prep) manunungod
regardless (adv) maski
regime (n) paggobyerno,
region (n) rehiyon
register (n) listahan
register (v) rehistro, palista
regret (v) basol
regrettable (adj) makababasol
regular (adj) tadong , regular
regulate (v) kontrolon
rehab (v) bolongon
rehash (v) trabahoon otro
rehearsal (n) ensayo, praktis, pasada
reign (n) paghadi, pagkontrol
reimburse (v) abunaran
reinforce (v) pakusogon, dagdagan kusog
reiterate (v) otrohon, uliton
reject (v) haboan,
rejoice (v) mag-ogma
relapse (v)
relation (n) relasyon
relative (adj) konektado
relax (v) mamunay
relay (v) ipaabot
release (v) butasan, buhian
relegate (v) pababaon an pwesto
relentless (adj) diri nag-oodong, doroderetso
relevance (n) kaimportantihan
relevant (adj) importante
reliable (adj) matitiwalaan
reliance (n) pagdepende, pag-asa
relief (n) hingaw, ginhawa
relieve (v) tukalan
religion (n) relihiyon
religious (adj) relihisyo, masinimbahon
relinquish (v) butasan, hubaon
relish (v) namiton, tilaman
relocate (v) ibalyo
reluctant (adj) nagdodowa-dowa
rely (v) magdepende, sumandig
remain (v) magpabilin, magpaurhi
remark (n) komentar
remedy (n) bolong, remedyo
remember (v) domdomon, isipon
remembrance (n) panomdoman
remind (v) kulibaton
reminisce (v) balikan an nakaagi, domdomon an nakaagi
remittance (v) kwarta na ibarayad
remorse (n) kabasolan
remote (adj) harayo
remove (v) halion
remuneration (n) bayad
renaissance (n) pagbalik sin sayo na bagay pareho baga san kultura na diri na ingagamit sa awat na panahon
render (v) maghatag
rendezvous (n) pagbagat, tiripon
renegade (n) sayo na tawo na bunaya sa nauna na panindogan , tawo na nabubuhay sa lowas san ley o reglamento
rent (n) plete
repair (v) hingayadon
repatriate (v) pabalikon an sayo na tawo sa kaniya nasyon na kinabuhayan
repeal (v) halian kusog o kadatahan
repeat (v) otrohon, uliton
repel (v)ulangon
repent (v) magsolsol
repercussion (n) bweltada
replace (v) tukalan
replica (n) eksakto na kopya sin sayo na bagay
reply (v) simbagon
report (v) magsumat o magsaysay san pangyayari
repository (n) sarayan
represent (v) tindogan bilang sugo, tukal, marepresentar
representative (n) representante
repress (v) kitomon
repression (n) pwersahan na pagpondo o pagkortar san deretso sa kultura o politika
reprimand (n) pangisog
reprisal (n) byolente na pagbalos
reproach (v) maraw-ay sa nahimo na sala, paraw-ayan an sayo na tawo na nakahimo sin sala
republic (n) republika
repudiate (v) sabihon na san sayo na bagay diri totoo
repugnant (adj) makaaati, diri pwede maako
reputation (n) an kalidad san sayo na tawo , pagkatawo, pangaran
require (v) ipahimo, pahimoon, pwersahan na pagpaotob
requirment (n) pangangaipo
rescind (v) halian sin kadatahan o awtoridad an sayo na bagay
rescue (v) isalbar
research (n) paghahanap
resemblance (n) pagkakorte, pagkapareho
resent (v) kahaboan
reservation (n) reserbasyon
reserve (n) nakatago na kwarta o yaman
reservoir (n) tangke
reside (v) estar, balay
residence (n) balay, estaran
residue (n) tuda, lugdang
resign (v) bumutas, humali sa trabaho
resist (v) kontrahon, labanan
resistant (adj) matugas, makusog
resolute (adj) determinado
resolve (n) mayad na tindog o desisyon
resourceful (adj) madali makaagi solusyon
respect (n) paggalang, respeto
resurgent (adj) nagkukusog
resurrection (n) pagkabuhay ulit
retail (v) ipabakal sin tingi
retaliate (v) toyohon na pakologan bilang pagbalos, baloson
retire (v) pomondo sa trabaho dahil sa edad o hapdos
retreat (v) atras, umatras
retrogression (n) pagro-ro
return (v) iuli, ibalik
reveal (v) isabi, iluwas
revenge (n) benggansa, balos
revenue (n) benta
reverb (n) dagong
reverence (n) pagrespeto, galang
reverese (adj) kabaliktadan
review (v) balikan , rikisahon
revise (v) bag-ohon
revive (v) paulian, pamangnohon
revolution (n) rebolusyon
revolver (n) badil, pistola, badil na de-bola
rheumatism (n) rayuma
rib (n) gusok
ribbon (n) ribon
rice (n) bogas
rich (adj) mayaman, mapirak
rid (v) halian
ride (v) lunad, sakay
ridge (n) palapay
ridiculous (adj) makatitinawa
rifle (n) ripple
rift (n) diri pagkasinabotan
right (adj) tama
right-handed (adj) toohon
rigid (adj) matugas, unat
ring (n) singsing
ring (v) bagtingon
rip (v) gisi, paknit
ripe (adj) hinog, nikit
riprap (n) riprap
rise (v) buhat
risk (n) risgo
ritual (n) seremonya
rival (n) karibal
river (n) salog
road (n) tinampo
roam (v) lantoag
roar (n) ngarahab
roast (v) sugba
robber (n) makalit
robust (adj) makusog
rock (n) bato
rock (v) yugyog
role (n) parte
roll (v) lukot, ligid
romance (n) romansa
roof (n) bubong
rookie (n) bag-ohan
room (n) kwarto
root (n) gamot
rope (n) lubid, pisi
rosary (n) rosaryo
rose (n) rosal, rosas
round (adj) talimon, bilog
route (n) agihan, dalan
rub (v) haplos
rubber (n) goma,
rubber band (n) lastiko
rubbish (n) ati
rule (n) kasuguan, orden
rumor (n) huruding-huding, tismis
run (v) dalagan
rural (adj) omanhon
rush (v) adodos
rust (n) takla

S
saber (n) espada, sable
sabotage (v) sabotahe, tuyo na pagraot sin mga bagay
saboteur (n) parasabotahe, pararaot
sacerdotal (adj) malin an padi
sachet (n) saday na pakete na insosolodan sin pahamot nan iba pa na likido o polbos
sack (n) sako
sack (v) atakehon o destrosohon an sayo na lugar na kuruwaon an mga kagamitan
sack race (n) parareha paglukso miyentras nasa sulod nan ingagapotan an sako
sacrament (n) sakramento, grasya
sacred (adj) banal
sacrifice (n) sakripisyo
sacrilege (n) pagbasang-basang sa sayo na bagy na inkonsidera na banal
sacristan (n) sacristan
sacrosanct (adj) masyado kabanl nan sagrado
sad (adj) mamundo
sadden (v) namundo
saddle (n)
sadism (n) pagdanas sin seksual na kaogmahan sa paagi sin pagpakulog sa pisikal o mental
safe (adj) limbo, sigurado
safe house (n) balay na taguan
safe-conduct (n) pagtugot, opisyal na pagprotihir sa sayo na tawo laban sa aresto kon malabay sa lugar na teritoryo san kakontra
safe deposit box (n) kaha de yero
safeguard (n) pagbantay
safekeeping (n) proteksyon laban sa kalit, raot o nano pa man na destroso
safety (n) kasigurohan
safety match (n) posporo
sag (v) laylay
saga (n) halabaon na estorya
sagacious (adj) may intelehente na kaaraman nan pagsabot sa mga nangyayari sa kinab-an
sage (n) madunong, sayo na tawo na maaramon
sago (n) sago
said (v) sinabi
sail (n) layag
sail (v) maglayag
sailboat (n) paraw
sailor (n) paralayag, parapadagat
saint (n) santo
sainthood (n) an pagigin santo, grupo sin mga santo
saintly (adj) malin an santo
sake (n) kaayadan
salable (adj) madali ipabakal, barakalon
salad (n) ensalada
salaried (adj) sweldohan
sale (n) kabakalan,
saleslady (n) dispatsadora
salesman (n) parapabakal, dispatsador
salient (n) laman, pinakapunto, pinakasentro
saline (adj) maasgad
salinize (v) asinan, butangan o dagdagan asin
saliva (n) laway
salivate (v) lumaway, maglaway, magkalaway
salmon (n) salmon
saloon (n) salonan
salsa (n) sayaw na may tugtog na latino
salt (n) asin, iyam
saltpeter (n) pulbura
saltwater (n) dagat
salty (adj) maasgad
salutation (n) saludo
salutatorian (n) ikadowa sa tigtaasi sa mga magradwet
salute (n) saludo san militar
salvage (v) isalba
salvation (n) an pagsalba sa sayo na tawo
salvo (n) pagpaputok sin sarabay sin daghan na badil o armas
Samaritan (n) madinanon
same (n) adj) pareho
sample (n) irogan, parte sin sayo na bagay na ginagamit pangmedisina
sanctify (v) himoon na sagrado
sanction ( n) opisyal na pagtugot na himoon an sayo na bagay
sanctity (n) pagkabanal, pagkasagrado
sanctuary (n) lugar na pailihan
sand (n) baybay
sandal (n) tsinelas
sandpaper (n) papel de liha
sandwich (n) pan na may palaman
sandy (adj) puno sin baybay
sanitary (adj) malinig
sanitation (n) pag-adal san pagmantinar san kalinigan san komunidad
sanity (n) an pagkamay-on sin tama na pag-iisip nan pagdisisyon
sarcasm (n) surmaton na may kabaliktadan na kahulugan na ginagamit pagtuya-tuya
sarcastic (adj) may kabaliktadan na kahulugan
sardine (n) sardines Sardinia pilchardus
sat (v) uningkod
Satan (n) satanas
satiable (adj) masiram
satiate (v) pasiraman
satisfaction (n) kasiraman , kakontintohan
satisfactory (adj) makapasar na , pwede na
satisfied (adj) kontintado
saturate (v) tumtomon
saturated (adj) tumtom
Saturday (n) Sabado
sauce (n) dotdotan, sarsa
saucepan (n) karaha
saucer (n) platito
savant (n) madunong
save (v) isalbar
saving (n) amot, sinaray
savior (n) parasalbar
savor (v) danason an siram
savvy (adj) mautak
saw (n) sirutso
saw (v) naimod
sawmill (n) tistisan
sawyer (n) paralagadi
say (v) isabi, sabihon
scabbard (n) takuban
scabies (n) ingas
scalawag (n) tawo na diri nagsusunod sa regulasyon
scald (v) dilyohan sin nagkaladkad na tubi
scalding (adj) nagkakaladkad
scale (n) kilohan, timbangan; kiskis san isda
scalp (n) anit san ulo
scaly (adj) makiskis
scam (n) pagkamkam sin kwarta sa sala o diri onesto na paagi
scan (v) inspeksyonon o eksaminonsi mayad
scandal (n) karaw-ayan, iskandalo, ribok
scant (adj) kulang
scapegoat (n) sayo na tawo na hinihimo na barasolon
scar (n)
scarce (adj) diyo , bihira
scare (v) hadokon
scared (adj) hadok
scarf (n) alikmod
scarlet (n) maliwanag na pagka-baga
scary (adj) makahahadok
scatter (v) wagason
scattered (adj) nagkawagas
scavenger (n) tagakaykay sin basura para humanap sin madadatahan
scenario (n) imahinasyon mga mangyayari
scene (n) imodon
scenic (adj) magayon pag-imodon
scent (n) hamot
schedule (n) plano na himoon
scheme (n) sistimatiko na plano
schism (n) pagbarahin
scholar (n) sayo na tawo na mahiwas an kaaraman
scholarship (n) kwarta na pampaeskwela
school (n) eskwelahan; panon sin isda
science (n) syensya
scientist (n) sayantipiko
scion (n) bata o makoapo sin mayaman na pamilya
scissors (n) gunting
scold (v) pangisugan
scoop (n) kutsaron
scorch (v) sunogon
score (n) an nahimo na na puntos
scorn (n) pagkahangit
scorpion (n) uyang
scour (n) nusnoson
scout (n) iskawt
scram (v) humali sin dali-dali
scramble (v) haloon
scrap (n) tuda
scrape (v) kaguson
scratch (v) katolon
scrawl (v) magsurat sin daragko pero masakit mabasa
scream (n) siyak
screen (n) telon
screw (n) turnilyo
scribble (v) sumurat sin saragday sa masigkat na paagi
script (n) estorya na nakasurat na insusunod sa radyo , telebisyon o pelikula
scripture (n) banal na kasuratan sa bibliya
scroll (n) kunurokot na papel
scrooge (n) sayo na tawo na halopon
scrub (v) hirugan, nusnosan
scrutinize (v) eksaminon an sayo na bagay sa haranian
scuffle (n) humokan
sculptor (n) iskultor, parahimo estatuwa
sea (n) dagat
seal (n) selyo
seam (n) laylayan
search (n) paghanap
season (n) panahon
seat (n) ingkodan
seashore (n) baybayon
seaward (adv) padagat
secede (v) humali sin pormal sa sayo na organisasyon o estado
secession (n) pormal na paghali sa sayo na organisasyon o estado
seclude (v) pahalion an sayo na tawo na makihampang sa sayo man na tawo o katawohan
secluded (adj) pinahali
second (adj) ika-dowa
second (n) Segundo
secret (n) sekreto, tago
secretary (n) sekretaryo
sect (n) sekta
section (n) parte
sector (n) parte sin sayo na sistema
secular (adj) diri kaopod sin sayo na relihiyon
security (n) seguridad
sedative (n) pampaturog
sediment (n)
sedition (n) aksyon o surmaton para magpahangit nan mag-danay an rebelyon kontra sa gobyerno
see (v) imudon
seed (n) liso, pisog
seek (v) hanapon an sayo na lugar o bagay
seen (n) naimod
seep (v) sumaropsop
segregation (n) pagbiriyo sin mga tawo na parareho an rasa nan pagsiway sini sa iba na rasa
seize (v) agawon kadali
seizure (n) pag-agaw
seldom (adv) bihira, paminsan-minsan
select (v) pilion
selection (n) pagpili, pinilian
selective (adj) namimili
selectivity (n) pagpili sin diyo diri entero
self (n) sadiri
selfish (adj) halop,
selfless (adj) nauuna an iba bag-o an sadiri
sell (v) bakal, pabakal
seller (n) parapabakal
semantics (n) an pag-adal kon pan-o an kahulugan sin sayo na surmaton naiba kon ingagamitan sin iba na surmaton
semblance (n) irog, kopya
semiannual (adj) nangyayari kada onom kabulan o dowa kada taon
semicircle (n) katunga sin bilog o talimon
semiconscious (adj) turog-turog pa, diri pa nakamangno sin bisay
seminar (n) halip-ot na pag-aadal o pag-erestorya o diskurso sin sayo na tema
seminarian (n) seminarista
seminary (n) seminaryo
Senate (n) Senado
senator (n) senador
send (v) ipadara
sendoff (v) taliwan, palarga
senile (adj) malilimoton, in-ulianan
senior (adj) nakagurang
senior citizen (n) retirado
sensation (n) pamati
sensational (adj) sobra kamayad, mayadon
sense organ (n) pag-imod o pagbati
senseless (adj) wara sa rason o kaaraman
sensibility (n) kapabilidad na makamati
sensous (adj) mayad na pamati
sent (v) pinadara
sentence (n) surmaton o grupo sin mga surmaton na kompleto an hakulugan
sentiment (n) kaisipan o ideya base sa emosyon o pamati
sentimental (adj) malumbay na kamunduan
sentinel (n) bantay
sentry (n) armado na bantay
separable (adj) nasisiway, natutunga, nababarahin
separate (adj) siway
separated (adj) bulag, siway
separation (n) pagbulag, pagsiway
September (n) Septyembre
septic tank (n) poso Negro
septuagenarian (n) sayo na tawo na an edad 70 hanggan 79
septuplet (n) sayo sa pito na bata na nabuhay sa sayo na ina sa sayo na panahon
sepulcher (n) pantyon
sequel (n) kasunod na pelkula o estorya sa telebisyon o radyo na binatogan sin nauna na pelikula o kaya estorya
sequence (n) pagkasuronod-sunod
sequester (v) pagkowa sin sadiri san iba hanggan an tagsadiri diri nakabayad san kaniya utang, o kaya diri pa natatapos an sayo na kaso
serenade (n) harana
serene (adj) silensyo
sergeant (n) sarhento
serial (n) basahon na regular na inpapalowas
series (n) suronod-sunod
serious (adj) delikado, seryoso
sermon (n) sermon, pangisog
serpent (n) halas
serrated (adj) gurodo-gudo
servant (n) surogoon
serve (v) magserbe, manirbihan
service (n) serbisyo, trabaho
serviceable (adj) pwede pa magamit
service road (n) saday na tinampo
serving (n) an kadaghan na pagkaon na insesebe sa sayo na tawo
sesame (n) lunga, Sesamum indicum
session (n) sesyon, miting
set (v) hingayadon, ipreparar
settle (v) resolbahan an problma, pondohon an hiran
seven (n) pito
seventeen (n) disesyete
seventh (n) ika-pito
seventy (n) setenta
several (adj) nagkapira, man-iba-iba
severance (n) pagsiway, pagotod san relasyon
sew (n) tahion
sewing machine (n) makina pantahi
sex (n) an arina man sa lalaki o babayi na kaya magpadaghan
sexagenarian (n) sayo na tawo na may edad 60 hanggan 69
sexist (n) sayo na tawo na nainiwala na mayad an lalaki sa babayi o kaya babayi sa lalaki
sextuplet (n) sayo sa onom na bata na nabuhay sa sayo na ina
shabby (adj) maluya an kalidad
shackle (n) posas
shade (n) limpoy
shadow (n) anino
shaft (n) polo san martilyo
shaggy (adj) halaba nan diri parantay
shake (v) kaligo
shaky (adj) nagkikitong-kitong
shallow (adj) hababaw
sham (n) panloloko
shame (n) raw-ay
shameful (adj) makararaw-ay
shameless (adj) wara raw-ay
shanty (n) payag
shape (n) korte
share (v) makibahin, bahinan
shark (n) pating
sharp (adj) matarom
sharp-tongued (adj) malanit magsurmaton
sharp-witted (adj) madali ma-isip
sharpen (v) pataromon
shatter (v) burukahon
shave (v) ahit
she (pron) siya
sheath (n) takuban
shed (v) paturoon an luha o dugo
sheep (n) karnero, Ovis
sheer (adj) tunay
sheet (n) manipis nan halapad na tela , salming o kaya metal
shell (n) bingkay
shelter (n) balay, pailihan, sirungan
sheltered (adj) nakasirung
shelve (v) sarayon
shenanigan (n) manloloko
shield (n) sagang
shift (v) tumukal, bumalyo
shimmer (v) imat-imat
shine (v) kumintab, gilang
shiny (adj) magilang
ship (n) bapor, barko
shirt (n) kamiseta
shiver (v) takigan
shoal (n) panon sin isda
shock (v) biglaon, ngaraton
shoe (n) sapatos
shoemaker (n) sapatero
shoo (v) bugaw
shoot (v) badilon
shootout (n) baradilan
shop (n) tindahan
shopping (n) pamakal
shore (n) baybayon
short (adj) halip-ot, buligid, pontot
shortcut (n) lipot
shorten (v) pahalip-oton,
shortly (adv) taod, taod, sa madali na panahon,
shot (n) putok
shotgun (n) paharera, de sabog
should (v) dapat
shoulder (n) abaga, bariksan
shout (v) siyak, kurahaw
shove (v) talukang, italukang
shovel (n) pala
show off (v) humambog, ihambog
show up (v) magpaimod, tumunga
shower (v) karigos, paarasak-asak, sagurong
shriek (v) kurag-it
shrimp (n) pasayan
shrine (n) sambahan
shrink (v) umok-ok,
shrub (n) kasulitan
shun (v) likayan, kahaboan
shut (v) sira, sara
shut off (v) parongon
shut up (v) pumoyo
shy (adj) raw-ayon
sibling (n) kamanghod
sick (adj) mahapdos
sickle (n) karit
side (n) piliw
siege (v) palibotan para sapiritan na dakopon
sieve (n) sara
sift (v) sraon
sigh (v) huyam
sight (n) pag-imod
sign (n) marka, pasabong
sign (v) pumirma
signal (n) senyal
signature (n) pirma
significant (adj) importante,
silence (n) kawar-an sin ribok, kasilensyohan
silent (adj) silensyo, wara ribok
silk (n) pilos
silly (adj) wara kadamhalan
silver (n) pirak
similar (adj) pareho, nakaumagid
simple (adj) masayon, simple
simplify (v) pasayonon
simulate (v) himoon utay
simultaneous (adj) sabay
sin (n) kasal-an
since (prep conj) batog sadto
sincere (adj) sinsero
sing (n) kumanta
singer (n) parakanta
single (adj) solo, diri pa kasal
single out (v) puntok
sinister (adj) makahahadok, makulog
sink (v) unlod, lunod
sinker (n) pamato
sinner (n) parakasala
sip (v) surop, higop
siphon (n) palatay
siren (n) sirena
sister (n) kamanghod na babayi
sit (v) ingkod
site (n) lugar
six (n) onom
sixteen (n) diesesais
sixty (n) sesenta
size (n) kadako
skeleton (n) klabera
skeptic ( adj) dodoso
sketch (n) kurit-kurit
skew (adj) kibad
skill (n) abilidad, aram na trabaho
skin (n) panit
skinny (adj) mahugos,
skip (v) ki-ki
skirmish (n) halip-ot na hiriran
skull (n) arikurong
sky (n) panganuron, langit
slam (v) isara sin kusog
slap (n) sapak
slash (v) laslason, lutgoton
slash-and-burn (n) kaingin
slaughter (v) buno
slave (n) bihag
slay (v) patayon
sledge (n) pakamang
sleep (n) turog
sleepy (adj) nangangaturog, yungka
slice (v) gipad, giris
slick (adj) mahanlas
slight (adj) diyo lang
slim (adj) manipis
slimy (adj) mahanlas
sling (n) antabay
slingshot (n) salbatana
slip (v) madihanlas, madirusay
slippery (adj) mahanlas
sloppy (adj) marakwa
slot (n) buho
slow (adj) maluway
slumber (v) maturog
slump (v) bumaba an presyo o balor
small (adj) saday, bigik
smart (adj) esmarte
smash (v) lubok
smear (v) pahikan
smell (v) bahoon
smile (v) hiyom
smirch (v) raoton , atian
smoke (n) aso
smooth (adj) malinig, mahanlas
smother (v) pooton
smut (n) maati na estorya
snack (n) merindal
snack bar (n).merindalan
snag (n) kaulangan
snail (n) kuol
snail's pace ( n) maluwayon na hiwag
snake (n) halas
snap (v) bari
snappy (adj) masigkat nan malinig
snapshot (n) retrato, kodak
snarl1 (v). ngumarahab na lue=was an ngipon
snatch (v). dukot, rabnit
snazzy (adj) ismarte
sneak (v) sumulod
sneer (n) makahahangit na tinawa
sneeze (n) sunga, hatsing
sniff (v) singhot,
snob (n) matapobre
snooker (n) bilyar
snore (n) hagong
so (adv) kaya
soak (v) tomtom
soap (n) sabon, habon
soar (v) pumaitaas, lumayog pataas
sob v. (-bb-) hingos-hingos
sober (adj) umay
sobriety (n) pagkaumay
social adj. maaram maiopod, maaram makibagay
social climber (n) ambisyoso/ambisyosa
socialism (n) sosyalismo
socialite (n) sosyal.
socialize (v) makibagay, makiopod
society (n) sosyadad
sock ( n) medyas]
socket (n) saksakan
sofa (n) sopa
soft (adj) marugi
softball (n)sopbol
soft-boiled (adj) lina-ga na bonay
soft drink n. inumon, sopdrink
soften (v) parugion
soil (n) ingod,
soil (v) atian
sojourn (n) madali na pag-estar
solace (n) pakidumamay
solar (adj) manunungod sa adlaw
solder (n) pansolda
soldier (n) soldados
sole (n). rapadapa
solid (adj) solido, bilog
solidarity ( n)pagkasarayo, pagbiriyo
solidify (v) bumilog.
solitaire (n) solitaryo
solitary (adj) solo-solo
solitude (n) pagsosolo
solo (n) bagay na inhihimo sin sayo katawo
sombrero (n) kalo]
some (adj) an iba, nagkapira
somebody (pron) importante na tawo
someday (adv) sa maabot na adlaw
somehow (adv) maski papan-o
sometime (adv) minsan
sometimes (adv) paminsan-minsan
somewhat (adv) malin
somnambulism (n) paglakaw na turog
somnolent (adj) nagnaturog, nagyungka
son (n). bata na lalaki
song (n). kanta
songwriter (n) kompositor, parasurat kanta
son-in-law (n) manugang
sonorous (adj) malagong
soon (adv) madali na, taod- taod
soot (n) agiw
soothe (v) paayadon
sophism ( n) bowa na argumento
sophisticated (adj) mayad manurmaton, elegante
sorcerer (n) salamangkero
sordid (adj) maati trumabaho
sore (adj) makulog an kalawason
sorrow (n) kamunduan, pagmundo
sorrowful (adj) makamurumundo
sorry adj. nagbabasol, namumundo
sort (v) hingayadon sin surunod-sunod
soul (n) kalag, ispirito
sound (n) tunog, tugtog, boses
soup (n) sabaw
sour (adj) maalsom
source (n) inhalian, inkuwaan
sour grapes (n.pl) moto-moto
south (n) sur
south-east (n) sur-este
southpaw (n) walahon
sovereign (n) pinakahadi
sow ( v) sabwag
space (n.) espasyo
spacious (adj) mahiwas
spade (n) pala
span (n) kahalaba
Spaniard ( n) Kastila
spank (v) lapad
spar (v) makisuntukan sin praktis
spare (adj) reserba
spark (n) laad
sparse (adj) nakawagas
spasm (n) pagkimbig
spawn v magbonay
speak (v). surmaton
speaker (n) parasurmaton, paratabil
spear (n) budyak
spearhead (v) pamunuan, manguna
special (adj) iba, espesyal
specialist (n) espesyalista
specialist (n) espesyalista
specification (n) detalyae
specify (v) itukdo, isabi
speck (n) saday-saday na ati
spectacle (n) magayon na pasali
spectator (n) paraimod, miron
specter (n) kalag
speculate (v) karkulo
speech (n) surmaton
speechless(adj) diri makasurmaton
speed (n) kaskas
spell (v) sayo-sayoon an letra san surmaton
spend (v) gastohon,
sperm whale (n) balyena
spew (v) iluwa an kinaon
sphere (n) bilog
spherical (adj) pabilog
spice (n) rikado
spick and span (adj) malinigon
spicy (adj) maharang
spider (n) lawa
spike (n) tunok
spill (v) ula, iula,
spillway (n) hababa na tulay
spin (v) patuyukon
spinal cord (n) udog
spinster (n) gurang na daraga
spiny (adj) matunok
spiral (adj) kurikot
spirit (n) ispirito
spit (v) tupra, luda
spite (n) malisya
spittoon (n) urinola
splash (v) wirik
splendid (adj) mayadon na himo
splendor (n) kagayunan, kaliwanagan
splinter (n) nagkaburuka
split (v) tungaon, bukahon
split second (adj) sa madalion na panahon
spoil (v) pahundan
spoilage (n) pagpahunod
spokesman (n) taga surmaton
sponge (n) espongha
sponsor (n) sponsor
spontaneous (adj) insigida, natural na hiro
spoof (v) lokohon
spook (n) kalag
spooky (adj) makahahadok
spool (n) inboborobodan
spoon (n) kutsara
sporadic (adj) diyo-diyo
sport (n) uyag
spot (n) marka
spotless (adj) wra marka, wara ati
spouse (n) asawa
sprain (n) tapilok
sprawl (v) lapgap, lapagap
spray (v) paarasik-asikan,
spread (v) iwagas
spree (n) sobra na paghimo sin sayo na bagay
spring (n) spring
sprinkler (v) saribohon
sprint (v) kumaskason
sprout (v) tumubo
squabble (n) hiran
squad (n) saday na grupo sin mga tawo
squeal (v) umiyak
squeeze (v) pigri
stab (v) buno, saksak
stability (n) katrangkilohan
stage (n) stage
stagger (v) kiling-kiling, sayasad
stagnant (adj) diri naghihiro
stain (n) mantsa
stainless (adj) wara mantsa
stainless steel (n) asero
stair (n) hagdan
stale (adj) mapan-os
stalk (v) manmanan, bontutan
stall (n) pwesto
stallholder (n) naggagapot san pwesto
stalwart (adj) hataas nan dako
stamina (n) kakusgan san lawas
stammer (v) mautal-utal
stamp (n) stamp
stampede (n) biglaan an pagbalikwas sin kadaghanan
stance (n) tindog, asta
stand (v) tindog, buhat
standard (n) sukulan
stand-by (v) maghulat
standpoint (n) intitindogan, punto
star (n) bituon
starch (n) gaw-gaw
stardust (n) kabituonan
stare (v) buslong
starry-eyed (adj) nagluluha-luha
start (v) batog
startle (v) gulaton
starve (v) gutomon
state (n) estado
statement (n) deklarasyon
static (adj) diri nagbabag-o
station (n) estasyon
statue (n) estatuwa
status (n) sitwasyon, tindog
statute (n) ley
staunch (adj) patok
stay (v) pabilin, umestar
steadfast (adj) diri makikibwal, diri mabag-o
steady (v) diri maghiwag
steak (n) karne san baka na tinakras
steal (v) kalit
steam (n) aso
steel (n) asero
steel wool (n) pangkuskos
steep (adj) matarik
steer (n) tibos
stellar (adj) nangunguna
stem (n) puno
stench (n) baho
step b(n) bitad, lakaw
stepchild (n) hinablosan
stepfather (n) padarasta
stepmother (n) madarasta
sterile (adj) baog
sterilize (v) tibosan
stern (adj) maisog
stew (n) lina-ga, paksiw
stiff (adj) makudat
stigma (n) marka, ati sa pangaran
still (adj) diri naghihiro
stimulant (n) pampasiram
sting (n) sugod
stingray (n) pagi
stingy (adj) halop
stink (n) baho
stinking (adj) namamaho
stipulate (v) isurat sa kontrata
stir (v) kugay
stock (n) reserba na ipabarakal
stockade (n) priso
stocking (n) medias sin babayi
stocky (adj) halapad
stolen (adj) kinalitan
stomach (n) tiyan
stomach-ache (n) kulog sin tiyan
stone (n) bato
stood (v) tunindog
stooge (n) karawan, tawo na pirmi inlalawgaw
stool (n) bangkito
stoop (v) duko
stop (v) udong
stormy (adj) maraot an panahon
story (n) estorya
stout (adj) arogante
stove (n) lutoan, kalan
strafe (v) paarask-asakan sin putok
straggle (v) dumulag sa kaoropod kn giyera
straight (adj) deretso
straighten (v) unaton, deretsohon
strain (n) lamat
strained (adj) tensyonado
strait (n) hayitid na agihan
strand (n) baybayon
strange (adj) makangangalas
stranger (n) dayo
strangle (v) tookon
strangulate (v) kumipot
strategy (n) paagi, estratihiya
straw (n) ohot
stray (adj) lagalag
streak (n) linya sin kolor
stream (n) salog, sapa
street (n) tinampo
strength (n) kusog
strengthen (v) pakusogon
strenuous (adj) makapapagal
stress (n) gub-at
stressful (adj) magub-at
stretch (v) hinaton
stricken (adj) dinapoan
strict (adj) istrikto
strife (n) hiran
strike (v) pakolon, igoon, batiron
string (n) kwerdas
strip (v) huba
stripe (n) kuris
striped (adj) kurisan
strive (v) porbaron
stroke (n) atake sa alta presyon, stroke
stroll (v) lumakaw-lakaw, puropasyar
strong (adj) makusog
structure (n) estraktura,
struggle (v) humatag sin kapareho o mas daghan na kusog
strum (v) raska
stubborn (adj) makuliton
student (n) estudyante
studious (adj) maadal
stupendous (adj) dako, mahiwas
stupid (adj) istupido
sturdy (adj) matibay
style (n) istilo
subconscious (n) kairaroman san isip
subdue (v) pugolon
subject (n) tema, in-erestoryahan
submerge (v) lunodon
submission (n) pagsumiter
submit (v) sumiter, ihatag
subordinate (n) empleyado, [arasunod
subsequent 9adj) an masunod
subside (n) humpa
subsidize (v) danonan
substitute (n) katukal
subversive (adj) subersibo
succeed (v) sunudan
success (n) kauswagan
suck (v) supsop
sudden (adj) biglaan
suds (n) subo
sue (v) iakusar
suffer (v) magsakit
sufficient (adj) husto
suffocate (v) pooton
sugar (n) asukar
suggestion (n) suhestyon
suicide (v) magpakamatay
suitable (adj) husto
suitor (n) nag-iintres
sullen (adj) mamundo pero hangit
sum (n) suma total
summer (n) tag-paso
summon (v) ipagahoy
sumptuous (adj) mahal
sun (n) adlaw
Sunday (n) Domingo
sundown (n) pagsunlop san adlaw
sunny (adj) maadlaw
sunrise (n) pagsirang san adlaw
sunset (n) pagtunod
sunshine (n) sudang
superficial (adj) hababaw lang
superior (n) nakataas, amo
superstition (n) paniniwala
supervise (v) bantayan
supper (n) panigab-i
supple (adj) mahunod
supply (n) dagdag na gamit o konsumo
support (n) danon, andamyo
suppress (v) odongon
supreme (n) pinakahitaas
sure (adj) sigurado
surface (n) ibabaw
surge (n) dagsa
surname (n) apelyido
surpass (v) lampasan
surprise (n) sorpresa
surrender (n) pagsuko
surround (v) palibutan
surroundings (n) kapalibutan
survey (v) sukolon
survive (v) mabuhay
suspect (v) suspetsa
suspend (v) odongon ngon-a suspendir
suspicious (adj) suspetsoso
sustenance (n) sustento
swag (v) bogawon
swap (v) tukal, balyohan
swarm (N0 grupo sin mga insekto pareho baga san sugod o kaya tiwtiw
swat (v) lapadon
swear (v) sumpa
sweat (n) dangga
sweep (v) silhig, samhod
sweet (adj) matam-is
sweetheart (n) katrato
swell (v) botog, humobag
swerve (v) kiling
swift (adj) madali
swim (v) langoy
swindle (n) panloloko
swine (n) kaurigan
swing (v) humiwag pabalik-balik
swollen (adj) hubag
sword (n) espada
symbol (n) simbolo
sympathy (n) pagsabot, simpatiya
symptom (n) senyal
synchronize (v) sarabay
syndicate (n) sindikato
syringe (n) hiringgilya
system (n) sistema


T
table (n) lamesa
tablecloth ( n). tapete
tablespoon (n) kutsara
tablet (n) tableta, pildoras
tabloid (n) peryodiko
tacit (adj) nasasabotan maski diri isabi
taciturn (adj) diri masinurmaton
tackle (v) humok
tact (n) disposisyon
tactic (n) taktika , plano, paagi
tag (n) marka, presyo
tail (n) ikog, lubotan
tailor (n) paratahi, sastre
taint (n) digta
take (v) kuwa, akoon, resibehon
taken (adj) nagayuma, nabihag
tale (n) estorya,
talent (n) naaraman, talento, abilidad,
talisman (n) anting-anting, agimat
talk (n) surmaton, estorya, tabil
talkative (adj) matabil, tsismosa, tsismoso
tall (adj) hataas, layog
tally (v) ikompormi, parehoon
tame (adj) maanad
tamper (v) labot, karaw
tangible (adj) nagagapotan, naiimod
tangle (v) burubod, nagkuropot, hirigotan
tantalize (v) patumion
tantamount to (adj) pareho sa , malin an
tantrum (n) libong san ulo, tuyo
tap (v) taptap, tuktok
tape (n) ribon, higot
tardy (adj) urhi, awaton
target (n) himunta, target
tarnish (v) atian
tart (adj) maalsom
task (n) trabaho, himoon
taste (n) rami
tasty (adj) masiram
tatter (n). dugnit
tattered adj.girisi
tattoo n. marka, tatu
taunt (n) insulto, pag-ayat
taut (adj) hugot
tavern (n) taberna
tax (n) buhis
taxi (n) taksi]
taxman (n) kolektor
taxpayer ( n) parabayad sin buhis
tea (n) tsa]
teach (v) tukdo
teacher (n) maestra/maestro, paratukdo
teacup (n) tasa
team (n) oropod, grupo sin paraoyag
tear (v) gisi, pakniton
tear (n) luha
tease ( v) sunggodon
teaspoon (n) kutsarita
technology ( n) teknolohiya
tedious (adj) halabaon kaya mapagal o makauuyam
teenager (n) tinedyer , bata na an edad 13 pa 19 .
telecast (n) palabas sa telebisyon
telegram (n) telegrama
telephone (n) telepono
telescope (n) teleskopyo
television (n) telebisyon
tell ( v) isabi, sabihon
teller (n) parabilang kwarta
temper (n) templada, burong,
temperamental (adj) pabag-o bag-o an isip
temperate adj. mapinit
temperature (n) kapaso o kapinit
tempest (n) makusog na bagyo
temple n. templo, sambahan
tempo (n) tyempo
temporary (adj) temporaryo
tempt (v) tentaran
temptation (n) tentasyon
ten (n) napolo
tenacious (adj) mahunit
tenant (n) paraoma na nagpeplete sin ingod na omahon
tend (v) bantayan
tendency (n) pagkiling
tender (adj) marugi
tender (v) ihatag
tenderfoot n. bag-ohan
tenderize (v) parugion.
tenet ( n) doktrina, prinsipyo
tennis (n) tenis
tense (adj) inkulbaan, tensyonado
tension (n) handal, haghag
tent (n). tent
tentacle (n) .kaway
tentative (adj) diri pa tanto
tenth (adj) ila napolo, masunod sa ikasiyam
tenuous (adj) saday,
tepid (adj) mapaso-paso,
term (n) termino
terminal (adj) mamamatay na, madali na an buhay
terminate (v) taposon na, odongon na
termite n. anay
terrace (n) balkon
terrible (adj) maraot, maluyahon
terrific (adj) mayadon
terrify (v) hadokon
territory (n) teritoryo, nasasakupan
terror (n) grabe na hadok
terrorist (n) terorista
terse (adj) halip-ot,
tertiary (adj) ika-tolo na lado
test (n) test, eksamin]
testament (n) bilin, katugonan
testicle (n) bayag
testify (v) magtestigo
testimony (n) testimonya
text (n) nakasurat
textbook (n) libro
textile (n) tela
than (conj) sa
thank n. pasalamat
thankful (adj) ruyagon, pasalamat
that ( pron) yadto , yoon,
thaw (v) tunawon
the (adj) (called the definite article) an
theater (n) sinehan, teatro
theft (n) parakalit, makawat
their (poss. pron.) kanira
them (pron) sira
theme (n) tema
themselves (pron.) sira-sira
then (adv) niyan ka, mamangno, kaya
theory (n) ideya, kaisipan
therapeutic (adj) nakabolong
there (adv) didto, yadto
therefore (adv) kaya
they (pron) sira
thick (adj) madamo
thicken ( v) padamoon
thicket (n) kasulitan
thickness (n) kadamo
thief (n) makalit
thigh (n) paa
thimble (n) didal
thin (adj) manipis, mahugos
thing (n) bagay
think (v) isipon, huna-hunaon
thinker (n) para-isip
third (adj) ika-tolo
thirst (n) paha
thirsty (adj & n) napapaha
thirteen (adj) trese
thirty (adj. & n.) treynta
this (demons. Pron) ini
thorn (n) tunok
thorny (adj) matunok
thorough (adj) kompleto
thoroughfare (n) agihan, tinampo
though (also tho') (conj) maski
thought (n) kaisipan, isip
thoughtful (adj) nakadomdom
thoughtless (adj) isipon
thousand (adj. & n) ribo
thread (n) ilo,
threat (n) humot
three (adj. & n) tolo
thriftless (adj) waga
thrifty (adj) masinaray, mainamot
thrill (n) girabo
thrive (v) mabuhay.
throat (n) totonlan, ngaragngagan
throb (v) tagobtob]
throne (n) trono
throng (n) katawohan
throttle (n) silinyador
through (prep) sa paagi san
throw (v) itapok
thrust (v) doon, usong
thud (n) lagabong
thumb (n) tangan san kamot
thunder (n) dalugdog
thunderbolt (n) kilat nan dalugdog
Thursday (n) Huwebes]
thwart (v) ulangon
tick (n) kuto, kato
ticket (n) tiket
tickle (v) guyok, gitik
tide (n) taob nan hubas
tidings (n) mayad na barita o estorya
tidy (adj) malinig, nakasaray sin mayad
tie (v) higotan, botngolan
tiger (n) tigre
tight (adj) hugot
tighten (v) hugotan
tight-fisted (adj) halop
till (prep) hanggan
till (v) umahon
tilt (v) pakilingon
timber (n) troso
time (n) panahon, oras
timid (adj) lupaw
tin (n) lata
tinge (v) koloran
tint (n) man-iba-ba na kolor
tiny (adj) bigik
tip (n) durho
tipsy (adj) kulanting
tire ( n) goma, rweda
tired (adj) pagal
tireless (adj) wara kapagalan
tiresome (adj) makapapagal
tissue (n) panit, anit
title (n) titulo
titled (adj) titulado
to (prep) sa
toad (n) ulo-ulo
tobacco (n) tabako
today (adv) niyan
toddler (n) bata na nag-aantabay paglakaw
toe (n) arin man sa lima na todlo san siki
toga (n) toga
together (adv) opod, magkaopod
togetherness (n) pagkaopod
toil (v) magtrabaho sin todo
toilet (n) kasilyasan, kubeta
toilet paper (n) iiriwang
token (n) simbolo
told (v) sinabi, inistoryahan
tolerable (adj) pwede na,
tolerance (n) pagpabaya, pabaya
tolerant (adj) pabaya
tolerate (v) pabayaan
toll (n) plete, bayad sa pag-agi
tomato (n) kamatis
tomb (n) pantyon
tomboy (adj) tomboy
tombstone (n) lapida
tomorrow (adv) bowas, sa aga
tone (n) tono
tongue (n) dila
tongue-tied (adj) raw-ayon kaya diri nakasurmaton
tonight (adv) doon sa gab-i
tonsil (n) tonsil
too (adv) mao man
took (v) kinuwa
tool (n) gamit, kagamitan
toolmaker (n) parahimo gamit
tooth (n) ngipon
toothache (n) kulog sin ngipon
toothbrush (n) sipilyo
top (n) ibabaw
topic (n) tema, in-erestoryahan
tornado (n) buhawi
torpedo (n) torpedo
torrid (adj) mamara nan mapasoon
torso (n) lawas
tortoise (n) bao
torture (v) pakulugan
toss (v) iitsa
tot (n) saday na bata
total (n) total
totality (n) kadakoan, totalidad
touch (n) pagtudlok , paggapot
tourist (n) turista, bisita
town hall (n) munisipyo
tour (v) libot, pasyar
tourism (n) turismo
tourist (n) turista
tournament (n) uruyag,
tourniquet (n) laki-laki
tow (v) saog
towards (prep) pakadto sa
towel (n) tualya
tower (n) tore
town (n) bongto
town hall (n) munisipyo
townsfolk (n) kabobongto
toxic (adj) nakahilo
toy (n) uyagan
trace (v) hanapon, pasilagon
trachea (n) tutunlan
track (n) dalaganan, uyagan
tract (n) gira
tractor (n) traktora
trade (n) kolukasyon, trabaho
trade-in (v) tukalan
trader (n) paratinda
trade union (n) unyon obrera
tradition (n) tradisyon
traffic (n) trapik
tragedy (n) kadimalasan
tragic (adj) makamurumoundo
trail (n) dalan, agihan
train (n) tren
trainer (n) paratukdo
trait (n) ugali
traitor (adj) traydor
tramp (n) makililimos
trample (v) tumak-tumak
tranquil (adj) trangkilo
tranquilizer (n) pampaturog
tranquillize (n) paturogon
transaction (n) transaksyon
transcend (v) lumampas
transcribe (v) kopyahon nan isurat
transcript (n) nakasurat na kopya
transfer (v) ibalyo
transfiguration (n) pagbag-o sin pandok o itsura
transform (v) bag-ohon, liwaton
transient (adj) salta
translate (v) isurat o ibalyo sa iba na surmaton
translucent (adj) silag
transmission (n) kambyo
transmit (v) ipadara
transparent (adj) nasisikop, nasisisilag
transpire (n) nangyari
transplant (v) itanom
transportation (n) lunadan, transportasyon
transpose (v) ibalyo sa iba na tono
trap (v) laomon
trash (n) ati, basura
trash can (n) basurahan
trauma (n) grabe na pagkahadok
traumatic (adj) makahahadok
travel (n) biyahe
traveler (n) biyahero
traverse (v) balatas
tray (n) tray
treacherous (adj) loko
treason (n) pagsalobot
treasure (n) kayamanan
treasurer (n) tesorero
treasury (n) kaha
treat (v) istima, hampangon
treatment (n) bolong, pag-istima , paghampang
treaty (n) kontrata
tree (n) kahoy
trek (n) awat na lakaw
tremble (v) kudog
tremendous (adj) dako, angot
tremolo (n) gurdo-gudo
tremor (n) yugyog , diyo-diyo na paglinog
trench (n) kali
trend (n) dereksyon
trespass (v) pagsulod sin balay san may balay
trial (n) asunto, kaso
triangle (n) trayangulo
tribe (n) tribo
tribulation (n) dako na kasakitan
tributary (n) sapa o salog
tribute (n) pag-omaw
trigger (n) kablitan
trim (v) kapawan, guntingan, utodan
trio (n) tolohan
trip (n) biyahe
trip (v) patidon
triumph (v) gumana
triumphant (adj) nagnuna, naggaganan
trivia (n) patangkod
trivial (adj) tangkodon
troop (n) tropa
trophy (n) tropiyo
trot (n) iti-iti
trouble (n) hiriran, trobol
troublemaker (n) parahiran
troublesome (adj) makihiranon
trousers (n) pantalon
truant (n) bata na habo mag-eskwela
truck (n) trak
true (adj) totoo, tunay
trumpet (n) torotot
truncheon (n) batuta, pakang, pakol
trunk (n) puno san kahoy
trust(n) tiwala
trustworthy (adj) pwede tiwalaan
truth (n) katotoohan, katunayan
try (v) porbar
tube (n) tubo
tuber (n) tayod
tuberculosis (n) tuberculosis, TB
Tuesday (n) Martes
tug (v) hugnot, butong
tumble (v) sumok
tumor (n) tumor
tumult (n) kariribokan
tuna (n) bangkulis
tune (v) itono
tunnel (n) buho, lusutan
turbid (adj) malubog
turbulent (adj) mahangin, malibong
turgid (adj) hubag
turkey (n) pabo
turmoil (n) byolente na hangit
turn (v) liko
turtle (n) bao
tusk (n) tingo
tutor (na) espesyal paratukdo
twelfth (adj & n) ika-dose
twelve (adj) & n) dose
twenty (adj) & n) beynte
twice (adj) dowa ka beses, doble
twig (n) sanga
twilight (n) banaag
twin (adj) kambal
twine (n) pisi, higot
twinkle (v) imlat
twirl (v) taririk
two (adj & n) dowa
tycoon (adj) mayamanon, bilyonario
type (n) tipo
typewriter (n) makinilya
typewritten (adj) minakinilya
typhoid (n) tipos
typhoon (n) bagyo
tyranny (n) maisog na pamamahala

U

ugly (adj) maraot-raot
ukulele (n) yukalele
ulcer (n) ulser
ulterior (adj) nakatago, sekreto
ultimate (adj) pinakaurhi, ultimo
ultimatum (n) ultimatom
ultra vires (adj) wara auwtoridad
umbilical cord (n) inunlan
umbra (n) anino san Bulan sa kinab-an kon may eklipsi
umbrella (n) payong
umpire (n) umpire
unable (adj) wara pakahimo
unbeatable (adj) diri madadaog
unbeaten (adj) wara kadaog
unbelievable (adj) diri mapaniwalaan
unblemished (adj) wara digta
unborn (adj) diri pa nabuhay
unbreakable (adj) diri naboboka
undefeated (adj) diri nadaog
unification (n) pagsarayo, pagbiriyo
uniform (n) uniform
unify (v) pagsayoon, pagbiyoon
unilateral (adj) hinimo lang san sayo na lado
unimaginable (adj) diri maisip
union (n) pagsayo
unique (adj) uniko, naiiba
unison (adj) sarabay na tunog
unit (n) pidaso
unite (v) magbiyo
unity (n) pagsarayo
universal (adj) toto sa kabilogan
university (n) unibersidad
unknowing (adj) wara kinaw
unknown (adj) diri kila
unless (conj) pwera na lang
unload (v) diskarga
upbeat (adj) makaskas
upbringing (n) pagpadako
update (v) bag-ohon
upfront (adv) sa unahan
upheaval (n) biglaan na pagbabag-o
uphill (adv) paitaas
uphold (v) danonan, suportaran
upper (adj) sa itaas
upright (adj) tindog
uprising (n) pagbalikwas
uproar (n) kariribokan
uproot (v) gaboton
upset (v) daogon
upstairs (adj) sa itaas san hagdan o balay
upstream (adj) sarongsong
uptight (adj) nerbyoso
upturn (v) bongkal
upward (adj) paitaas
urban (adj) sentro, poblasyon
urge (v) pahimoon, agoyon
urgent (adj) inkakadali
urinate (v) umihi
urine (n) ihi
urn (n) urna
us (pron) kita, sa ato
usable (adj) nagagamit
usage (n) gamit
use (v) gamiton
useful (adj) may kadatahan, nadadatahan
useless (adj) wara data
user (n) paragamit
usher (n) para antabay
usual (adj) in- anadan kinaandan
usurer (n) usurero
utensil (n) gamit sa kusina
uterus (n) arangkan
utility (n) kadatahan
utilize (v) padatahan
utter (v) sambit
utterance (n) unambitan

V
vacancy (n) bakante
vacant (adj) bakante
vacate (v) bakantihon, halian
vacation (n) bakasyon
vaccinate (v) bakonahan
vaccine (n) bakuna
vacuum (adj) wara solod maski hangin
vagabond (adj) malaswahon
vagrant (adj)
vague (adj) malabo
vain (adj) wara kadatahan
valiant (adj) maisog sa panahon san giyera
valid (adj) tama
validate (v) imodon kon tama
valley (n) kaawagan
valor (n) balor,
valuable (adj) may data
value (n) data, kantidad
valve (n) balbola
vampire (n) bampira
van (n) awto, van
vandal (n) tawo na nagraraot sin gamit sin may gamit
vandalize (v) raoton
vanguard (n) lider , nangunguna
vanish (v) pahalion
variable (adj) paiba-iba, patukal-tukal
variation (n) kaibahan
varied (adj) iriba-iba
various (adj) manlain-lain
vary (v) mag-iba
vast (adj) mahiwas
vat (n) kawa
vault (n) kaha de yero
veer (v) lumiko
vegetable (n) sulihon
vegetation (n) tinanom, masetas
vehement (adj) mainsistir
vehicle (n) behikulo, awto
veil (n) manto
vein (n) ugat
velocity (n) kaskas
vend (v) pabakal, tinda
vendetta (n) halaba na hiran sin pam,ilya sa sayo na pamilya
vendor (n) paratinda, tindero
venerate (v) respetohan, galangan
vengeance (n) pagbalos
venom (n) rara
ventilate (v) pahayahayan
venture (n) kadtoon
venue (n) lugar
verbal (adj) paagi sin surmaton
verbalize (v) isurmaton, isabi
verdant (adj) matalubo
verdict (n) husga, desisyon
verify (v) reparohon
vernacular (n) surmaton sa sadiri na lugar
versatile (adj) mayadon sa maniba-iba na himoon
verse (n) linya
version (n) bersyon
versus (prep) kontra kan
vertebra (n) udog
vertical (adj) patindog
vessel (n) surodlan
veteran (n) beterano
veterinarian (n) parabulong sin hayop
veto (v) kontrahon
via (prep) via
viable (adj) pwede himoon
viaduct (n) palatay
viand (n) suda
vibrant (adj) makintab
vibrate (v) yugyog
vibration (n) pagyugyog
vice (n) bisyo
vicinity (n) an palibot
vicious (adj) maisog
victim (n) biktima
victimize (v) biktimahon
victor (n) gana
victorious (adj) ganador
victory (n) kapangganahan
vie (v) umentra
view (n) imodon
vigil (n) paaga
vigilance (n) pagbantay
vigor (n) kakusgan
vile (n) apdo
vilify (v) libakon
village (n) baryo
villain (n) kontrabida
vindicate (v) bengansa
vindictive (adj) benggatibo
vine (n) balagon
vinegar (n) suka
vintage adj) daan
violate (v) balga
violence (n) pakulog
violent (adj) nagpapakulog
violet (adj) lila
violin (n) ing-ing, byolin
virgin (n) daraga
virtue (n) moralidad, kadunungan
visible (adj) naiimod
vision (n) bisyon, pag-imod
visit (v) bisita
vital (adj) kaipohan, importante
vitalize (v) pakusugon
vitamin (n) bitamina
vocal (adj) matabil, mainestroya
voice (n) boses
void (adj) sala, diri tama
volatile (adj) madali mapogkutan, madali masiruban
volcano (n) bulkan
voltage (n) boltahe
volume (n) kadaghan san solod
voluntary (adj) boluntaryo
vomit (v) suka, digwa
vote (v) boto
voter (n) botante
vouch (v) patotoohan, opodan
vow (v) sagrado na promisa
voyage (n) biyahe
vulcanize (v) patsi
vulgar (adj) bulgar
W
wacky (adj) makatitinawa
wade (v) kata
wag (v) kido-kido
wage (n) suhol, sweldo
wail (n) iyak
waist (n) bariksan
wait (v) hulat
waive (v) pahundan, bayaan
wake (v) pukaw
waken (v) pinukaw
walk (n) lakaw
walker (n) paralakaw
wall (n)
wallet (n) pitaka
waltz (n) balse
wander (v) lagulag
want (n) pangangaipo
wanting (adj) nangangaipo
war (n) giyera
warehouse (n) bodega
warm (adj) maligamgam, mapaso-paso
warning (n)
wart (n) kulugo
wary (adj) malikay
wash (v) labar, laba
wasp (n) buyog
waste (n) tuda na ati, basura
watch (n) relo
watchman (n) bantay
water (n) tubi
water-buffalo (n) karabaw
waterfall (n) ubo, sagurong
wave (n) balud
wax (n) wax
way (n) paagi, agihan
waylay (v)
we (pron) kita, kirita
weak (adj) maluya
weakling (adj) lupaw
weakness (n) kaluyahan
wealth (n) yaman
wealthy (adj) mayaman, mapirak
wean (v) inbubutas
weapon (n) armas
wear (v) isul-ot
weary (adj) maluya, mahapdos
weather (n) panahon, klima
weave (v)
web (n) balay sin lawa
wedding (n) kasal
wedge (n) kaslo
weed (n) gabo
week (n) semana
weekly (adj) surosemana
weep (v) hibi
weigh (v) timbangon
weight (n) timbang, kagub-at
weird (adj) misteryoso
welcome (n) mayad na pagresibe, imbitasyon
welfare (n) kaayadan, kamutangan sa buhay
well (adj) mayad
well (n) poso, bubon
west (n) sunlupan
wet (adj) hulos
whale (n) balyena
wharf (n) pantalan
what (adv) nano
wheel (n) rweda
when (adv) suarin
where (adv) diin
which (pron) arin
while (adv) miyentras
whimper (v) aguro
whimsical (adj) sala-sala
whisk (v) resto
whisky (n) arak
whisper (n) huring
whistle (n) taghoy, pasiwik
white (adj) puti
who (adv) sin-o
whole (adj) bilog, kadakuan
whom (adv) kanin-o
why (adv) kay nano
wicked (adj) maraot
wide (adj) halapad
widen (v) pahalapadon
widow (n) balo na babayi
widower (n) balo na lalaki
width (n) kahalapad
wield (v) magkamay-on, maggapot
wife (n) asawa na babayi
wild (adj) lagalag
wilderness (n) kadlagan
will (n) bilin, kagustuhan
win (v) ganahon
wind (n) hangin
window (n) bintana
wine (n) arak
wing (n) pakpak, sibay
wink (v) kihat
winner (n) gana
wipe (v) pahik
wire (n) alamre
wisdom (n) kadunongan
wise (adj) madunong
wish (n) arang
wit (n) rason
witch (n) asuwang
with (prep) sa, may
withdraw (v) atras
withdrawal (n) pag-atras
withhold (v) itago, ipiton
within (adv) sa solod san
without (adv) wara sin
witness (nP testigo
wizard (n) madunong
woe (n) kalamidad, kamunduan
woman (n) babayi
wonder (v) mangalas
wonderful (adj) makangangalas
woo (v) itreson
wood (n) kahoy
word (n) a surmaton
work (n) trabaho, kulukasyon
worker (n) trabahador
world (n) kinab-an
worm (n) ulod
worry (v) mahandal
worse (adj) maraot
worship (v) sambahon
worth (n) kantidad
wound (n) habol
wrap (v) putoson
wrapper (n) putos
wrath (n) hangit
wreath (n) korona sa minatay
wreck (v) raoton, distrungkaron
wrestle (v) dumog
wring (v) biring
wrinkle (n) kurto
wrist (n) kumo
wrist-watch (n) relo
write (v) surat
writer (n) parasurat
writhe (v) uriod
wrong (n) sala

X
xenophobia (n) pagkahnagit sa mga di kila na tawo
Xerox (n) seroks, Xerox
xylophone (n) xylopnone, saylopon
Y
yank (v) gabot
yard (n) yarda,
yarn (n) ilo, ilo de bila
yawn (v) huyam
year (n) taon
yearly (adj) taon-taon
yearn (v) langkag
yeast (n) libadora
yell (v) siyak, kurahaw
yellow (adj) kanya
yelp (v) iyak
yes (adv) mao
yesterday (n) kahapon
yet (adv) pero
yield (v) isuko, pumahunod
yoke (n) sakal
yolk (n) an kanya na kolor sa solod san bonay
you (pron) ikaw, kamo
young (adj) bata
your (adj) sa imo
youth (n) kabataan
yo-yo (n) yoyo
Z

zany (n) loko-loko, lokotoy
zenith (adj) pinakataas
zero (n) zero, sero, wara
zest (n) siram, kasiraman
zigzag (adj) sigsag
zone (n) sona

-o-